The relationship between environmental chaos and diurnal cortisol levels of preschoolers
Çevresel kaos ve okul öncesi çocukların günlük kortizol seviyeleri arasındaki ilişki
- Tez No: 581421
- Danışmanlar: PROF. DR. FEYZA ÇORAPÇI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Kortizol, hipotalamik-hipofiz-adrenal (HPA) ekseni etkinliğinin yaygın olarak kullanılan bir göstergecidir. Bu çalışma kaotik ev ve okul öncesi ortamının çocukların bazal kortizol seviyeleri üzerinde, sosyoekonomik statünün (SES) de ötesindeki ana, arttırıcı ve etkileşimli rolünü araştırmayı amaçlamıştır. Çalışmaya 75 (47-83 ay) çocuk, aileleri ve okul öncesi öğretmenleri katılmıştır. Çevresel kaos, ev için CHAOS ve sınıf için LECP ölçekleri ile ölçülmüştür. SES ebeveynlerin gelir ve eğitim durumunun standardize ortalaması olarak hesaplanmıştır. HPA eksen etkinliği diurnal tükürük kortizolü ile ölçülmüştür. Numuneler ev ve okul öncesi kurumlarda, sabah ve öğleden sonra olmak üzere ikişer gün toplanmıştır. Diurnal kortizol eğrileri, gündüz ve öğleden sonra ölçümlerinin farkı olarak hesaplanmıştır. Önceki çalışmaları da replike ederek, ev kortizol eğrilerinin kreştekilerden daha yüksek olduğu, kortizol değerlerinin sabahtan öğleden sonraya doğru daha dik bir şekilde azaldığı gözlenmiştir. Temel hipotezler çok katmanlı doğrusal regresyon analizi ile test edilmiştir. Ev ve kreş ortamındaki kaosun ilgili ortamda ölçülen kortizol seviyeleriyle anlamlı bir ilişkisi görülmemiştir. Beklenenin aksine, kreş ortamındaki kaosun evde ölçülen kortizol eğrisiyle, ev ortamındaki kaosun ise kreşte ölçülen kortizol eğrisiyle, SES'in de ötesinde, özgün ve pozitif bir şekilde ilişkili olduğu görülmüştür. Kreş kortizol değerlerinde çevresel kaosun etkileşimli rolü saptanmış, sonuçlar ev ve kreş ortamındaki kaosun ikili risk yaratabileceğini önermiştir. Bulgular hafif ve orta dereceli kaosun düşük risk örneklemlerinde mikrosistemler arası olası adaptif etkisi ve literatür verileri ışığında incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Cortisol is a widely used biomarker of the hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) axis of stress system. The aim of the present study was to investigate the main, additive and interactive role of chaotic home and daycare environment on preschoolers' diurnal cortisol levels, above and beyond socioeconomic status (SES). Participants were 75 preschoolers (47-to-83-months old), their mothers and teachers. Chaos was measured by CHAOS and LECP scales for home and daycare, respectively. SES was calculated as the standardized average of income and parental education. HPA-axis activity was measured as diurnal salivary cortisol. Samples were collected in the morning and afternoon, for two days at home and daycare. Diurnal slopes were calculated by subtracting afternoon values from morning values. Replicating previous research, diurnal slopes were higher at home compared to daycare, indicating a steeper decrease from morning to afternoon. Hierarchical linear regression analyses were conducted to test the main hypotheses. No main contributions of home or daycare chaos on relevant cortisol measures were observed. Contrary to expectations, daycare chaos was positively associated with home diurnal slope, whereas home chaos was uniquely and positively associated with daycare diurnal slope, over and above SES. An interaction was observed on individual daycare cortisol levels, suggesting a dual risk. Findings were discussed in terms of the possible adaptive role of mild stressors across different microsystems for low-risk samples and other factors in light of previous research.
Benzer Tezler
- İstinye'de sosyal ve mekansal açıdan sınır incelemesi
A social and spatial survey of borders in Istinye
ÖZLEMNUR ATAOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN PULAT GÖKMEN
- Firma dinamik yeteneklerinin rekabet gücüne katkısının kaos teorisi bakış açısı altında analizi
Analysis of contribution to competitiveness of dynamic capabilities of a firm from the perspective of chaos theory
ORHAN ORHON
Doktora
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ERKUT
- Tatil köylerinde arsa-yerleşim şeması-yoğunluk ilişkileri
The Relationship among building area-settlement schema density compenents in holiday villages
ÖMER EREM
- Kent ve arazi olgusunun çağdaş seramik formlarda yansımaları
Reflections of urban and land phenomenon in contemporary ceramic forms
EZGİ ŞENDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
PROF. DR. CANDAN TERVİEL DİZDAR
- Bursa ve Bilecik illerinde tarihi yapıların çevresinde tercih edilen yaşlı ağaç türleri
Preferred old tree spieces around historical buildings in Bursa and Bilecik provinces
ERSEGÜN ALPER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiKent Ormancılığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH PARLAK