Yüksek devirli tek sıralı bilyalı rulmanlarda sürtünmeye etki eden değişkenlerin deneysel olarak incelenmesi
Experimental investigation of friction sources that affect bearing friction of high speed single row deep groove ball bearings
- Tez No: 598815
- Danışmanlar: PROF. DR. RAHMİ ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Rulmanlar, dönme hareketi yapan makine parçalarını yataklamak amacıyla kullanılırlar. Sürtünmeyi azaltmak amacıyla geliştirilen makine elemanları olup, günümüzde özellikle otomotiv sektöründe yüksek devirli rulman ihtiyacı artmaktadır. Bu ihtiyacın karşılanabilmesi için standart rulmanların sürtünme kayıpları bileşenlerinin bilinmesi ve sürtünme kayıplarının azaltılarak yüksek devirlerde çalışabilmesinin sağlanması konusunda gittikçe artan bir ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, hibrit araçların elektrik motoru rotor milinin yataklanmasında kullanılan 6209 tek sıralı radyal bilyalı rulmanda sürtünmeyi azaltarak yüksek devirlerde çalışabilmesini sağlamak hedeflenmiştir. Bu amaçla rulman sürtünmesine etki eden rulman iç tasarımı, gres tipi ve dolum oranı, kafes tasarımı ve kapak tasarımı gibi değişkenlerin etkisi birlikte değerlendirilmiştir. Deney tasarımı yöntemi kullanılarak rulman sürtünmesine etki eden bütün değişkenlerin rulman sürtünmesine olan etkisi yüzde olarak belirlenmiş ve bu değişkenlerin en düşük sürtünme ile çalışan enerji verimli kombinasyonu belirlenmiştir. Bu çalışma kapsamında analizler ile kafes tasarımı geliştirilerek rulmanın hasar görmeden yüksek devirde çalışabilmesi ve düşük sürtünme davranışı göstermesi amaçlanmıştır. Yapılan deneylerde bu çalışma kapsamında geliştirilen rulmanlarda erişilen sürtünme momenti değeri 0.017 Nm'dir. Standart rulmanlarda 0.048 Nm olan başlangıç sürtünme momenti değerine göre yaklaşık %65 iyileştirme sağlanmıştır. Geliştirilmiş olan kafes tasarımı sayesinde rulmanın 18000 dev/dak devirlerde çalışabilmesi sağlanmıştır. Geliştirilmiş tasarım için ayrıca hedeflenen 18000 dev/dak çalışma koşulunda sürtünme momenti testleri yapılarak geliştirilmiş tasarımın 18000 dev/dak'da sorunsuz bir şekilde çalıştığı ispatlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Bearings are used for machine parts which make rotational motion. Bearings are machine elements which are developed to reduce friction, and in today's developing technology, especially in automotive industry there is a growing need to high speed bearings. In order to fulfill these requirements, there is an increasing focus on the knowledge of friction losses components of standard bearings and the ability to work at high speeds by reducing friction losses. In this study, it is aimed to work at high speeds properly by reducing friction in 6209 reference type single row radial ball bearing which is used in electric motor rotor shaft. For this purpose, the effect of variables such as bearing internal design, grease type and filling rate, cage design and seal design which affect bearing friction were evaluated together. The effect of all parameters on bearing friction was determined as percentage and the best energy efficient combination of these parameters with the lowest friction was determined by using DOE(Design of Experiment) method. Bearing cage design was developed by using Finite Element Analysis method for the purpose of enable the bearing work properly at high speed and work low friction behavior without damage. In particular, the inner ring radius ratio was found to have an major effect of about 50% on the friction torque. The friction torque of the bearings developed in this study is 0.017 Nm. Approximately 65% improvement has been achieved in standard bearings with an initial friction torque of 0.048 Nm. Thanks to the improved cage design that the bearing can be operated at 18000 rpm. For the improved design, friction torque tests were also performed under the targeted operating conditions of 18000 rpm and it is proved that the improved design work smoothly at 18000 rpm.
Benzer Tezler
- Ship populsion bearings computer aided calculation and operation program for propulsion bearings
Gemi tahrik yatakları ve gemi tahrik yataklarını bilgisayar yardımıyla hesaplama ve işletme programı
LEVENT BALKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN KEMAL SAĞ
- The fibered p-biset functor of the fibered Burnside ring
Fiberli Burnside halkasının fiberli p-iküme izleci
DENİZ YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
MatematikBoğaziçi ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCAY COŞKUN
- Ergenlerde anne baba tutumları ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Başakşehir örneği
Examining the relationship between self-esteem and parental attitudes in adolescents: Başakşehi̇r case
ABDULLAH GÜRLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Ticaret ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHAD DEMİRLİ
- Yüksek devirli gemi diesel motorlarında farklı valf zamanlarının etkisi
Affect of different valve timing on the operation of high speed marine diesel engines
CEMAL ŞAHİN
- Yüksek devirli çok supaplı gemi diesel motorlarının termodinamik modellemesi ve deneysel incelenmesi
A complete thermodynamic simulation model and experimental investigation of a high speed multtvalve marine diesel engine
YAVUZ KAYIHAN
Doktora
Türkçe
1997
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN KAMİL SAĞ