Kronik böbrek yetmezliğine sahip ergen ve ebeveynleri için geliştirilen özyönetim programının ergenlerin sağlığına etkisi
The effect of self management program for adolescents and parents with chronic renal failure on adolescents' health
- Tez No: 608296
- Danışmanlar: PROF. DR. HİCRAN ÇAVUŞOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Nursing, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bu araştırma Kronik Böbrek Yetmezliğine sahip 12-21 yaş ergenlerin hastalıklarını yönetebilme yeterliliklerine sahip olmalarını sağlamak amacıyla Bireysel ve Aile Öz yönetim Teorisi'ne (BAÖYT) dayalı geliştirilen öz yönetim programının, ergenin öz yönetim bilgi ve davranışları, yaşam kalitesi, öz yeterlilik, sosyal destek, depresyon, anksiyete ve klinik parametrelere (eGFR, Kreatinin, BUN, Albumin, Hemoglobin) etkisini değerlendirmek amacıyla randomize kontrollü araştırma türünde yapılmıştır. Araştırmanın uygulanması, Aralık 2018 - Mayıs 2019 tarihleri arasında Ankara'da bulunan iki hastanede yapılmıştır. Çalışma 20 deney, 20 kontrol hastası ile tamamlanmıştır. Araştırmada veriler,“Bireysel ve Aile Öz Yönetim Teorisi Temelli Hazırlanmış Demografik ve Klinik Bilgi Formu”,“Kronik Böbrek Hastalığına İlişkin Öz Yönetim Değerlendirme Formu”,“Çocuklar için Öz-yeterlik Ölçeği”,“Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği- Ergen Formu”,“Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği”,“Beck Depresyon Ölçeği”,“Beck Anksiyete Ölçeği”ve hasta dosyalarından klinik parametrelerinin ölçümleri alınarak toplanmıştır. Kronik böbrek hastalığına özgü hazırlanmış eğitim programı hastaların polikliniğe kontrole geldikleri dönemde grup eğitimi şeklinde üç oturumda uygulanmıştır. Deney grubundaki ergenler ve ebeveynler ayrı ayrı oturumlara alınarak eğitim verilmiştir. Eğitim programı bitiminden sonraki dönemde 2 haftada bir toplamda 6 kez olmak üzere 3 ay hastalara ev ziyaretleri yapılarak izlemleri yapılmıştır. Ev ziyaretlerinde hastalara yapılandırılmış on sorudan oluşan izlem soruları yöneltilmiştir. Öz yönetim eğitimi sonrası deney grubundaki ergenlerin öz yönetim bilgi ve davranışları birçok alanda ön teste göre anlamlı değişim göstermiş (p0.05). Psikososyal değişkenlerden anksiyete düzeyinde (ön test: 14.60±10.94; son test: 7.05±6.52) anlamlı azalma görülürken (p0.05). Sonuç olarak, ergenlere verilen öz yönetim eğitim programı, ergenlerin yaşam kalitesi ve anksiyete düzeylerinde anlamlı değişim göstermesine karşın öz yeterlik, algılanan sosyal destek ve depresyon düzeylerinde anlamlı değişim olmamıştır. Ayrıca öz yönetim davranışlarında bilişsel ve psikososyal alanlarda olumlu yönde değişim olmuştur. Öz yönetime ilişkin eğitim programlarının, kronik böbrek hastalığına sahip ergenlerin sağlık durumlarını iyileştirmek için kullanılabilecek etkili bir yöntem olarak kliniklerde hemşireler tarafından uygulanması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to investigate the effects of chronic kidney disease on adolescents between aged 12-21 years and evaluating the effect of self-management program developed based on The Individual and Family Self Management on adolescent self-management knowledge and behavior, quality of life, self-efficacy, social support, depression, anxiety and clinical parameters randomized controlled trial. The study was conducted between December 2018 and May 2019 in two hospitals in Ankara. The study was completed with 20 experiments and 20 control patients. The data included in the study were Demographic and Clinical Information Form Based on The Individual and Family Self Management“, ”Self Management Evaluation Form for Chronic Kidney Disease“, ”Self-Efficacy Scale for Children“,”Quality of Life Scale for Adolescent Form“, ”Multidimensional Perceived Social Support Scale“, ”Beck Depression Scale“, ”Beck Anxiety Scale" and clinical parameters were collected from patient files. The training program prepared for chronic kidney disease was administered in three sessions as group training when the patients came to the outpatient clinic for control. Adolescents and parents in the experimental group were taken to separate sessions and educated. In the period following the end of the training program, home visits were made to the patients for 3 months in total, 6 times in 2 weeks and followed up. During the home visits, the patients were asked follow-up questions consisting of ten structured questions. Self-management knowledge and behavior of the adolescents in the experimental group after self-management training showed a significant change compared to the pre-test (p
Benzer Tezler
- Kronik böbrek hastalarının evrelerine göre santral işitsel işlemleme ve çalışma belleği bulguları
Central audious processing and working memory findings according to stages of chronic renal patients
TUANA SAĞLANMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR KÜÇÜK CEYHAN
- Vascular function in chronic end-organ damage: pharmacological characterization of vasomotor function in systemic vasculature
Kronik uç-organ hasarında vasküler fonksiyon: Sistemik damarlarda vazomotor fonksiyonun farmakolojik karakterizasyonu
NADİR ULU
Doktora
İngilizce
2009
Eczacılık ve FarmakolojiUniversity of Groningen (Rijksuniversiteit Groningen)Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ROBERT HENK HENNING
- Böbrek nakilli hastalarda greft kaybı sonrası greft nefrektomi uygulanan olguların değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
MEHMET ÜSTÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Genel CerrahiEge ÜniversitesiCerrahi Tıp Bilimleri Bölümü
PROF. DR. MUSTAFA CÜNEYT HOŞCOŞKUN
- Ayak bileği-kol basınç indeksi ölçümünün postoperatif akut böbrek hasarı gelişimini öngörmedeki rolü
The role of ankle brackhial index for predicting acute kidney injury in postoperative patients
ZEKİ İSLAMOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
NefrolojiSağlık Bakanlığıİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN SAMİ UZUN
DOÇ. DR. SAVAŞ ÖZTÜRK
- IgA nefropatisinde renal hasarlanma ve omega-3 yağ asitlerinin bu hasarlanmaya etkisi
Başlık çevirisi yok
CENGİZ TIRPAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2001
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFİG BERDELİ
PROF. DR. SEVGİ MİR