Erken hıristiyanlık dönemi sanatında Meryem ve bazı azizelerin sanata yansıması üzerine bir değerlendirme
An evaluation on reflection of mary and some female saints to art of early christian period
- Tez No: 594339
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EVREN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
İnanç sistemleri aracılığıyla kadın ve erkeklere yüklenen kalıplar, içinde şekillendikleri toplumsal belleği, gelenekleri ve değerleri yansıtmaktadır. Hıristiyanlığın erken döneminde tesis edilen kültün, bu coğrafyada ve komşu topraklarda var olmuş önceki uygarlık, pagan inanç ve uygulamalardan beslendiği pek çok bilimsel araştırmada dile getirilmiştir. Bu durumun kutsal kadın ikonografisi ve betim üslubuna yansıdığı da söylenebilir. Erken Hıristiyanlık dönemi Anadolu sanatında dini kadın karakterlerin betimlerinde ve ikonografilerinde pagan geleneklerinden miras alınan ideal bir kadın portresiyle karşılaşılmaktadır. Pagan kültürlerdeki mitolojik öyküler ve Erken Hıristiyanlıkta kutsal kadınlar etrafında şekillenen anlatılar çerçevesinde tanrıça ikonografilerinin, kutsal kadın ikonografilerine etkilerinden söz edilebilmektedir. Erken Hıristiyanlık döneminde Anadolu'da kutsal kadınların konu edildiği eserlerle, pagan kutsal kadın kültleri ve betimlemeleri arasında yapılan karşılaştırmalı etütler, Meryem Ana figürünün ve ilk azizelerin bu erken dönem tasvirlerinde önceki köklü kültürlerin etkisini açıkça ortaya koymaktadır. Hıristiyanlığın erken dönemlerinde pagan gelenekten miras yüklencelerin ve bağlamların aktarılmasıyla, Mezopotamya, Mısır, Anadolu, Grek ve Roma sanatlarındaki kutsal kadın betimlerinin üslupsal özellikleri ve sıkça karşılaşılan anne-çocuk birlikteliği, iffet ve bekâret kavramları gibi ikonografik unsurların kutsal kadın karakterlerinin ikonografi ve betim geleneklerine yansıdığı söylenebilir. Hıristiyanlık inancında, toplum yaşayışında ve kültürel bellekte olduğu gibi, pagan betim geleneklerinden devşirilmiş bazı öğeler, yeni dinin gereklilikleriyle uyum içinde harmanlanmıştır. Bununla beraber, Hıristiyanlığın kendi kanon ve ikonografisini tesis etmesi etmesi sürecinde bu öğeler kimi zaman dönüşüme uğramış kimi zaman da örtük bir hal almıştır.
Özet (Çeviri)
The common figure of men and women imposed by belief systems reflect the social memory, traditions and values in which they are shaped. It was stated in many scientific studies, that the cult established in the early period of Christianity was nourished from the previous civilizations, pagan beliefs and practices that existed in this land and neighboring lands. It is also possible to say that this situation was reflected in the sacred female iconography and depiction style. At the depictions and iconographies of religious female characters in the early Christian Anatolian art, it can be said that an ideal woman portrait was inherited from pagan traditions. Within the framework of mythological stories in pagan cultures and narratives shaped around sacred women in early Christianity, it can be suggested that iconographies of goddess had its influences on iconographies of sacred women. Comparative studies between the works that depict sacred women of Anatolia during the early Christian period, and the cults and depictions of pagan sacred women, clearly reveal the influences of the previous ancient cultures on these early depictions of Virgin Mary and early female saints. Some attributes and contexts generated in pagan tradition have been inherited to the early Christianity. This suggests that the style characteristics and iconographic elements, peculiar to the depictions of pagan sacred female characters, and also some frequent pagan themes such as mother with her child, chastity and virginity, seen in the artefacts by Mesopotamians, Egyptians, Anatolians, Greeks and Romans, reappeared in the traditions of iconography and imagery of early Christianity. In Christian belief, as in social life and cultural memory, some elements gathered from pagan traditions of imagery blended in harmony with the requirements of the newly religion. However, in the process of establishment of canons and iconography of Christianity, those elements were sometimes transformed and sometimes became veiled in it.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Anadolu'da Bizans Dönemi duvar resimlerinde I. Constantinus ve Helena ile beraber gerçek haç betimlemeleri
Representations of the true cross with constantinus I and Helena in Byzantine wall paintings in Anatolia
MERYEM YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiPamukkale ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURADİYE ÖZTAŞKIN
- Bizans dünyasında Mecdelli Meryem ve tasvirleri
Mary Magdalene and her scenes in Byzantine world
ELİF NAZ ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KAYAALP
- Bizans Dönemi Kapadokya kiliseleri duvar resimlerinde Koimesis: Meryem'in Uykusu tasvirleri
Koimesis (The Dormition of Virgin Mary) depictions on the mural paintings of Byzantine churches in Cappadocia
FERDA BARUT
Doktora
Türkçe
2012
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. SACİT PEKAK
PROF. DR. SEMA DOĞAN
PROF. DR. ABDULLAH KAYGI
- Post-Bizans Dönemi İstanbul kiliselerinde duvardan bağımsız ikonalar
Başlık çevirisi yok
EVANGELİA ALEKSANDRA ŞARLAK
Doktora
Türkçe
2001
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. FİLİZ ÖZER