Türkiye Türkçesindeki alkış ve kargışlarda doğaya ilişkin ögeler
Elements related to nature in Turkey Turkish prayers and curses
- Tez No: 585480
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ ERGENE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bir dilin söz varlığı o dili kullanan toplumların kültürüne ışık tutan temel kaynaklardandır. Söz varlığı kapsamında değerlendirilen kalıp sözler dili kullanan toplumun bireylerinin ilişkilerinde gelenekselleşen sözlerden oluşur. Bu sözler çoğunlukla farkında olmadan öğrenilir, kullanılır ve nesilden nesile aktarılır. Böylelikle toplumun ilişki haritası bir ortak kültür olarak kalıp sözler aracılığıyla çizilir. Bu bağlamda kalıp sözler dâhilindeki iyi dilek bildiren alkışlar ve kötü dilek bildiren kargışlar kültürel yansımanın net görülebileceği bir zemin oluşturmaktadır. Bu çalışmada, doğaya ilişkin ögelerin alkış ve kargışlarda işlenişi incelenerek Türk toplumunun doğayı algılama ve dilinde yaşatma eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda üzerinde çok fazla çalışma yapılmamış bir konu olan alkış ve kargışlar hakkında bilgi verilip çeşitli yazılı kaynaklardaki alkış ve kargışlar taranmıştır. Ulaşılan Türkçe alkış ve kargışlardan doğaya ilişkin öge içeren 236 alkış ve 982 kargış tespit edilmiştir. Tespit edilen alkış ve kargışlar içerdikleri doğaya ilişkin ögeler göz önünde bulundurularak sınıflandırılmıştır. Halkın duygu durum yansımaları olan bu sözlerden kargışların sayısının alkışların sayısına oranla daha fazla olduğu göze çarpmakla birlikte kullanılan ögelerin de farklılaştığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The vocabulary of a language is one of the main sources that shed light on the culture of societies using that language.The stereotypical words evaluated in the scope of vocabulary existence is composed of words that are traditional in the relations of the members of the society. These words are often learned without being aware, used and transmitted from generation to generation. Thus, the relationship map of the society is drawn through stereotypical words as a common culture. In this context, the prayers reporting good wishes and and curses reporting bad wishes within the scope of stereotypical words constitute a ground where cultural reflection can be seen clearly. In this study, it was aimed to determine the tendency of Turkish society to perceive the nature and perpetuate it in language by examining the process of elements related to nature in prayers and curses. For this purpose, it was given information about prayers and curses which has not been studied much, and prayers and curses were scanned in various written sources 236 prayer and 982 curse containing elements related to nature were determined from the Turkish prayers and curses that were reached out. The prayers and curses were classified by taking into consideration the elements of nature they contain. From these words, which are reflections of public's emotions, it was seen that number of curses are more than the number of prayers and the elements used differentiate.
Benzer Tezler
- Konya ili Kulu ilçesi merkez ve köyleri ağzı
The local dialect of the center and villages of Kulu town of Konya province
HATİCE AKDAĞ ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHİT TÜRK
- Türkiye Türkçesinde olumsuzluk eki
Negation suffix in Turkey Turkic
ERKAN HİRİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARADOĞAN
- Kırgız Türkçesindeki deyimler (aktarma-inceleme)
Idiomatic expressions in Kyrgyz Turkish (review ? adaptation)
MİRLANBEK NURMATOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. NACİYE YILDIZ
- Türkiye Türkçesi ve Arapçadaki kalıp sözler
Phrases in Turkish and Arabic
NASIR ALPARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN BÖLÜK
- Çağatay şairi Harâbâtî'nin Fakr-nâmesi (İnceleme, çeviriyazı, dizin, ek dizin, tıpkıbasım)
The Fakr-nâme of Chagatai poet Harâbâtî (Language analysis, transcription, index, additional index, facsimile) - Произведение «Факр-нâме» Чагатайского Поэта Харâбâти(Анализ, транскрипция, индекс, дополнительный индекс, факсимиле) - Чагатай акыны Харâбâтинин 'Факр-нâмеси'(Анализ, транскрипция, индекс, кошумча индекс, факсимиле)
RECEP YÜRÜMEZ
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AYDIN