Geri Dön

Türkiye Türkçesindeki alkış ve kargışlarda doğaya ilişkin ögeler

Elements related to nature in Turkey Turkish prayers and curses

  1. Tez No: 585480
  2. Yazar: BADE TABAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ ERGENE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Bir dilin söz varlığı o dili kullanan toplumların kültürüne ışık tutan temel kaynaklardandır. Söz varlığı kapsamında değerlendirilen kalıp sözler dili kullanan toplumun bireylerinin ilişkilerinde gelenekselleşen sözlerden oluşur. Bu sözler çoğunlukla farkında olmadan öğrenilir, kullanılır ve nesilden nesile aktarılır. Böylelikle toplumun ilişki haritası bir ortak kültür olarak kalıp sözler aracılığıyla çizilir. Bu bağlamda kalıp sözler dâhilindeki iyi dilek bildiren alkışlar ve kötü dilek bildiren kargışlar kültürel yansımanın net görülebileceği bir zemin oluşturmaktadır. Bu çalışmada, doğaya ilişkin ögelerin alkış ve kargışlarda işlenişi incelenerek Türk toplumunun doğayı algılama ve dilinde yaşatma eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda üzerinde çok fazla çalışma yapılmamış bir konu olan alkış ve kargışlar hakkında bilgi verilip çeşitli yazılı kaynaklardaki alkış ve kargışlar taranmıştır. Ulaşılan Türkçe alkış ve kargışlardan doğaya ilişkin öge içeren 236 alkış ve 982 kargış tespit edilmiştir. Tespit edilen alkış ve kargışlar içerdikleri doğaya ilişkin ögeler göz önünde bulundurularak sınıflandırılmıştır. Halkın duygu durum yansımaları olan bu sözlerden kargışların sayısının alkışların sayısına oranla daha fazla olduğu göze çarpmakla birlikte kullanılan ögelerin de farklılaştığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

The vocabulary of a language is one of the main sources that shed light on the culture of societies using that language.The stereotypical words evaluated in the scope of vocabulary existence is composed of words that are traditional in the relations of the members of the society. These words are often learned without being aware, used and transmitted from generation to generation. Thus, the relationship map of the society is drawn through stereotypical words as a common culture. In this context, the prayers reporting good wishes and and curses reporting bad wishes within the scope of stereotypical words constitute a ground where cultural reflection can be seen clearly. In this study, it was aimed to determine the tendency of Turkish society to perceive the nature and perpetuate it in language by examining the process of elements related to nature in prayers and curses. For this purpose, it was given information about prayers and curses which has not been studied much, and prayers and curses were scanned in various written sources 236 prayer and 982 curse containing elements related to nature were determined from the Turkish prayers and curses that were reached out. The prayers and curses were classified by taking into consideration the elements of nature they contain. From these words, which are reflections of public's emotions, it was seen that number of curses are more than the number of prayers and the elements used differentiate.

Benzer Tezler

  1. Konya ili Kulu ilçesi merkez ve köyleri ağzı

    The local dialect of the center and villages of Kulu town of Konya province

    HATİCE AKDAĞ ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VAHİT TÜRK

  2. Türkiye Türkçesinde olumsuzluk eki

    Negation suffix in Turkey Turkic

    ERKAN HİRİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KARADOĞAN

  3. Kırgız Türkçesindeki deyimler (aktarma-inceleme)

    Idiomatic expressions in Kyrgyz Turkish (review ? adaptation)

    MİRLANBEK NURMATOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. NACİYE YILDIZ

  4. Türkiye Türkçesi ve Arapçadaki kalıp sözler

    Phrases in Turkish and Arabic

    NASIR ALPARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN BÖLÜK

  5. Çağatay şairi Harâbâtî'nin Fakr-nâmesi (İnceleme, çeviriyazı, dizin, ek dizin, tıpkıbasım)

    The Fakr-nâme of Chagatai poet Harâbâtî (Language analysis, transcription, index, additional index, facsimile) - Произведение «Факр-нâме» Чагатайского Поэта Харâбâти(Анализ, транскрипция, индекс, дополнительный индекс, факсимиле) - Чагатай акыны Харâбâтинин 'Факр-нâмеси'(Анализ, транскрипция, индекс, кошумча индекс, факсимиле)

    RECEP YÜRÜMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET AYDIN