Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuk ve ergenlerde erken dönem uyum bozucu şemaların varlığı ve ebeveyn tutumlarıyla ilişkisinin araştırılması
Early maladaptive schemas in adolescents patients with attention deficit hyperactivity disorder and relationship with parenting style
- Tez No: 567799
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAHİKA GÜLEN ŞİŞMANLAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: DEHB, Şema, Şema terapi, Ebeveyn tutumları, ADHD, schema, schema therapy, parenting styles
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Giriş ve Amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB); kişilerin hayatında birçok alanda bozukluğa neden olan, çocuk psikiyatrisi polikliniklerinde sık görülen nörogelişimsel bir bozukluktur. DEHB'nin çok erken dönemden itibaren kişilerin işlevselliğini etkileyerek olumsuz deneyimler ve bilişler edinmelerine neden olduğu bilinmektedir. Bu araştırmada DEHB tanılı 10-16 yaş arasındaki ergenlerin erken dönem uyum bozucu şemalarını ve 2-6 yaş arasındayken ebeveynlerinin uyguladığı tutumları saptamak, DEHB hastalarında ebeveyn tutumlarının şemalara etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Yöntem ve Gereç: Çalışma örneklemi Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğine başvurarak DEHB tanısı alan veya bu tanı ile takip edilmekte olan, 10-16 yaş grubundaki 80 çocuk ve ergen ile ebeveynlerinden; kontrol grubu ise yaş ve cinsiyet açısından DEHB grubu ile eşleştirilmiş 80 sağlıklı akran ve ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmada her iki grup ile yarı yapılandırılmış klinik tanı görüşmesi yapılmış, DEHB tanısını doğrulamak, belirti şiddetini ve eşlik eden yıkıcı davranış bozukluklarını saptamak için“ A. Turgay”, erken dönem ebeveyn tutumlarını değerlendirmek için“ETÖ”, erken dönem uyum bozucu şemaları ölçmek için“ ÇEŞÖT”ve sosyodemografik bilgi formu kullanılmıştır. Bulgular: DEHB grubunda kuşkuculuk/kötüye kullanılma ve duyguları bastırma şemalarının kontrol grubuna göre daha fazla ifade edildiği bulunmuştur. DEHB grubundaki erkeklerde yetersiz özdenetim şeması kızlara göre daha fazla görülmüştür. Her iki grubun ebeveyn tutumları karşılaştırıldığında DEHB grubunda demokratik tutumun daha az uygulandığı bildirilmiştir. DEHB grubunda ETÖ alt boyutları ile şemalar arasında korelasyon saptanmamıştır. DEHB grubundaki erkek çocuklarda yetersiz özdenetim şemasının kızlara göre anlamlı derecede daha fazladır. Ayrıca, annede ruhsal hastalığı olanlarda, terk edilme/tutarsızlık, başarısızlık, bağımlılık/yetersizlik, haklılık/büyüklenmecilik, yetersiz özdenetim, kendini onaylamama ve karamsarlık şemalarının ruhsal hastalığı bulunmayanlara göre yüksek olduğu bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada DEHB tanılı ergenlerde kuşkuculuk/kötüye kullanılma ve duyguları bastırma şemalarının daha fazla olduğu, ebeveyn tutumları ile şemalar arasında ilişki olmadığı saptanmıştır. DEHB tanılı çocuklarda, şemalarının gelişim sürecini ve etkileyen faktörleri anlamak için farklı tedavi süreçlerinde ve yaş dilimlerinde yer alan çocukların bulunduğu toplum ve klinik örneklemlerle yapılacak ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Objective: Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is a neurodevelopmental disorder that affects many fields in peoples's life is common in child and adolescent psychiatry clinics. It's known that ADHD affects functions and causes to develop negative experiences and cognitions. In this research, we aimed to investigate the early maladaptive schemas of adolescents aged between the ages of 10-16 with ADHD diagnosis, which parenting styles they exposed to when they were between 2-6 years old and the effects of parenting styles on early maladaptive schemas of patients with ADHD. Method: The study population consisted of 80 adolescents with ADHD between the ages of 10-16 who referred to the Kocaeli University Faculty of Medicine, Department of Child and Adolescent Psychiatry Clinic. The control group also comprises 80 healthy adolescents and their parents. Semi-structured diagnostic interview was conducted with two groups. Child and Adolescent Behavior Disorders Screening and Rating Scale based on DSM-IV was completed by parents to confirm the diagnosis of ADHD, determine the severity of symptoms and comorbid disruptive behavior disorders. Parenting Attitude Scale (PAS) was used to evaluate early parental attitudes. Set of Early Maladaptive Schema Questionnaires for Children and Adolescents between the ages of 10-16 was filled out by participants from both ADHD and control group to to assess the early maladaptive schemas. A questionnaire was used for sociodemographic attributes. Results: Mistrust/abuse and emotional deprivation scores were significantly greater in adolescents with ADHD than the control group. Insufficient self-control schema scores of boys was significantly higher than girls in ADHD group. When the parental attitudes of both groups were compared, parents in ADHD group reported that they less applied authoritative style than parents in control group. In the ADHD group, there was no correlation between PAS sub-dimensions and schemas. In addition, participants with maternal psychopathology reported significantly more abandonment/instability, failure, dependence/ incompetence, entitlement/ grandiosity, insufficient self-control, disapproval of self, negativity/pessimism schemas than those with no maternal psychopathology in ADHD group. Conclusion: This study has shown that ADHD patients aged of 10-16 reported an increased level of mistrust/abuse and emotional deprivation compared to adolescents without an ADHD diagnosis and there were no significant correlation between parenting styles and early maladaptive schemas in ADHD group. Further studies with community and clinical samples in different treatment processes and age groups are needed to understand development and affecting factors of early maladaptive schemas whom children and adolescents with ADHD.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuk ve ergenlerde erken dönem uyum bozucu şemaların değerlendirilmesi
Evaluation of early maladaptive schemas in children and adolescents diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
VOLKAN ALKİŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriMersin ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLEN GÜLER AKSU
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde ek psikiyatrik tanılar
Psychiatric comorbidity in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
ARZU HERGÜNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
PsikiyatriNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABRİ HERGÜNER
- Çocukluk dönemi anksiyete bozuklukları ile yaşam kalitesi arasındaki ilişki
Association of childhood anxiety disorder and quality of life
ÖZLEM BAYRAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN BİLGİÇ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde kronotip, uyku ve mizaç ilişkisinin araştırılması
Exploring the relationship between chronotype, sleep and temperament in adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder
İREM CİHANYURDU ERDEM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYE TUĞBA BAHADIR
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve karşıt olma karşı gelme bozukluğu olan çocuklarda uyku alışkanlıklarının çok yönlü incelenmesi
Multi-meterial investigation of sleep habits in children with attention deficit hyperactivity disorder and oppositional defiant disorder
ŞULE AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ ÖZMEN