Geri Dön

Kesişimsellik bağlamında akademik alanda toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin analizi

An analysis of gender inequality in academia in the context of intersectionality

PDF İndir

  1. Tez No: 570247
  2. Yazar: AYŞENUR MERVE ŞAFAK UZUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NİLAY KAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 232

Özet

Toplumsal cinsiyet, bireyin biyolojik cinsiyeti üzerine toplum tarafından inşa edilmiş olan, kadın ve erkeklerin nasıl davranması gerektiğini belirleyen davranış, tutum ve algılara ilişkin kalıp yargılardır. Fakat bu kalıp yargılar, geçmişte olduğu gibi, günümüz toplumunda da bilhassa kadınları dezavantajlı konuma koymaya devam etmektedir. Bu duruma ek olarak, çalışılan kurum neresi olursa olsun, toplumsal cinsiyet sorunu beraberinde bir takım siyasal, ekonomik ve sosyal eşitsizlikleri de getirmektedir. Eşitsizliğin yaşandığı kurumlardan bir tanesi de akademidir. Üniversitelerde hala toplumsal cinsiyet eşitsizliğine dayalı kariyer ve kazanç eşitsizlikleri karşımıza çıkmaktadır. Yaşanan bu eşitsizliği ise, kadın akademisyenlerin hem hane içi, hem de akademik görev dağılımları ve zaman kullanımları üzerinden anlamak mümkündür. Araştırmanın temel kuramsal çerçevesini Crenshaw'ın (2011)“Kesişimsellik Teorisi”oluşturmaktadır. Kadın akademisyenlerin akademide yaşadıkları eşitsizlik sorununun tek boyutlu olmadığını gözler önüne serebilmek, bu sorunun kadınlar tarafından nasıl deneyimlendiğini anlayabilmek ve muhtemel çözüm önerileri geliştirebilmek amacıyla biri vakıf, diğeri devlet olmak üzere Ankara'daki iki üniversitede çalışan 18 kadın akademisyenle derinlemesine mülakat yapılmıştır. Ayrıca bu akademisyenlerin de içinde bulunduğu toplam 349 kadın ve erkek akademisyen ile anket çalışması yapılmıştır. Nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan temellendirilmiş kuram yöntemi kullanılarak araştırmanın verileri analiz edilmiş, SPSS 22 programı ile yapılan istatistik analizler ile de nitel veriler desteklenmeye çalışılmıştır. Sonuçlar, akademide erkek akademisyenlerin toplumsal cinsiyet algılarının yüksek olduğunu, fakat bu algının davranışlara aynı ölçüde yansımadığını göstermektedir. Ayrıca, bazı istisnalar olsa da, genel olarak ev işleri ve akademik görevlerin geleneksel cinsiyet rolleriyle uyumlu bir şekilde paylaştırılma ve yapılma eğiliminin olduğu bulgulanmıştır. Çıkan sonuçlara göre, kadın akademisyenlerden bazıları toplumsal cinsiyet sorununa ek olarak etnisite, ideoloji, din, yaş, statü gibi farklı sosyo-demografik özellikleri ve kimlikleri yüzünden eşitsizlik sorunu ile karşılaştıklarını belirtmiştir. Bu sebeple de kadın akademisyenler kendilerini iş-aile-yaşam dengelerini koruma ve iyi bir kariyere sahip olma konusunda erkek meslektaşlarına kıyasla daha özverili davranma ve çaba gösterme zorunluluğu içinde bulmaktadır.

Özet (Çeviri)

Gender refers to socially constructed characteristics of women and men. It is also a stereotypical behaviour, attitude or perception that determines how women and men should behave. However, these stereotypes still continue to put women at a disadvantageous position in today's society, as they did in the past. In addition to this situation, gender problem brings with it a number of political, economic and social inequalities, no matter where a person works. One of the institutions in which inequality exists is the academy. At universities, there are still inequalities in terms of career and earnings between women and men. It is possible to comprehend this inequality better when we look at both household and academic roles and time use of female academics. The main theoretical framework of this research is Crenshaw's (2011)“Intersectional Theory”. In order to show that the problem of inequality experienced by female academics is not one-dimensional, to understand how women experience this problem and to find applicable solutions, in-depth interviews were conducted with 18 female academics working at two universities, one private and the other state, in Ankara. Besides, 349 female and male academics, including the interviewed ones, answered questions in a survey. The data of the research was analysed by using the grounded theory method, which is a qualitative research approach, and the qualitative data was supported by the statistical analysis made with SPSS 22. The results reveal that male academics have high levels of gender perception in academia, but this positive perception is not reflected on their behaviour in the same way. Moreover, although there are some exceptions, it has been found that household and academic tasks tend to be shared and/or performed in accordance with traditional gender roles. According to the results, some of the female academics state that in addition to gender problem, they face the problem of inequality due to their different socio-demographic characteristics and identities such as ethnicity, ideology, religion, age and status. For this reason, women academics work harder in order to maintain their work-family-life balance and have a good career compared to their male counterparts.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    953835

    Kesişimsellik teorisinin kökeni, tarihsel gelişimi ve feminist kuramlar bağlamında analizi

    The analysis of the intersectionality theory's origin and historical development in the context of feminist theories

    BAŞAK HIRA ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    SosyolojiGaziantep Üniversitesi

    Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHARREM AÇIKGÖZ

  2. Tez No

    952352

    Intersecting LGBTQI language educator identity negotiation, experience navigation, and institutional heteroprofessionalism: Insights from a case study

    LGBTQI dil eğitmeni kimlik müzakeresi, deneyim seyri ve kurumsal heteroprofesyonellik kesişimi: Bir durum çalışmasından içgörüler

    MEHMET ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İngiliz Dili Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELVAN EDA IŞIK

    DR. SEBAHAT YASEMİN TEZGİDEN CAKCAK

  3. Tez No

    952711

    Dijital anlatılarda toplumsal cinsiyet ve ideoloji: Kadın yazarların wattpad romanları (2014-2023)

    Gender and ideology in digital narratives: Women authors' wattpad novels (2014-2023)

    YAVUZ BÜLENT BEKKİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Siyasal BilimlerKocaeli Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUBA KANCI DOĞAN

  4. Tez No

    921336

    Gender intersectionality and climate communication of European climate non-governmental organizations on twitter

    Avrupa iklim sivil toplum örgütlerinin twitter'da cinsiyet kesişimliği ve iklim iletişimi

    İZEM UÇKAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Uluslararası İlişkilerYaşar Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEFNE GÜNAY ULUBAY

  5. Tez No

    765138

    Kesı̇şı̇msellı̇k bağlamında psı̇kı̇yatrı̇k hastalık ve toplumsal cı̇nsı̇yet deneyı̇mlerı̇: Sosyal hı̇zmet perspektı̇fı̇nden bı̇r araştırma

    Psychiatric illness and gender experiences in the context of intersectionality: A study from a social work perspective

    AYKUT OĞUZCAN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikiyatriİstanbul Aydın Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMRE ERCİYES

Geri Dön