Alpamış Destanı benzer metinler çerçevesinde bir değerlendirme Berdi Bahşı Metni-Fazıl Yoldaşoğlu metni
An evaluation in the frame of similar texts of Alpamıs epic (Berdi Bahsi - Fazil Yoldasoglu)
- Tez No: 592997
- Danışmanlar: PROF. DR. NACİYE ATA YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 504
Özet
Çeşitli coğrafyalara yayılmış Türk milletinin lehçe özelliklerine göre Alıp Manaş, Alpamşa, Alpamıs Batır, Alpamışa ve Barsın Hıluv, Alpamış, Alpamıs adları ile andığı Alpamış destanı, milletimizin kahramanlık tarihi kadar kadimdir. Bu destan, asırlara ışık tutan, Türk destan geleneğinin oluşturduğu en eski destanlardan birisidir. Alpamış, Türk kimliğinin, kültürünün ve ananelerinin arkaik biçimlerine ışık tutmaktadır. Bununla birlikte Alpamış destanı, tarihte Türk adını kırmak isteyen düşmanlara karşı verilen savaşların, kahramanlık tarihinin de hafızasıdır. Alpamış, Türk boyları arasında Özbek, Karakalpak, Kazak, Kırgız, Başkurt, Tatar, Altay ve onlarla ilişkide olan Tacik sahasına kadar yayılmıştır. Bu destan Özbek (Kongırat) sahasında birçok destancıdan derlenip yazıya geçirilmiştir. Yani sadece Özbek sahasında otuz benzer metni vardır. Berdiyar Pirimkuloğlu (Berdi Bahşı) ve Fazıl Yoldaşoğlu metinleri de bu benzer metinlerdendir. Bu çalışmanın amacı, iki metnin karşılaştırılması yoluyla hem Alpamış destanı çalışmalarına hem de benzer metinlerin (versiyon) hangi yönlerden benzerlik ve farklılıklar taşıdığının belirlenmesine katkıda bulunmaktır. Şimdiye kadar yapılan çalışmalarda, Alpamış destanının Türk Dünyası sahasındaki eş metinleri değerlendirilmekle birlikte, aynı alandan iki benzer metin üzerinden detaylı bir değerlendirme yapılmamıştır. Bu çalışmanın farklılığı, benzer ve eş metinlerin motif karşılaştırmaları dışında metin özelliklerini de dikkate alan ve benzer metinlerin ortaklık ve farklılıklarına dikkat çeken karşılaştırmalı bir çalışma yapmaktır.
Özet (Çeviri)
According to the dialect characteristics of the Turkish nation spread over various geographies, the epic Alpamış epic, which is called as Alp Manaş, Alpamşa, Alpamıs Batır, Alpamışa and Barsın Hıluv, Alpamış, Alpamıs epic is as ancient as the heroic history of our nation. This epic is one of the oldest epics of Turkish epic tradition that shed light on centuries. Alpamış sheds light on the archaic forms of Turkish identity, culture and mothers. However, Alpamış Epic is the memory of the heroic history of the wars against the enemies who want to break the Turkish name in history. Alpamış, Turkish tribes among the Uzbek, Karakalpak, Kazakh, Kyrgyz, Bashkir, Tatar, Altai and the Tajik area that is associated with them has spread. This epic has been compiled from many epics in the Uzbek (Kongırat) field and has been written. So there are only thirty similar texts in the Uzbek area. Berdiyar Pirimkuloglu (Berdi Bahşı) and Fazıl Yoldaşoglu texts are among these similar texts. The aim of this study is to contribute to both Alpamış epic studies and to determine the similarities and differences of similar texts (version) by comparing the two texts. In the studies carried out so far, although the co-texts of Alpamış epic in the field of Turkish World have been evaluated, no detailed evaluation has been made on two similar texts from the same field. The difference of this study is to make a comparative study that takes into consideration the text features of the text besides the motif comparisons of similar and peer texts and draws attention to the similarities and differences of similar texts.
Benzer Tezler
- Alpamış Destanı üzerine bir inceleme
A study on the Alpamış Epic
FEVZİYE ALSAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ŞENOCAK
- Alpamış Destanı Özbek varyantında eskicil ve işlek olmayan unsurlar
Archaic and uncommon elements in the of Uzbek version of Alpamysh Epic
HAVVA GÜL DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAİDBEK BOLTABAYEV
- Bamsı Beyrek boyunun Alpamıs Destanı ile Deli Dumrul boyunun Er töstik destanı ile mukayeseli incelenmesi
Compartive investigation of Alpamis epic with Bamsi Beyerek tribe and er tostik epic with eli Dumrul tribe
LAURA BOLATOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESRA AKBALIK
- Bamsı Beyrek Destanı üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma (İnceleme-metin)
A comparative investigation on the epic of Bamsi Beyrek (Analysis-text)
MEHMET ALPTEKİN
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Epik destan illüstrasyonunda kahraman ve bir epik grafik destan örneği: Alpamış Destanının görsel öyküleştirme uygulaması
Hero in epic illustration and a graphic epic example: Visiual storyline of the Alpamysh Epic
SÜMEYYE ÖZBEK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2022
Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MİTHAT YILMAZ