Özbek destanlarından Polken rivayeti Göroġlining Tugilişi (Vr. 7-47) adlı eserin destan dili eğitimi açısından incelenmesi
The study of Goroglining Tugilisi (Vr. 7-47) in terms of epic language, an Uzbek epic narrated by Polken
- Tez No: 594942
- Danışmanlar: PROF. DR. MESUT ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Göroġlining Tugilişi, Köroğlu Destanı, destan, Çağatay Türkçesi, Türk dili, Özbek Türkçesi, Göroġlining Tugilişi, Köroğlu Epic, Saga, Chagatay Turkish, Turkish Language, Uzbek Turkish
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Çağatay Türkçesi, Orta Asya'da 15. yüzyıl başlarında başlayan ve 20. yüzyılın başlarına kadar süregelen dönemin adıdır. Çağatay Türkçesi, dilde birliğin önemine vurgu yapan Türk aydınları tarafından 1924 yılına kadar Türkistan'da ortak yazı dili olarak yaşatılmaya çalışılmış ancak o tarihten sonra yerini Özbek Türkçesi almıştır. Çalışmamızda ünlü Özbek şairi Mühämmädkul Camurad Oġli Polkän'ın rivayeti olan ve Özbek Türkçesi ile neşredilmiş Göroġlining Tugilişi adlı destanın 7-47. sayfaları incelenmiştir. Çalışmamız yedi bölümden oluşmaktadır. En önemli bölüm bulgular bölümüdür. Bu bölümünde; destan, Türk edebiyatında destan, Köroğlu Destanı ve varyantları hakkında bilgiler verildi. Göroġlining Tugilişi adlı eserden bahsedildi ve ilgili sayfaların özeti yapıldı. Ses ve şekil bilgisi üzerinde duruldu. Eserin transkripsiyon alfabesi kullanılarak Latin harflerine aktarımı sağlandı ve tıpkıbasımına yer verildi. Metnin açıklamalı dizini oluşturuldu. Çağatay Türkçesinin bir devamı niteliğinde olan Özbek Türkçesi ile yazılmış olan Göroġlining Tugilişi adlı destan, karışık saha özelliği göstermesi ve Köroğlu Destanı'na ait bir rivayet olduğu için Türk dili açısından önemli bir eserdir.
Özet (Çeviri)
Chagatay Turkish is the given name to the era that took place in Middle Asia from the beginning of the 15.th centurytill the beginning of 20.th century. Turkish luminaries who strongly believed in the significance of language unity kept Chagatay Turkish alive until 1924 by means of using it as the common written language. However, after that date Uzbek Turkish took the place of Chagatay Turkish. In this study, we studied the 7-47.th pages of the Göroġlining Tugilişi Epic, which was storied by the renowned Uzbek poet Mühämmädkul Camurad Oġli Polkän in Uzbek Turkish. Our study is coprimised of seven parts. Most substantial part is the 'findings' part. In this part; epic, epic in Turkish Literature, Köroğlu Epic and their variences were discussed. Göroġlining Tugilişi was mentioned and related pages of the Epic are summarized. The sound and the form of the language are discoursed. In this study we transcripted the great literary work into Latin alphabet by employing the Transcription alphabet. We included the facsimile of the work. An annotative index of the text was composed. Epic of Göroġlining Tugilişi written in Uzbek Turkish, which is the follower of the Chagatay Turkish, bares the qualifications of several Turkic Languages and it is a direct variance of the Epic of Köroğlu. And this makes it utterly essential in terms of Turkish Language.
Benzer Tezler
- Türk dili ve edebiyatı eğitimi kapsamında Özbek destanlarından Polkän rivayeti olan Aväzḫån'ın (340-375 sayfalar) destan dili açısından incelenmesi
Within the scope of Turkish language and literature education examination of Äväzḫån (340-375 pages) one of Uzbek epics and narrated by Polkän, in terms of epic language
BEYZA DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ŞEN
- Türk dili ve edebiyatı eğitimi kapsamında Özbek destanlarından Polkän rivayeti olan Äväzħån'ın (303-340 sayfalar) destan dili açısından incelenmesi
Within the scope of Turkish language and literature education, examination of Äväzħån (303-340 pages), one of Uzbek epics and narrated by Polkän, in terms of epic language
YUNUS SAYINER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ŞEN
- Özbekçe Küntugmiş Destanı
The epic of Küntugmiş as written Uzbek
DİLARA AKBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DilbilimAnadolu ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET MAHUR TULUM
- Özbek destanlarında at motifi üzerine bir inceleme
An analysis on horse motifs in Uzbek epics
ÖZLEM YELMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAİDBEK BOLTABAYEV
- Özbek destanlarında kadın motifi
Women moti̇fs in the Uzbek epi̇cs
KENAN TOPALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Atatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAYDEMİR