Şehir ekonomilerinin küreselleşme dinamikleri
Globalization dynamics of urban economies
- Tez No: 586299
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER TEKEOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Kamu Yönetimi, Economics, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, küresel şehir, yakınsama, Globalization, global city, convergence
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Küreselleşme ile birlikte dünya ekonomisi köklü bir değişim ve dönüşüm süreci geçirmiş ve tarihin her döneminde değişimin merkezi konumundaki şehirler de süreçten payını almıştır. Küreselleşme sonucu ulus devletin geri plana düşmesi, sermayenin aşırı birikimi ve bilgi toplumunun ön plana çıkması şehirlerin dönüşümüne zemin hazırlamıştır. Böylece ortaya, rekabeti esas alan ve mekânın kullanımını piyasa kurallarına göre belirleyen şehirler çıkmıştır. Bu dönüşüm, şehirlerin küreselleşme perspektifinden bakmasına neden olmuş ve“küresel şehir”kavramı ortaya atılmıştır. Buna göre uluslararası ticaret ve finans merkezi olan küresel şehirlerin ilk özelliği; dünya ekonomik düzeninin kontrol merkezi haline gelmeleridir. İkinci özelliği dünyanın önde gelen finans ve hizmet sektörünün kritik üretim noktaları olmalarıdır. Üçüncü özellikleri piyasada lider endüstrilerin yenilikçi üretim mekânları durumuna gelmeleri ve dördüncüsü ise imal edilen yeni ürünlerin pazar yerleri haline dönüşmesidir. Bu dört fonksiyon, şehirlere geniş kaynakları kontrol edebilme gücü kazandırmakta ve şehirler ekonomik, siyasi ve sosyokültürel açıdan temel aktörlere dönüşmektedir. Bu şehirleri farklı kılan en büyük özellikleri, fonksiyonlarını bir ağ sistemi içerisinde faaliyete geçirmeleridir. Hiyerarşik bir sıralamaya tabi tutulan bu ağ sistemi içerisindeki şehirlerin, ekonomik güçleri, yenilikçi özelikleri, ulus ötesi politik rolleri, uluslararası bilgi dolaşımındaki payları, beşeri sermaye potansiyeli, kültürel gelişmişlik düzeyi ve yaşam kalitesi gibi özellikleri hiyerarşik ağ içindeki konumlarında belirleyici olmuştur. Bu çalışma tüm bu temellere dayandırılarak küresel şehir ağları ile birbirine bağlanan şehirlerin küreselleşme dinamiklerinin benzeşmesi varsayımlarından yola çıkmaktadır. Bu bağlamda 2015-2018 dönemine ait veriler ile hiyerarşik sıralamadaki ilk 40 şehrin küresel şehir dinamiklerinin bir ağ içerisinde çalışması ve bu nedenle zaman içinde yakınsaması varsayımından yola çıkılarak, 16 değişken incelenmiştir. Bu değişkenlerin altısı ekonomik, ikisi yenilik, üçü kültürel, ikisi yaşanabilirlik, biri çevresel ve ikisi de ulaşılabilirlik yönünden şehirleri yansıtmaktadır. Sonuçlara göre küresel şehirlerin ekonomik, Ar-Ge ve kültürel özellikleri küresel şehir ağı içerisinde çalışan bu şehirlerde benzerlik göstermektedir. Ancak küresel şehirler yaşanabilirlik, ulaşılabilirlik ve çevresel özellikler açısından benzerlik taşımamaktadır. Elde edilen bulgular, şehirlerin hiyerarşik düzende küresel coğrafi konumunun belirlenmesi, buna göre rekabet gücü ve potansiyeli planlama sürecinin düzenlenmesi bakımından önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
With the globalization, the world economy has undergone a radical change and transformation process, and the cities which are the center of the change have taken their share from this period. As a result of globalization, the fall back of the nation-state, the excessive accumulation of capital and the emergence of the information society paved the way for the transformation of cities. Thus, cities emerged that are based on competition and determining the use of space according to market rules. This transformation caused cities to look from the perspective of globalization and the concept of“global city”was put forward. Accordingly, the first feature of global cities which are the center of international trade and finance; they became the control point of the world economic order. The second feature is that they are critical production points of the world's leading finance and service sector. The third feature is that the leading industries in the market have become innovative production spaces, and the fourth is that new products are transformed into market places. These four functions give cities the power to control a wide range of resources, and they become key actors in economic, political and sociocultural terms. What makes these cities different is their ability to activate their functions in a network system. The characteristics of the cities within this network system, which are subject to a hierarchical ranking, such as their economic power, their innovative features, their transnational political roles, their share in international circulation of information, human capital potential, cultural development level and quality of life, have been decisive in their position in the hierarchical network. This study is based on the assumption of the similarity of globalization dynamics of cities connected by global city networks. In this context, only 16 variables were analyzed based on the assumption that the data of the 2015-2018 period and the first 40 cities in the hierarchical rankings work within a network of global city dynamics and therefore converge over time. Six of these variables reflect cities in terms of economic, two innovations, three culturales, two livables, one environmental and two accessibles. According to the results, the economic, R&D and cultural characteristics of global cities have similarities in these cities. However, global cities are not similar in terms of livability, accessibility and environmental features. The findings obtained are important for determining the global geographical position of the cities in the hierarchical order and for the regulation of the competitiveness and potential planning process accordingly.
Benzer Tezler
- Kentsel toplumsal hareketlerin kentlerin dönüşümüne etkilerinin değerlendirilmesi
The evaluation of the effects of urban social movements on urban transformations
DENİZ ÖZDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ERGUN
- Kentlerin rekabetinde önemli bir turizm faktörü olarak coğrafi işaretleme ve planlamaya yansıması
Geographical indicators as an important factor in competitiveness of the cities and their reflection of the city planning
BURCU ALTINER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL ECEMİŞ KILIÇ
- The role of local networks in innovation production and knowledge share with university: Çanakkale case study
Yerel ağların yenilik üretimindeki rolleri ve üniversite ile bilge paylaşımı: Çanakkale incelemesi
ELVİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Küresel ve ulusal sermayeye entegrasyon bağlamında Konya sanayisinin sosyo- ekonomik imkânları
Socio-economic implementations of Konya industry in the context of global and national capital and integration
SEYFETTİN KURT
- Bölgesel gelişme için sektörel rekabetçilik: TRC2 Diyarbakır-Şanlıurfa bölgesi
Sectoral competitiveness for regional development: TRC2 Diyarbakır-Şanlıurfa region
ZÜHAL ÇELEBİ DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiBölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT