Determinants of counterproductive work behaviors: The role of workload, role ambiguity, leader support and work locus of control
Üretim karşıtı iş davranışlarının belirleyicileri: İş yükü, rol netliği, lider desteği ve iş denetim odağı
- Tez No: 607493
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FERİDE PINAR ACAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Üretim Karşıtı İş Davranışları (ÜKD) örgütlerin verimliliği için önemli neticeleri olan ve büyümekte olan bir çalışma alanıdır. ÜKD'nin iki önemli alt kategorisi bulunmaktadır: Organizasyonu hedef alan ÜKD (ÜKD-Ö) ve organizasyonun üyelerini hedef ÜKD (ÜKD-B). Çeşitli çalışmalar bu davranışların belirleyicilerini ve sonuçlarını incelemiş olmasına rağmen, sınırlı sayıda araştırma üretim karşıtı iş davranışlarının iş denetim odağı, iş yükü, rol netliği ve lider desteğinden, Stres-Duygu Modellemesi ve Kaynakların Korunması modeline odaklanarak nasıl etkilendiğini göstermiştir.Bu tez iş yükü, rol netliği ve lider desteğinin ÜKD-Ö ve ÜKD-B üzerindeki etkisini iş denetim odağının aracı etkisiyle sentezleyerek test edecektir. Daha önce pek çok çalışma bu alanları incelese de; iki iş davranışları teorisi olan Stres-Duygu Modellemesi ve Kaynakların Korunması modelinin bu değişkenleri incelerken beraber kullanılması literatüre için nispeten yeni bir gelişmedir.Bu sebeple, çalışmanın en önemli amaçlarından biri organizasyondaki ÜKD-Ö ve ÜKD-B belirleyicileri ile alakalı literaturdeki bu boşluğu doldurmaktır. Bu tezin bir diğer önemli hedefi ise liderlere ÜKD olarak nitelendirilebilecek davranışları önleyebilmek adına, çalışanlarının davranışlarını organizasyon içeriğini değiştirerek nasıl değiştirebilcekleri konusunda tavsiyelerde bulunmaktır. Buna ek olarak aynı zamanda iş denetim odağının aracı etkisi de dikkate alınacaktır.Hipotezleri test etmek için Ankara'da özel şirketlerde en az bir yıldır çalışan kişilerden, ücretsiz online anket yaratma platformu olan Survey Monkey'de hazırlanmış dijital anket aracılığı ile veri toplanmıştır (N=196). Araştırmada elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçlar neticisinde, lider desteğinin eksikliği ve dış iş denetim odağının her iki ÜKD tipi davranışın sergilenmesini artırdığı görülmüştür. Ayrıca, iş yükünün ÜKD-Ö ve ÜKD-B davranışlarının gösterilmesi üzerinde önemli bir etkisi saptanmamıştır. Bunlara ek olarak rol belirsizliğinin yüksek olmasının ÜKD-Ö'yü artırdığı görülürken, ÜKD-B üzerinde mnemli bir etkisi olmadığı saptanmıştır. Çalışmanın sonuçları, eksikleri ve gelecek çalışmalar için önerileri ilerleyen bölümlerde tartışılacaktır.
Özet (Çeviri)
Counterproductive work behaviors (CWB) are growing area that has important consequences for organizational effectiveness. There are two significant dimensions of CWB: Those that target organization (CWB-O) and those that target members of the organizations (CWB-I). Although various empirical research has analyzed the determinants and consequences of CWB, there is a limited research in the literature giving attention to work locus of control, workload, role ambiguity and leader support by focusing on Stressor-Emotion Model and Conservation of Resources Theory.With the aim of filling the gap in the literature on specific antecedents of CWB-O and CWB-I, this thesis test the influences of workload, role ambiguity and leader support on those types of CWB through the moderation of work locus of control. One of the most important objectives of this study is to fill the gap in the literature in terms of examining specific organizational antecedents as predictors of CWB-O and CWB-I. Another significant objective of this study is giving recommendations to leaders about how they can prevent CWB-O and CWB-I, and alter employees' behaviors in their organizations through changing the certain aspects of their organizations. While doing so, the moderating effect of work locus of control is taken into consideration.In order to test the hypotheses on the relationships among the variables mentioned , data were acquired from employees, who have been working in private companies in Ankara, Turkey at least one year (N=196), through digital surveys prepared on Survey Monkey. The data obtained from the research was analyzed by using SPSS software. The results show that lack of leader support, and having external work locus of control increases both types of CWB engagement. On the other hand, high work load has no significant direct effect on CWB-O and CWB-I engagement. In addition to these, high role ambiguity increases the CWB-O engagement, but have no significant effect on CWB-I. The discussion of these findings will be provided with the implications, limitations and suggestions for future studies.
Benzer Tezler
- Beş faktör kişilik özelliklerinin örgütsel adalet algısı aracılığıyla üretkenlik karşıtı davranışlar üzerine etkisinin incelenmesine yönelik bir araştırma
A study related to investigation of the effects of big five factor model on counterproductive work behaviors with mediating role of organizational justice
ÜMİT BEHREM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR BOZKURT
- Determinants of organizational citizenship and counterproductive work behavior: The role of personality, job characteristics, job satisfaction and organizational commitment
Örgütsel vatandaşlık ve üretim-karşıtı iş yeri davranışlarının belirleyicileri: Kişilik özellikleri, iş özellikleri, iş doyumu ve örgütsel bağlılığın işlevi
ÖYKÜ ARKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İşletmeOrta Doğu Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE PINAR ACAR
DOÇ. DR. MUSTAFA SİNAN GÖNÜL
- Üretkenlik karşıtı iş davranışları ile hasta güvenliği kültür algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Mersin ili örneği
Examination of the relationship between anti-productivity business behaviors and patient safety culture perception: The case of Mersin
SONGÜL İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sağlık YönetimiMersin ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABAHATTİN TEKİNGÜNDÜZ
- Organizational citizenship behavior and counterproductive work behavior: Cross-cultural comparisons between Turkey and the netherlands
Örgütsel vatandaşlık ve iş karşıtı geliştiren davranışlar: Türkiye ve Hollanda arasında kültürler arası karşılatırmalar
NEVRA ERSOY
Doktora
İngilizce
2010
PsikolojiErasmus Universiteit RotterdamSosyal ve Beşeri Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MARİSE BORN
- The European Union's democracy promotion in Ukraine
Avrupa Birliği'nin Ukrayna'da demokrasi teşviki
FULYA AKGÜL DURAKÇAY
Doktora
İngilizce
2019
Siyasal BilimlerDokuz Eylül ÜniversitesiAvrupa Birliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEF EYLEMER