Geri Dön

İşyeri hekimliği uygulamaları, görev, yetki analizi ve öneriler

Worksite physicians practices, analysis of duties, qualifications, responsibility and suggestions

  1. Tez No: 59066
  2. Yazar: SİNAN YOLSAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HİLMİ SABUNCU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1997
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 134

Özet

8. ÖZET Her insan için gerekli, vazgeçilmez insan hakkı olan“sağlıklı yaşam”çalışanın da en doğal hakkıdır. İnsanların yaptıkları iş ile sağlıkları arasındaki ilişkinin anlaşılması, iş sağlığı kavramını geliştirmiştir. Toplumun büyük kesimini oluşturan tüm çalışanların sağlığını ilgilendirmesi nedeniyle, genel sağlık çalışmaları içinde önemli yer tutan iş sağlığı hizmetlerindeki, esas amaç, çağdaş sağlık anlayışının, çalışan tüm insanlara uyarlanarak, onların fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak tam bir iyilik halinde olmasını sağlamaktır. Çalışma ortamının, sağlığı olumsuz etkileyen koşullarını önlemeye yönelik koruyucu hekimlik temelleri üzerinde şekillenen iş sağlığı anlayışı ve uygulamaları, ülkemizde yetersiz düzeydedir. İş sağlığı ve iş güvenliği uygulamalarının, en önemli parçasını işyeri hekimleri oluşturmaktadır. Bu araştırma, İstanbul'da sertifikalı ve fiilen çalışan işyeri hekimleri ile ilgili tanımlayıcı bilgiler elde etmek ve işyeri hekimliği modelinin işleyişini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, İstanbul il sınırları içinde görev yapan, sertifikalı 1021 yarım süreli işyeri hekimi ve 39 tam süreli işyeri hekimi oluşturmuştur. Yarım süreli işyeri hekimlerinden, uzman ve pratisyen oluşlarına göre 1/2 tabakalı örneklemeyle 510 hekim seçilmiştir. Tam süre çalışan 39 hekimin tümü araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmaya katılmayı kabul edenler örneklem grubundan 328 yarım süreli, 29 tam süreli işyeri hekimidir. Yüz yüze görüşülerek doldurulan toplam 357 anket formundaki veriler, işyeri hekimliği uygulamalarının niteliğini belirlemek amacıyla tam süreli ve yarım süreli, uzman ve pratisyen ayrımına göre, ki-kare, regresyon, korelasyon ve ortalamalar arası farkın önemlilik testleri yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan 357 hekimin yaş ortalaması 41+11.51, %64'ü pratisyen, %36'sı uzman hekimdir. Hekimlerin % 8.1' i tam süreli, %91.9' u yarım süreli çalışmaktadır. Tam süreli çalışan hekimlerin %56' sı, yarım süreli çalışanların %91.4'ü sadece ekonomik gerekçelerle işyeri hekimliği yaptıklarını söylemektedir. İşyeri hekimlerine göre, işverenlerin %72.5' i yasal zorunluluk nedeniyle işyeri hekimi çalıştırmaktadır. Yarım süreli çalışan işyeri hekimlerinin %65.1' i işyerlerine gitmeleri gereken süreden az gitmektedir. İstanbul' da işyeri hekimlerinin %8.8' i sağlık birimi, %74.8' i yardımcı sağlık personeli olmadan sağlık hizmeti vermektedir. Sağlık birimlerinin yalnızca %2.7' si, yönetmelikte belirtilen koşullara uygundur. Sağlık birimlerinde koruyucu hizmetlerle ilgili kayıtlar ise son derece yetersizdir. İş sağlığı hizmetlerinin oto-kontrol mekanizması olan işçi sağlığı ve iş güvenliği kurulu, işyerlerinin %55.9' unda yoktur. Varolan kurulların da sadece %4' ü mevzuatla belirlenmiş şartlan yerine getirmektedir. İşyeri hekimlerinin %24.7' si işe giriş, %18.4' ü periyodik, %64.8' i işe dönüş, %36.1' i kronik hastalık muayenelerini yapmamaktadır. Koruyucu aşı yaptırmayan hekim oranı ise daha da yüksektir (%81). İşyeri hekimlerinin %88' i, en önemli tıbbi-teknik görevleri olan sağlığa zararlı etken ölçümünü, yaptırmamaktadır. Hekimlerin hemen tümü, tedavi edici hizmetleri yapmakta ve bunun gerekli olduğuna inanmaktadır. % 18.5' i tüm zamanım tedavi edici hekimliğe ayırmaktadır. 105İşyeri hekimlerinin %60.5' i, iş güvencelerinin olmamasının, verdikleri sağlık hizmetini olumsuz etkilediğini düşünmektedir. İş sağlığı hizmetleri genel olarak değerlendirildiğinde, tam süreli işyeri hekimlerinin, yarım süreli işyeri hekimlerine göre hemen her konuda daha başarılı oldukları anlaşılmaktadır. Uzman hekimler ise kendilerinden beklenen yaklaşımla, iş sağlığı hizmetlerinin ağırlıklı olarak sağaltıcı hizmetleri içermesi gerektiğini pratisyen hekimlerden daha fazla söylemişlerdir. Sonuç olarak araştırmamızda incelediğimiz işyeri hekimlerinin çoğu, işyerlerinde iş sağlığının ve mevzuatın gereklerini yerine getirecek bilgilere, donanıma, insan gücüne ve kayıt sistemine sahip değildir. İşyeri hekimleri, çalıştıkları işyerlerini, çalışanların özelliklerini, çalışma ortamlarını, risk faktörlerini bilmemekte ve tanımamaktadırlar. Sağlık risklerini algılayamayan ve çalışanların sağlığını değerlendirmeye yönelik tanı kriterlerini bilemeyen hekimler, iş sağlığı hizmetlerine yaklaşım ve strateji geliştiremeyerek, asıl görevleri olan koruyucu sağlık hizmetlerini uygulayamamakta ve tedavi hizmeti vermekten öteye gidememektedir. Koruyucu hizmetlerin yetersizliği, tedavi hizmetlerinin yetersizliğine, tedavi hizmetlerinin yetersizliği koruyucu hizmetlerin yetersizliğine yol açarak kısır bir döngü oluşturmaktadır. Bu nedenlerle, İSAGÜ hizmetleri ile ilgili bütün birim, kurum ve kuruluşlar, siyasal otoriteye karşı özerk, işçi, işveren ve meslek odaları temsilcilerinin katılacağı, demokratik yönetim ve denetim mekanizmalarının işleyeceği bir örgütlenme altında toplanmalıdır. Çok sayıda ve dağınık olan mevzuat, eksikleri ve çelişkileri gözden geçirilerek, bir yasa altında toplanmalıdır. İşyeri hekimlerinin, mesleki, ekonomik, yönetimsel özerkliği ve iş güvenceleri sağlanmalıdır. İşyeri hekimliği, ek görev olarak yapılmamalı, bu alanda, tam süreli çalışacak ve koruyucu sağlık hizmetlerinin önemine inanmış, çağdaş sağlık anlayışı içindeki hekimler görevlendirilmelidir. 106

Özet (Çeviri)

9. SUMMARY“Healthy life”which is a necessary and an inevitable human right for every human being is a natural right of the employee, too. Understanding the correlation between the work people do and their health has produced the concept of occupational health, because it has to do with the health of all workers who constitute a big portion of the society, the main purpose in occupational health services which possess a significant place in general health care is to apply the modern health understanding to all of the working people so that they reach a state of total well-being physically, psychologically and socially. The understanding of occupational health and its application formed on the basis of preventive medicine and aimed at ameliorating the factors in the workplace that affect health negatively are inadequate in our country. Worksite physicians comprise the most important aspect of occupational health and occupational security practice. This study was carried out to obtain descriptive data concerning the worksite physicians who have a certificate and who are currently working in Istanbul. The population of the study comprised 1021 part-time and 39 full-time worksite physicians who had certificates and worked within the borders of the province of Istanbul. 510 physicians were chosen from the part-time worksite physicians according to their being specialists or general practitioners by means of stratified sampling. All of the 39 full-time physicians were included in the study. 328 part-time physicians of the sample group and 29 of the full-time physicians accepted to participate in the study. The data in a total of 357 questionnaire that were filled out by interviewing the physicians face to face were assessed by means of the chi-square, regression, correlation and the differences of the physicians' working part-time or full-time and being specialists or general practitioners. The mean of the ages of the physicians who were participated in this study was 41 ±11.51. 64 % of them were general practitioners and 36 % of them were specialists. 8.1 % of the physicians were working full-time and 91.9 % of them working part-time. 56 % of the full-time physicians and 91.4 % of the part-time physicians stated that they were doing this job because of economic reasons. The worksite physicians believe that 72.5 % of the employers employ worksite physicians because its mandatory by the law. 65.1 % of the part-time physicians go to their work places less frequently than they are supposed to 8.8 % of the worksite physicians in Istanbul give health service without a health unit and 74.8 % of them give health service without the contribution of other health personnel. Only 2.7 % of the health units have the qualifications required by the regulations. The records pertaining to pertaining to preventive services in the health units are extremely inadequate. The occupational health and occupational security committee, which is the auto- control mechanism of occupational health services does not exist in 55.9 % of the work places, of the existing committees, only 4 % meet the demands laid down by the law. 10724.7 % of the worksite physicians do not examine the workers before the workers start working. 18.4 % of them do not perform the periodic examinations. 64.8 % do not carry out the examinations of the workers who return to work. 36.1 % do not do the examinations for chronic diseases, the percentage of physicians who do not administer preventive vaccines is even higher (81 %). 88 % of the worksite physicians do not make the measurements of factors that are detrimental to health which is their important medical and technical responsibilities. Virtually all of the physicians perform treatment services and they believe that it is necessary. 18.5 % of them grant all of their time to treatment services. 60.5 5 of the worksite physicians think that not having work guarantee influence the health service that they give negatively. When occupational health services are assessed generally, it is detected that full-time worksite physicians are more successful than the part-time worksite physicians on almost all of the subjects the specialized physicians have stated that occupational health services must include mainly curative services more often than the general practitioners which is an approach that is expected of the specialized physicians. In conclusion, most of the worksite physicians whom we investigated in our study do not possess the relevant knowledge, equipment, personnel or a system to keep the necessary records to fulfill the requirements of occupational health and the law in their work places. The worksite physicians do not know the places in which they work, the features of the workers, the surroundings of the work place, or the risk factors. The physicians who cannot perceive the risks for health and who do not know the diagnosis criteria pertaining to evaluation of the health of the workers are not able to perform preventive medical care and give solely treatment services. The inadequacy of the preventive services causes the inadequacy of treatment services and the inadequacy of the treatment services causes the inadequacy of the preventive services, producing a vicious circle. Because of these reasons, all units, institutions and associations pertaining to ISAGÜ services must come together under an autonomous organization in which the representatives of workers, employers and occupational chambers will participate. This organization must have a democratic administration and control mechanisms must work well. By reviewing the deficiencies and the discrepancies of the rules and regulations which are numerous and disorganized, they should be gathered under one law. Professional, economic and administrational autonomy and work guarantee of physicians must be provided. Occupational medicine must not be performed as an additional duty. Physicians who are going to work full-time, who believe in the importance of preventive health services and who possess a modern health understanding must be in charge in this field. 108

Benzer Tezler

  1. İş sağlığı örgütlenmesi ve işyeri hekimliği

    Occupational health organization and occupational health practitioners

    ZEYNEP ŞİŞLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriDokuz Eylül Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FEVZİ DEMİR

  2. Obezite ayrımcılığı: Çalışanlar üzerine bir örnek olay incelemesi

    Obesity discrimination: A case study on workers

    SAİM ALPER AYAS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSakarya Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELVAN YILDIRIM

  3. İşyeri sağlık hizmetleri içerisinde, ağız diş sağlığı hizmetlerinin, bugünkü durumu, aksaklıklar ve yeniden yapılanması

    Oral health status in occupation health and reorganization

    ÖMER HALUK ELÇİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Halk Sağlığıİstanbul Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. H. HİLMİ SABUNCU

  4. Sözleşmeli aile hekimleri ve aile hekimliği uzmanlarının defansif tıp uygulamaları konusundaki tutum ve davranışları

    Attitudes and behaviors of contracted family physicians and family physicians on defensive medicine practices

    LATİFE SARAÇ

    Tıpta Uzmanlık

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DERYA İREN AKBIYIK

  5. Türk İş Hukukunda işyeri hekimliği

    Occupational health practitioner in Turkish Labour Law

    MEHMET ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukGazi Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYDIN BAŞBUĞ