Okul öncesi eğitim kurumlarında çocukların katılımının ve etkileyen durumların incelenmesi
Investigation of children's the participation and situations affecting the participation ın preschool education institutions
- Tez No: 589651
- Danışmanlar: PROF. DR. NESLİHAN AVCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Bu araştırmada amaç, okul öncesi eğitim kurumlarında çocuk katılımını ve etkileyen durumları incelemektir. Çalışma karma yöntemle gerçekleştirilmiş olup yakınsayan paralel karma yöntem deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu kritik durum örneklemesi yöntemiyle belirlenmiş ve çalışma Ankara ilinin Etimesgut ilçesinde bulunan bir bağımsız anaokulu, bir ilköğretim bünyesinde bulunan anasınıfı, bir özel anaokulunda bulunan 36-72 ay aralığında ki 39 çocuk ve 13 öğretmenle gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel veriler gözlem, yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman inceleme yöntemleriyle elde edilirken nicel veriler Çocuğa Bakış Sıfat Listesi aracılığıyla toplanmıştır. Veri toplama işleminde 13 sınıfta 26 gözlem, öğretmenlerle yarı yapılandırılmış görüşme, çocuklara yarı yapılandırılmış odak grup görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Her öğretmenden rastgele seçilmiş ikişer etkinlik planı alınmıştır. Öğretmenler Çocuğa Bakış Sıfat Listesi doldurmuştur. Çalışmada nicel ve nitel veriler ayrı ayrı analiz edilmiştir. Nitel verilerin analizi iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada fenomenolojik analiz yaklaşımı ile veriler çözümlenmiştir. 13 sınıfta katılımın desteklediği ve ihlal edildiği durumlar belirlenmiştir. Ayrıca tüm sınıfların etkinlik süreçlerinin Roger Hart'ın Katılım Merdivenine göre katılım düzeyleri incelenmiştir. Analizin ikinci aşaması içerik analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Katılımın desteklendiği dört sınıf ve en fazla ihlal edildiği dört sınıfta öğretmen ve çocuk davranışları belirlenmiştir. Nicel verilerin frekans dağılımı incelenmiştir. Sonuç olarak çalışmaya katılan 13 sınıfın 9'unda katılım hakkının ihlal edildiği durumların, desteklendiği durumlardan daha fazla olduğu, 3 sınıfta katılım desteklerinin, ihlallerinden daha fazla olduğu, 1 sınıfta katılımı destekleme ve ihlal etme durumunun eşit olduğu belirlenmiştir. Katılımı destekleyen öğretmenlerin çocukların fikirlerine saygı gösterme, çocukları cesaretlendirme/teşvik etme, sorularını cevaplandırma, çocuklarla sohbet etme, çocukların görüşlerine başvurma, etkinliklerde seçenek sunma, çocukları bilgilendirme, etkinlik planını uygularken esnek davranma, çocukların hatalarını tolere etme, etkinlikleri tüm çocukları içerecek şekilde hazırlama, merak uyandırma özelliklerini daha fazla gösterdikleri belirlenmiştir. Katılımı ihlal eden öğretmenlerin çocukların görüşlerine başvurmama, kendini otorite olarak tanımlama, çocuklarla konuşurken tehdit eden bir dil kullanma, çocukları eleştirme, istenilen davranışın gerçekleşmesi için rüşvet verme, çocukların önerilerini kabul etmeme, eğitim programını yetiştirme kaygısı taşıma, çocukları cezalandırma, çocukların etkinliklere katılım durumlarına karar verme özelliklerini daha fazla gösterdikleri belirlenmiştir. Katılım hakkının desteklendiği sınıflarda çocukların fikir belirtme, bağımsız hareket etme, etkinlik başlatma, soru sorma, kurallara uyma ve sohbete katılma özellikleri daha fazla görülmüştür. Katılımın ihlal edildiği sınıflarda ise kuralları ihlal etme, fikir belirtme, kabullenen davranış gösterme özelliklerini daha fazla gösterdikleri görülmüştür. Etkinliklerin katılım düzeyleri incelendiğinde 108'nin katılım karşıtı basamaklarda olduğu ve 56 etkinliğin katılım basamaklarında olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın nicel boyutunu oluşturan çocuğa bakış sıfat listesi sonuçları incelendiğinde katılım destekleyen öğretmenlerin çocukları tanımlarken çocuğun doğasına inanç ve yüceltilmiş çocuk alt boyutlarındaki sıfatları daha fazla seçtiği görülürken, katılımı ihlal eden öğretmenlerin yüceltilmiş çocuk, yetersiz çocuk ve çocuğun doğasına inanç alt boyutlarındaki sıfatları daha fazla seçtikleri belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of the current study is to investigate children's participation and situations affecting participation in preschool education institutions. The study employed the convergent parallel mixed method design, one of the mixed method designs. The study group was determined by means of the critical case sampling method. Thus a total of 39 children aged 32-72 months old and 13 teachers from 1 independent kindergarten, 1 nursery class operating within an elementary school and 1 private kindergarten located in the Etimesgut district of the city of Ankara participated in the current study. The qualitative data of the study were collected through observation, semi-structured interview and document analysis methods while the quantitative data were collected by using the List of Adjectives to Express How the Child is Perceived. During the data collection process, 26 observations in 13 classes, semi-structured interviews with the teachers and semi-structured focus-group interviews with the children were carried out. From each teacher, two randomly selected activity plans were collected. The teachers filled the List of Adjectives to Express How the Child is Perceived. In the current study, the qualitative and quantitative data were separately analysed. The analysis of the qualitative data was conducted at two stages. In the first stage, the data were analyzed by using the phenomenological analysis approach. Cases in which participation was supported or hindered were determined in 13 classes. Moreover, the participation rate in all the activity processes for all the classes was examined according to the Participation Ladder of Roger Hart. In the second stage of the analysis, content analysis method was used. The four classes where the participation is most supported and the four classes where the participation is most hindered were investigated in terms of the characteristics of the children and teachers. Frequency distribution of the quantitative data was examined. It was also found that while in 9 out of 13 classes, the rate of the cases in which the right to participate was violated is higher than that of the cases in which it is supported, in 3 of them the rate of the cases in which the right to participate is supported is higher than that of the cases in which it is violated and in one class, the rates of the cases in which the right to participate is supported or violated were found to be equal. The teachers supporting participation of their students were found to show a greater tendency to respect children's opinions, encourage them, answer their questions, communicate with them, pay attention to their opinions, present alternatives in activities, inform children, be flexible while implementing their activity plans, tolerate children's errors, prepare activities in such a way as to involve all children and arouse curiosity. On the other hand, the teachers hindering participation were found to be more prone to ignore children's opinions, define themselves as the authority, use a threatening language while talking to children, criticise children, bribe children to exhibit the desired behaviours, overlook children's suggestions, feel concerned about catching up with the curriculum, punish children, and decide who will participate in activities. In the classes where the right to participate is supported children were observed to be more willing to express their opinions, behave independently, take initiatives, ask questions, obey the rules and take part in conversations. On the other hand, in the classes where the right to participate is violated children were observed to be more prone to violate the rules, keep their opinions to themselves and be more obedient. When the rate of participation in activities was examined, it was found that 108 of them are in the counter-participation stages while 56 of them are in the participation degrees. When the data obtained from the quantitative dimension of the current research (responses to the list of adjectives) were examined, it was found that while the teachers supporting participation used the adjectives found in the sub-dimensions of belief in the child's nature and exalted child while describing children more frequently, the teachers hindering participation used the adjectives found in the sub-dimensions of exalted child, inadequate child and belief in the child's nature more frequently.
Benzer Tezler
- Görme yetersizliğinden etkilenen çocuklar ile olağan gelişim gösteren çocukların zihin kuramı becerileri ve sosyal becerileri arasındaki ilişkinin karşılaştırılması
A comparison of the relationship between theory of mind and social skills in children with visual impairments and typcally developing children
GÜLTEN ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELDA ÖZDEMİR
- Erken çocukluk dönemi değerler eğitimi veren kurumlarda aile katılımının incelenmesi
Investigation of family participation in early childhood values education institutions
İSMET AYŞEGÜL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiErken Çocuklukta Ahlak ve Değer Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ KELEŞ
- Kosova ve Türkiye'de okul öncesi eğitimde aile katılım sürecinin öğretmen ve anne-baba görüşlerine dayalı olarak incelenmesi
Investigation of the family participation process in preschool education in Kosovo and Turkey based on teachers and family opinions
KIMETE DRAGAJ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM MELEK ERBİL KAYA
- Okul öncesi eğitim kurumlarında ailenin eğitime katılımı
The participation of families at preschool education
CEMİLE FUNDA KÖKSAL EĞMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. MUSA TAŞDELEN
