Şathiyenin uyumsuzluk kuramı bağlamında değerlendirilmesi
Evalation of Şhathiye within the framework of incongruty theory
- Tez No: 566435
- Danışmanlar: DOÇ. DR. REFİA GÜLİN ÖĞÜT EKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Tasavvufî Türk Halk Edebiyatı, halkın inanış, ibadet ve bu bağlamdaki dünya görüşü çevresinde şekillenmiş bir edebiyat şubesidir. Bu alanda yazılan eserler okuyucusuna Tanrı sevgisini, peygamberi rehber edinmeyi, ahiret inancını, ibadet etmenin feyzlerini, yaratılışın mükemmeliyetini, hakikate ulaşmanın yollarını, erdemi öğütler. Türklerin İslamiyet'i kabul etmesiyle ilk eserlerini veren bu edebiyat sahasında, temel düşüncenin okuyucuya kolayca ulaşması için sade, açık ve anlaşılır bir dil kullanılır. Tasavvufî Türk Halk Edebiyatı sahasındaki eserler temel aldığı konulara çoğunlukla ciddi ve ağırbaşlı bir üslupla yaklaşır. Şathiye nazım türü ise mukaddes kabul edilen konulara mizahî yaklaşımıyla bilinir. Çalışmamızda Tasavvufî Türk Halk Edebiyatı nazım türlerinden şathiye nazım türü konu edinilmiştir. Mizah, bilim insanlarınca tarih boyunca gizemli ve ilgi çekici bulunmuş bir alandır. Bir durum, olay, söz ya da davranış karşısında verilen düşündürücü, güldürücü tepkidir. Mizahın fizyolojik belirtisi olan gülmenin nasıl oluştuğu, hangi durumların gülmeye engel olduğu gibi sorular mizah kuramlarının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Mizah kuramlarından uyumsuzluk, 'Şathiyenin Uyumsuzluk Kuramı Bağlamında Değerlendirilmesi' başlıklı çalışmamızın temel yaklaşımını teşkil etmektedir. Çalışmamızda Tasavvufî Türk Halk Edebiyatı nazım türlerinden şathiyenin taşıdığı mizahî unsurlar, uyumsuzluk kuramı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Çalışmamız Tasavvufî Türk Halk Edebiyatının temel konularından olan şathiyeye modern bir yaklaşım yeni bir bakış açısı geliştirmek amacındadır. Bu minvalde, çalışmada farklı dönem ve coğrafyalarda yaşamış şairlerin en bilinen ve en güçlü mizah unsurları taşıyan şathiyeleri örneklem metodu ile bir araya getirilmiştir. Şathiyenin, mizah kuramlarından uyumsuzluk bağlamında değerlendirilerek türün bu açıdan analiz edilebilirliği saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Turkish Sufi Literature is a branch of literature shaped by society's beliefs, prayers, and the worldviews within this context. Works written in this field advise readers love of God, the prophet's guidance, beliefs on after-life, inner peace through prayers, perfection of creation, ways to reach truth, and virtue. With the acceptance of Islam by Turks, first works were produced in this literary field. In order to convey thoughts to readers easily, a clear, plain, and understandable language is used. In Turkish Sufi Literature, topics in works are approached in a serious and earnest way. Shathiye poetry, on the other hand, uses a humorous approach to sacred topics. In this study, the focus in on shathiye poetry, a type of poetry in Turkish Sufi Literature. Humor is a field that scientists find mysterious and interesting throughout history. It is a reaction that is though-provoking and laughter-inducing to a situation, incident, word or behavior. Questions such as how laughter, the physiological indication of humor, occurs, or what prevents laughter led to the emergence of humor theories. One of these theories, theory of incongruity, frames this study on evaluating the components of humor in shathiye poetry. The purpose of this study is to provide a new perspective, a modern approach to shathiye, one of the fundamental topics of Turkish Sufi Literature. Within this scope, shathiyes most known and that have strong humor components by poets from different periods and geographies are collected through a sampling method. It was determined that shathiye can be evaluated within the frame of incongruency theory, one of humor theories.
Benzer Tezler
- İlk dönem tasavvufunda şathiye
Shathiyye in early sufism
YASEMİN KÖLE
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH KARTAL
- Ritim holter kayıtlarında otuz saniyenin altında tespit edilen düzensiz supraventriküler aritmilerin mortalite ve morbidite üzerine etkisi
The effect of irregular supraventricular arrhythmias detected under thirty seconds in RHYTHM holter recordings on mortality and morbidity
MUSTAFA LÜTFULLAH ARDIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
KardiyolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKardiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAHYA KEMAL İÇEN
- Yunus Emre'nin Çıktım Erik Dalına adlı şathiyesine yapılan sekiz şerhin incelenmesi
An investigation of eight commentaries of Yunus Emre's şathiye named I Went Out to the Plum Branch
MEHTAP İLHAN BAYSAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÖZTÜRK
DOÇ. DR. SITKI NAZİK
- İşbirlikçi robot kullanımı ile motor traversi somunlarına kılavuz çekme sisteminin tasarımı ve uygulaması
Design and implementation of a tapping system by using collaborative robot for suspension Crossmember's nuts
MUSTAFA ALPER BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Makine MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiOtomotiv Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RIZA EMRE ERGÜN
- Yüzme sporunda 12-14 yaş grubunda farklı çıkış tekniklerinin biyomekanik analizi
Biomechanic analysis of different start techniques in 12-14 age group swimming
CİHAN BAYKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
SporHacettepe ÜniversitesiSpor Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERDAR ARITAN