Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin sağlık okuryazarlığının değerlendirilmesi
Assessment of health literacy in patients with chronic obstructive pulmonary disease
- Tez No: 585085
- Danışmanlar: PROF. DR. AYFER TEZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Kronik Hastalık, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, Okuryazarlık, Sağlık Okuryazarlığı, Chronic Disease, Chronic Obstructive Pulmonary Disease, Literacy, HealthLiteracy
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu çalışma, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) olan bireylerin sağlık okuryazarlığını değerlendirmek amacıyla yapılmış tanımlayıcı türdeki bir araştırmadır. Araştırma, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesine Göğüs Hastalıkları Poliklinikleri'ne 01.11.2017-06.02.2018 tarihleri arasında başvuran hastalarla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini polikliniğe başvuran 18 yaş ve üzeri 6 ay ya da daha uzun süredir KOAH tanısı alan 228 hasta oluşturmaktadır. Gerekli kurum izinleri tamamlanmış ve çalışmaya katılmayı kabul eden hastalardan onam alınmıştır. Araştırmada kullanılan durum tanılama bilgi formu 14 sorudan oluşan Sosyo-Demografik Özellikler Bilgi Formu, 8 sorudan oluşan Sağlık Durumu Bilgi Formu, 8 sorudan oluşan Genel Sağlık Okuryazarlık Bilgi Formu ve 20 sorudan oluşan KOAH Sağlık Okuryazarlığı Bilgi Formu olmak üzere toplam 50 sorudan oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde SPSS 24 paket programı kullanılmış, tanımlayıcı istatistikler (yüzde dağılımı, aritmetik ortalama ve standart sapmalar), Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Çalışmaya katılan hastaların çoğu (%75,9) düzenli olarak sağlık kontrollerine giderken önemli bir bölümü (%52,3) hastaneye tek başına gidememektedir. Sağlık okuryazarlığı düzeyinin ilaç kutusunu okuma, ilaç prospektüslerini okuma, sağlık personelini anlama ve hastaneden verilen eğitim materyallerini anlama konusunda daha düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Hastaların 0 ile 70 puan arasında değerlendirilen“KOAH SOY bilgi puanı”ortalaması (46,930 ± 16,197) olarak bulunmuştur. Bu çalışmadan, eğitim düzeyi düşük, kendi sağlık durumunu kötü olarak tanımlayanlar, köyde yaşayanlar, görme sorunu olanlar, eşini kaybetmiş ve yalnız yaşayanlar, bir işte çalışmayanlar, kadınlar ve KOAH dışında bir hastalığı olanların KOAH sağlık okuryazarlığı bilgi puanı düzeyinin düşük olduğu ve bu hastaların risk grubunda bulundukları sonucuna ulaşılmıştır. Sağlık çalışanlarının, hastaların sağlık ve tedavileri ile ilgili açıklamaları, onların anlayabileceği basit ve anlaşılır şekilde ifade etmeleri gerekmektedir. Hastalara hastaneye ilk başvurularında yapılacak sağlık okuryazarlık testi ile sağlık okuryazarlık düzeyinin tespit edilmesi, sağlık çalışanlarının hastalarla iletişimlerinde rehberlik yapacaktır. Sağlık okuryazarlığı düzeyinin yükseltilmesi hedeflenmeli zamanda sağlık okuryazarlık düzeyini artıracak toplumsal projeler teşvik edilmeli ve desteklenmelidir.
Özet (Çeviri)
This is a descriptive study to evaluate the health literacy of individuals with chronic obstructive pulmonary disease (COPD). The study was carried out with the patients who applied to the Chest Diseases Polyclinics of Health Sciences University Ankara Atatürk Chest Diseases and Chest Surgery Training and Research Hospital between the dates of 01.11.2017-06.02.2018. The sample of the study consisted of 228 patients aged 18 years or older who had been diagnosed with COPD for 6 months or more. Necessary institutional permits were completed and informed consent was obtained from patients who agreed to participate in the study. The questionnaire used in the research consists of a total of 50 questions, namely the Socio-Demographic Characteristics Information Form consisting of 14 questions, the Health Status Information Form consisting of 8 questions, the General Health Literacy Information Form consisting of 8 questions and the COPD Health Literacy Information Form consisting of 20 questions. In the analysis of the data obtained from the study, SPSS 24 package program was used, descriptive statistics (percentage distribution, arithmetic mean and standard deviations), Mann Whitney U test and Kruskal Wallis test were used. While most of the patients (75.9%) partipicating in the study were regularly going to thre health checks, a significant portion (52.3%) could not go to the hospital alone. The level of health literacy was found to be lower in reading the drugbox and the drug leaflets in addition to understanding the health staff and educational materials given from the hospital. The average of patients' COPD ancestral knowledge score which evaluated between 0 and 70 was found to be (46,930 ± 16,197). From this study, COPD health literacy knowledge score was found to be low in those with low educational level, those who defined their own health status as poor, those who lived in villages, who had vision problems, who lost their partner and lived alone, who did not work, in women and those with a disease other than COPD and it was concluded that these patients were in the risk group. Health professionals need to explain the patient's health and treatment information in a simple and understandable way that they can understand. Determining the level of health literacy as a result of the health literacy test to be made to the patients at the first admission to the hospital will lead to the communication of the health workers with the patients. İt should be aimed to increase the level of health literacy and at the same time, social projects that will increase the level of health literacy should be encouraged and supported.
Benzer Tezler
- Ankara ili Polatlı ilçesinde aile sağlığı merkezlerine kayıtlı nüfusta kronik hastalık tanılı populasyonda sigara içme durumunun sağlık okuryazarlığı ile ilişkisi
In Ankara province Polatli district the relationship of smoking status and health literacy in the population diagnosed with chronic disease in the population registered in family health centers
CAN KARAKUL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİJEN ACAR
- Kronik obstrüktif akciğer hastalarının ve astım hastalarının nebülizatör ve inhalerle ilaç kullanımları ve sağlık okuryazarlığı durumu (Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi örneği)
Chronic obstructive pulmonary disease and asthma patients as regard to drug use by nebulizer and inhaler and health literacy state (The case of Gülhane Training and research hospital)
EBRU ÖZLEM ÖZAYHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRGÜL PİYAL
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyinin, hasta yakınlarının bakım yüküne etkisi
With chronic obstructive lung disease health literacy level of individuals, effect of patient relatives on care burden
NAGİHAN EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Sağlığıİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE DİLEK DOĞAN
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeyi ve öz-etkililikle ilişkisi
The relationship between health literacy level and self-efficacy of individuals with chronic obstructive pulmonary disease
YELDA KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUĞRUL ERBAYDAR
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin sigaraya ilişkin sağlık okuryazarlık düzeylerinin alevlenme sıklığı ve uyku kalitesi ile ilişkisinin belirlenmesi
Determination of the relationship between smoking health literacy levels and execarbation frequency and sleep quality of individuals with chronic obstructive pulmonary disease
TUĞBA OLCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Göğüs Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL UYSAL