The impacts of the European Court of Human Rights Decisions concerning the right to be elected – the case study of Bosnia and Herzegovina
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin seçilme hakkı bağlamındaki kararlarının etkileri - Bosna-Hersek vaka çalışması
- Tez No: 583073
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞABAN HALİS ÇALIŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Uluslararası İlişkiler, Law, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
AİHM'nin 2009 yılında verdiği Sejdić ve Finci/Bosna-Hersek kararı, Bosna-Hersek'te seçilme hakkından yararlanmada ayrımcılıkla ilgili tartışmaların başlamasını sağlamış ve karar sonrası konu büyük bir ilgi görmüştür. Ancak daha sonra alınan alakalı kararlara aynı ilgi gösterilmemiştir. Akademik literatürde de aynı şekilde sonraki kararlar ilgi görmemiş; yeterince incelenip analiz edilmemiştir. Sejdić ve Finci/Bosna-Hersek kararı bile genellikle ülkenin AB'ye üyelik sürecine bağlı olarak tartışılmış; diğer etkileri yeterince ele alınmamıştır. Bu bağlamda bu tezde, AİHM'nin Bosna-Hersek ile ilgili seçilme hakkı bağlamında verdiği ilgili tüm kararların ve bu kararların etkilerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Analiz yapılırken özellikle disiplinlerarası bir yaklaşımın kullanılması tercih edilmiştir. Zira, uluslararası insan hakları hukuku kapsamında ele alınan konunun teorik çerçevesinin çizilmesi noktasında uluslararası insan hakları rejimleri esas alınmıştır. Uluslararası insan hakları rejimleri hem uluslararası hukuk hem de uluslararası ilişkilerin kesiştiği bir konu olması dolayısıyla, bu yaklaşımın benimsenmesi elzem hale gelmiştir. Böylece tezin teorik çerçevesi olarak rejim teorisi benimsenmiş, belge analizi ve vaka çalışması yöntemleri uygulanarak analiz geliştirilmiştir. Rejim teorisi insan hakları bağlamında ele alındığında temelde devletlerin uluslararası insan hakları rejimlerinin kurallarına uyum sağlamasının ve insan hakları mahkemesi kararlarına riayet etmesinin aynı minvalde gerçekleşebileceğini, birbirinden ayrı düşünülemeyeceğini ileri sürmektedir. Ayrıca, uluslararası toplum nezdinde 'insan haklarına saygı duyan bir ülke' imajı kazanmanın devletler açısından bir gereklilik olduğunu vurgulamaktadır. Bu paralelde tezin merkezinde seçilme hakkının ulusal ve uluslararası düzeyde garanti edilen bir siyasi hak olup olmadığı yer almaktadır. Seçilme hakkı Bosna-Hersek mevzuatında, Dayton Anayasası'nda açık olarak ifade edilmemiş olup, Bosna-Hersek Seçim Kanunu'nda düzenlenmiştir. Bunun temel nedeni, Dayton Barış Anlaşması ve ekleri ile öncelikle savaştan zarar görmüş Bosna-Hersek'te hem barışın tesisi, hem kapsamlı bir devlet inşası amaçlanmış olmasıdır. Anlaşma'nın IV. eki olan Dayton Anayasası'nın içinde var olan kurucu halkların ayrıcalıkları da ülkeyi siyaseten alınacak manevralara karşı savunmasız bırakmış; seçilme hakları konusunda ilerleme sağlanmasına engel olmuştur. Ayrıca bu süreçte verilen konuyla ilgili AİHM kararlarının uygulanması sorunu da doğmuştur. Bosna-Hersek Avrupa Konseyi'nin üyesi olunca AİHS'i onaylayıp standartlarını kabul etmiş ve AİHM'nin kararlarını uygulamak uluslararası sorumluluklarından bir tanesi olmuştur. AİHM kararlarının uygulanması sorununun Bosna-Hersek için en önemli etkisi, ciddi bir biçimde ihtiyaç duyulan ve uzun süre müzakere edilen anayasa değişiklikleri önergesinin mecliste kabul edilmemesi şeklinde ortaya çıkmıştır. Bu çalışma boyunca elde edilen veriler seçilme hakkı ve seçilme hakkından yararlanmada ayrımcılıkla ilgili konuların yeterince araştırılmamış ve teorize edilmemiş olduğunu göstermiştir. Halbuki seçilme hakkı literatürde daha çok incelenmeyi hak ettiği gibi, pratikte de daha tartışılır olunmayı hak eden bir kavramdır. Bu tezle hem literatürdeki bu boşluğun doldurulmasına katkı sağlanması; hem de tez kapsamında incelenen AİHM kararlarının etkisi ve verilen kararların uygulanması sonucu konu ile ilgili Bosna-Hersek'te temel bir anayasa reformu yapılması tartışmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The 2009 ECtHR's decision in case Sejdić and Finci v. Bosnia and Herzegovina initialized the discussions concerning the discrimination in enjoyment of the right to be elected in Bosnia and Herzegovina and afterwards this topic received substantial attention. However, the related latter decisions did not receive the same attention. This was reflected in the academic literature whereas latter cases that have since then come forth, have not been sufficiently examined and analysed. Even the decision in case Sejdić and Finci v. Bosnia and Herzegovina was generally evaluated in connection to the country's prospective EU membership, while its other impacts have not been examined. In this respect, this thesis aimed for analysing all relevant ECtHR's decisions concerning the right to be elected in Bosnia and Herzegovina and their impacts. In conducting this analysis, applying an interdisciplinary approach was opted for in particular. Likewise, the international human rights regimes were taken as a basis in constructing the theoretical framework of the discussed topic, which is in the scope of international human rights law. Adopting this approach was essential because the international human rights regimes are the topic of intersection between international law and international relations. Thereby, regime theory was used as the theoretical framework of the thesis, and the analysis was developed through the application of document analysis and case study methods. When regime theory is discussed in connection with human rights, it basically argues that states commitment to international legal human rights regimes' rules and theircompliance with the decisions of international human rights tribunals occurs in the same way and cannot be thought of separately. Furthermore, it stresses that obtaining the image of 'a country that respects human rights' for states in international community is a necessity. In this sense, the core debate of this thesis is if the right to be elected is a political right guaranteed on a national and an international level. Although not explicitly guaranteed in the Dayton Constitution, the right to be elected is guaranteed in the Law on Election in Bosnia and Herzegovina. The main reason for this is in the fact that the Dayton Peace Agreement and its annexes primarely aimed on peacebuilding, but also extensive state-building and reconstruction of the society in this war-torn country. The privileges given to the constitutional peoples in Agreement's annex IV – the Dayton Constitution - left the country vulnerable to political maneuvers and have created obstacles for progress concerning the enjoyment of the right to be elected. Within this period, the problem of the implementation of the relevant ECtHR decisions had also arised. By becoming a member of the Council of Europe, Bosnia and Herzegovina has ratified ECHR and accepted its standards, and the implementation of the ECtHR's decisions became one of its international commitments. In practice, the most important effect of the implementation problem regarding the ECtHR decisions for Bosnia and Herzegovina came forward by non-acceptance of much needed and long negotiated constitutional reforms proposal in the Parliament. The results of this research show that the right to be elected and the discrimination in enjoyment of the right to be elected have not been sufficiently researched and theorized. This concept deserves to be more examined in literature, as well as to be more discussed in practice. In this thesis, it was aimed both to contribute to filling the indicated gap in literature, and to provide a contribution to the discussions on fundamental constitution reform in Bosnia and Herzegovina in connection with the impacts and results of implementation of the ECtHR decisions examined in this thesis.
Benzer Tezler
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının Türk İdari Yargısına etkileri
Impacts of the decisions of the European Court of Human Rights on the Turkish Administrative Jurisdiction
ŞERMİN BİRTANE
- Yabancıların ülkeden uzaklaştırılmasına ilişkin kararlarda çocuğun yüksek menfaati ilkesinin rolü
The role of the principle of the best interests of children in decisions on removal of foreigners from the country
MERVE SİZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVA ÖVÜNÇ ÖZTÜRK
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Türk İç Hukukuna etkisi
Impacts of decisions of the European Court of Human Rights on the Turkish administrative jurisdiction
CÜNEYT TANER
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarıyla ortaya çıkan adil yargılanma hakkı kriterlerinin Türk idari yargılama hukuku açısından muhtemel ve gerçekleşen etkileri
Actualized and probable effects of ECtHR' fair trial criterias on Turkish administrative jurisdiction law
NURCAN YILMAZ
- Interactions between family reunification and integration: Marriages of second generation turkish dutch from Turkey
Aile birleşimi ile entegrasyon arasındaki etkileşim: Hollanda'daki ikinci nesil Türklerin Türkiye'den evlilikleri
GİZEM KOLBAŞI MUYAN
Doktora
İngilizce
2017
HukukOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBölge Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLA ERALP