Çalışan kadının ve çalışmayan kadının sosyo-kültürel unsurlar bağlamında incelenmesi: İstanbul örneği
Investigation of working and non-working women in socio-cultural context: The case of İstanbul
- Tez No: 599537
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇEN ÇATLI ÖZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Working Women, Non-working Women, Feminism, İdentity, Socio-cultural Factors
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Feminizm;“hak ve özgürlük”anlayışı olarak ortaya çıktığı 18.yüzyıldan 21.yüzyıla kadar, her ideoloji gibi birçok aşamalardan geçmiştir. Bu geçiş süreçlerinde öteki ideolojiler gibi elbette feminizm de gelişmiş, değişmiş ve farklı türlere ayrışmıştır. İçinde barındırdığı değişikliklere rağmen konu itibariyle feminizm aslında kimlik ve cinsiyete dayalı iş bölümü gibi olgularda kendini, kadın ekseninde ortaya çıkarmıştır. Özellikle son dönemlerde Türkiye'deki feministlerin belki de en fazla tartıştığı konulardan biri, bütün ayrımların dışında bir kadın kimliğinin var olduğu söylemidir. Yani kız/kadın, boşanmış/dul, ev hanımı/iş kadını gibi ayrımların ötesinde tek bir kadın kimliği oluşturulması ve kadının hak ettiği değere sahip olma mücadelesindedirler. Dahası feminist anlayışına göre, kadın kimliği sadece ayrım odaklı belirlendiği sürece kadın tek tür olmaktan çıkmakta ve ayrımlara bağlı üstünkörü bir tanımlamayla statü giydirilmektedir. Bu nedenle feministlerin bu ayrımın ortadan kalkması için mücadele ettikleri bilinmektedir. Bu çalışmada her ne kadar kadın, kimlik, cinsiyet gibi feminizm içerikli konulara değinilse de çalışmanın asıl amacı çalışan ve çalışmayan kadın kimliğini oluşturan sosyo-kültürel faktörlerin nasıl oluştuğuna, kişinin bunları nasıl öğrendiğine, bunları nasıl uyguladığına, kadının toplumsal etkileşiminde ve günlük yaşamında edindiği kimliğe göre nasıl hareket ettiğine odaklanmaktadır. Ayrıca, kadın kimliğinde etkili olan faktörler; cinsel, sosyal, kültürel, ekonomik, eğitimsel, dinsel, kökensel ve ailesel unsurlar çerçevesinde kadın değerlendirilecektir. Bu nedenle“kadın ve erkek”ayrımı ile elde tutulur bir veri oluşturamayacağı varsayıldığından ötürü“çalışan kadın ve çalışmayan kadın”çerçevesinde durum değerlendirilecektir. Çalışmanın hedeflerinden bir diğeri ise, kadın kimliğinin oluşumunda etkili olan sosyo-kültürel unsurların her iki grup arasındaki olası geçişkenliği gözlemlenerek değişen, gelişen Türkiye'de“yeni nesil kadın”figürünün meydana gelip gelmediğidir. Araştırma evreni İstanbul'da ikamet eden, 18-58 yaş aralığındaki çalışmayan ve özel sektörde çalışan kadınlardan oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi Ataşehir, Kadıköy, Üsküdar, Altunizede, Ümraniye ve Eyüp olarak daraltılmıştır. Yapılandırılmış kapalı ve açık uçlu anketten elde edilen verilerin, araştırmacının literatür taraması, saha gözlemleri ve yorumlamasıyla elde edilen nicel ve nitel birikiminin bulgularla ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu gaye ile kadın kimliğinde etkili olan unsurların bütüncül bir yaklaşımla cinsiyet, eğitim, ekonomi, coğrafya, sosyokültürel ve geleneksel unsurlar çerçevesinde durumu değerlendirilecektir. Katılımcılara anahtar kişi/kişiler vasıtasıyla bilinen kartopu örneklem tekniğiyle ulaşılacaktır. Anahtar Kavramlar: Cinsiyet, Çalışan Kadın, Çalışmayan Kadın, Feminizm, Kimlik, Sosyo-kültürel Unsurlar.
Özet (Çeviri)
Feminism has gone through many processes that emerged as an understanding of“right and freedom”from the 18th century to the 21st century. In these transitional processes, like other ideologies, of course, feminism has evolved, changed and divided into different genres. Despite the changes inside, actually, feminism emerged women's axis which is based on cases such as the division of labor based on gender and identity itself. Especially in the last period, perhaps one of the most discussed issues by feminists in Turkey is an expression of female identity out of all discrimination. In other words, they are struggling to create a single female identity beyond the distinctions such as girl/woman, divorced/widow, housewife/business woman and to shape the value they deserve. Moreover, according to the feminist approach, as long as women's identity is determined exclusively with a focus on discrimination, the circumstances of women become out of as a single species and they are categorized with a cursory definition of discrimination. Therefore, it is known that feminists struggle for the elimination of this distinction. Although this study deals with issues of feminism such as women, identity, and gender, the main purpose of the study is how the socio-cultural factors that make up the identity of the working woman and the non-working woman are formed, how the person learns them, how they apply them, and how they react as identity in social interaction and daily life. In addition, factors affecting women's identity; women will be evaluated within the framework of sexual, social, cultural, economic, educational, religious, original and familial elements. Therefore, the situation will be evaluated within the framework of working women and non-working women because it is assumed that any data cannot be acquired by the distinction of woman and man. Another goals of the study is to indicate the observation of the possible pass-through between the two groups of effective socio-cultural factors in the formation of female identity evolving and state whether the figures of“new generation of women”shape or not in developing Turkey. The population of the research consists of women residing in Istanbul, working in the private sector and nonworking between the ages of 18-58. The sample of the research was narrowed as Ataşehir, Kadıköy, Üsküdar, Altunizede, Ümraniye and Eyüp. It is aimed to present the data obtained from the structured closed and open-ended questionnaire with the findings of the quantitative and qualitative accumulation obtained from the researcher's literature review, field observations and interpretation. With this aim, the factors that affect women's identity will be evaluated with a holistic approach within the framework of gender, education, economy, geography, sociocultural and traditional elements. Participants will be reached by key person (s) and snowball sampling technique
Benzer Tezler
- Kadınların çalışma hayatı ve ekonomik özgürlük algısı: Konya örneği
Women's working life and the perception of economic freedom: Konya example
SABİRE İÇLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BİREKUL
- Gecekonduda kadının konutu kullanımı ve değerlendirmesi
Women's home use and asessment in gecekondu
SEMİN ERKENEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN PULAT GÖKMEN
- Tekstil sektöründe çalışan kadınların sosyo-ekonomik durumu: Batman ili örneği
Socio-economic state of women working in the textile industry: Batman site example
MUSTAFA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SosyolojiCumhuriyet ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET MAZLUM
- Bilgi işçilerinin sosyolojik profili: Sosyo-kültürel, sosyo-ekonomik karakteristikler ve tutumlar üzerine bir uygulama
Sociological profile of 'knowledge workers': A study on socio-cultural, socio-economic characteristics and attitudes
SAMET ÇIRPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriUludağ ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. VEYSEL BOZKURT
- Çalışan annelerin 0-2 yaş grubu çocuklarının bakım şekilleri, karşılaşılan güçlükler ve çözüm yolları (Ankara ilinde yapılan bir çalışma)
Başlık çevirisi yok
ŞENGÜL İSMAİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAYYİP DUMAN