Bilim ve sanat merkezlerine devam eden öğrencilerin psikolojik sağlamlık, öz-yeterlik ve sosyal destek düzeylerinin incelenmesi
Investigation of resilience, self-efficacy and perceived social support of gifted students attending science and art centers
- Tez No: 579384
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL KILIÇASLAN ÇELİKKOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Psychological resilience, self-efficacy, perceived social support, gifted students
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Bu araştırmanın amacı, Bilim ve Sanat Merkezlerine (BİLSEM) devam eden ortaokul dönemindeki özel yetenekli öğrencilerin psikolojik sağlamlıklarını, öz-yeterlik düzeylerini, anne-baba, arkadaş ve öğretmenlerinden algıladıkları sosyal destek düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemek, bu üç ana değişken arasındaki ilişkileri tespit etmek ve öz-yeterlik ve algılanan sosyal desteğin psikolojik sağlamlığı yordama gücünü belirlemektir. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Edirne, Tekirdağ, Kırklareli ve Çanakkale illerindeki Bilim ve Sanat Merkezlerinde okuyan 115'i kız 117'si erkek olmak üzere toplamda 232 özel yetenekli ortaokul öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilere Kişisel Bilgi Formu, Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Çocuklar İçin Öz-Yeterlik Ölçeği ve Çocuk ve Ergenler İçin Sosyal Destek Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonucunda ilk olarak ölçme araçlarından elde edilen verilerin demografik değişkenler açısından farklılaşması incelenmiştir. Öncelikle her bir değişken için normallik sınamaları yapılmıştır. Gruplar arasıdaki farklılıklar incelenirken değişkenlerin normal dağılımdan gelmeleri durumunda Bağımsız t Testi ve One-Way ANOVA'dan, değişkenlerin normal dağılımdan gelmemeleri durumunda ise Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis-H Testlerinden yararlanılmıştır. Son olarak ise öz-yeterlik ve sosyal destek ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki Spearman Brown Sıra Farkları Korelâsyon Katsayısı Analizi ile incelenmiş ve öz-yeterliğin ve algılan sosyal desteğin psikolojik sağlamlığı yordama gücü normal dağılım olmadığı için non-parametrik regresyon analizi tekniği ile hesaplanmıştır. Araştırma sonucuna göre, psikolojik sağlamlık puanlarında cinsiyet, BİLSEM'den eğitim alınan süre, sınıf, algılanan anne ve baba tutumları, akademik başarı algısı ve sosyal/sportif faaliyete katılım değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Öz-yeterlik puanları açısından bakıldığında BİLSEM'den eğitim alınan süre, sınıf, gelir algısı, baba mesleği, algılanan anne baba tutumları, not ortalaması, akademik başarı algısı ve sosyal/sportif faaliyete katılım değişkenlerine göre farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Algılanan sosyal destek puanlarında ise BİLSEM'den eğitim alınan süre, sınıf, algılanan anne baba tutumları ve akademik başarı algısı değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Araştırmada değişkenler arasındaki ilişkiler de incelenmiş ve psikolojik sağlamlık, duygusal öz-yeterlik, sosyal öz-yeterlik, akademik öz-yeterlik, genel öz-yeterlik ve aileden algılanan sosyal destek, öğretmenden algılanan sosyal destek, arkadaştan algılanan sosyal destek ve genel olarak algılanan sosyal destek arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Ayrıca, yapılan regresyon analizinin sonucunda özel yetenekli öğrencilerin öz-yeterliklerinin ve algılanan sosyal destek düzeylerinin psikolojik sağlamlıklarının anlamlı yordayıcıları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılarak yorumlanmış, araştırmacılara ve okul psikolojik danışmanlarına yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahar Kelimeler: Psikolojik sağlamlık, öz-yeterlik, algılanan sosyal destek, özel yetenekli öğrenciler
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to analyze psychological resilience, self efficacy and perceived social support levels of middle school gifted students attending Science and Art Centers in terms of different variables, examine the relationships among the three main variables and calculate the predictive power of self-efficacy and perceived social support on psychological resilience. The study was carried out in 2018-2019 education year with 115 female, 117 male totally 232 gifted middle school students attending Science and Art Centers in Turkey. Demographic Information Form, Child and Adolescence Resilience Scale, Self-Efficacy Scale for Children and Social Support Evalation Scale for Children and Adolescence were applied to the participant students. As a result of the research, firstly the differentiation of the data obtained from the measurement tools were examined in terms of demographic variables. Firstly tests of normality were conducted for each variable. While examining the differences between the groups, Independent t-Test and One-Way ANOVA were used in cases of normal distribution, and Mann Whitney-U and Kruskal Wallis-H Tests were used in cases of the absence of normal distribution. Lastly, the relationships among resilience, self efficacy and perceived social support were analyzed with Spearman Brown Correlation Coefficient and non-parametric regression analysis was conducted to determine the predictive power of self-efficacy and perceived social support on psychological resilience in gifted students. According to the results of the study, significant differences were obtained in the scores of psychological resilience according to the variables of gender, length of education in science and art centers, class, perceived parental attitudes, perception of academic achievement and participation in social/sportive activities. In terms of self-efficacy scores, it was found that there were differences according to the variables of length of education in science and art centers, class, perception of familiy income, father's profession, perceived parental attitudes, perception of academic achievement, grade-point avarages and participation in social/sportive activities. And according to the social support scores, significant differences were found in terms of length of education, class, perceived parental attitudes and perception of academic achievement. Moreover, in the study, the relationships between the variables were examined and significant positive relationships were found among psychological resilience, emotional self-efficacy, academic self-efficacy, social self-efficacy, general self-efficacy and perceived social support from family, friends, teachers and general perceived social support. And it was found that self-efficacy and perceived social support are meaningful predictives of psychological resilience in gifted students. The findings of the study were discussed and interpreted in the light of the relevant literature and suggestions were made for the researchers and school counselors.
Benzer Tezler
- Özel yetenekli öğrencilerin davranış problemlerinin yordanmasında psikolojik sağlamlık ve ebeveyn tutumlarının rolü
The role of psychological resilience and parental attitudes in predicting behavior problems among gifted students
CENK SÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR KARABACAK ÇELİK
- Psiko-sosyal açıdan Türkiye'de din eğitimine ilişkin bir değerlendirme
A summarized phsycho-social aspect of religious training in Turkey
EBUBEKİR SIDDIK DİKMENER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
DinSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN YILMAZ
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Özel yetenekli öğrencilerde mükemmeliyetçilik ve yaşam doyumu ilişkisinde algılanan anne-baba tutumlarının aracı rolü
The mediating role of perceived parental attitudes in the relationship between perfectionism and life satisfaction in gifted students
HÜSEYİN FINDIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NÜKET AFAT
- Özel yetenekli öğrencilere yönelik ders ilgi bataryası geliştirme çalışması
A study of developing course interest battery for gifted students
MUHSİN BAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURMUŞ ÜMMET