Geri Dön

Kişi-çevre uyumu ve iş tutumları arasındaki ilişkinin öz belirleme teorisi ile açıklanması

Explaining the relationship between person-environment fit and work attitudes by self determination theory

  1. Tez No: 608694
  2. Yazar: MEHPARE TATLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET FERDA ÇAKMAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 239

Özet

Bu araştırmada kişi çevre uyumu ve Öz Belirleme Teorisi literatürüne bağlı olarak; uyum düzeyleri ile çalışma tutum ve davranışları arasındaki ilişkilerin açıklanmasında, farklı Temel Psikolojik İhtiyaçlar'ın aracı etkileri konu alınmaktadır. Bu bağlamda yataklı sağlık kurumlarında görev yapan hemşirelik mesleği çalışanlarının kişi-örgüt, kişi-iş, kişi-grup ve kişi-yönetici uyumu algıları çeşitli işlevselleştirme ve kavramsallaştırma türleri açısından değerlendirilmektedir. Araştırma kapsamında öncelikle çalışanların farklı düzeylerde algıladıkları uyumun, örgüte duygusal bağlılık, işe bağlılık ve yardımseverlik üzerindeki etkileri incelenmiştir. Daha sonra bu etkilerin gerçekleşmesinde, Öz Belirleme Teorisi'nde Temel Psikolojik İhtiyaçlar olarak belirtilen; özerklik, yeterlilik ve ilişkili olma ihtiyaçlarının tatmin edilmesinin aracılık rolü, Yapısal Eşitlik Modeli üzerinden test edilmiştir. Araştırma modelinin bağımsız değişkenleri kişi-örgüt, kişi-iş, kişi-grup ve kişi-yönetici uyumunun, ilgili çevre düzeylerine yönelik çalışma tutum ve davranışları üzerinde önemli etkilere sahip olduğu saptanmıştır. Benzer biçimde Temel Psikolojik İhtiyaçlar'ın da niteliklerine göre farklı ilişkilerde işlevsel rol oynadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, uyum ile çalışma tutum ve davranışları arasındaki ilişkide, Temel Psikolojik İhtiyaçların aracı ve kısmen aracı etkileri olduğu görülmektedir. Dolayısıyla çalışma çevreleriyle girilen etkileşimler sonucunda ortaya çıkan farklı uyum düzeyleriyle ilgili psikolojik süreçlerin açıklanmasında, bireylerin Temel Psikolojik İhtiyaçlar'ının tatmini, kullanışlı bir açıklama çerçevesi sağlamıştır. Bununla birlikte farklı çalışma çevresi düzeyleriyle algılanan uyumun, iş yerinde Temel Psikolojik İhtiyaçlar'ın tatmininde etkili unsurlar olduğu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, depending on the literature person-environment fit and Self Determination Theory; investigated the mediating effects of different Basic Psychological Needs to explaining the relationship between fit levels with working attitudes and behaviors. In this context, it's evaluated perceived person-organization, person-job, person-group and person-supervisor fit of nursing professionals working in inpatient health institutions in terms of various oprationalizations and conceptualization types. In scope of the research firstly it's examinent the effects employee's different levels perceived fit's on emotional commitment to organization, job Involvement and altruism. Then, for these effects to occur, it's tested the mediating role of satisfying the needs of autonomy, competence and relevance specified as Basic Psychological Needs in the Self Determination Theory through the Structural Equation Model. Independent variables of the research model, person-organization, person-job, person-group and person-supervisor fit were found to have significant effects on working attitudes and behaviors towards related environmental levels. Similarly, Basic Psychological Needs play a functional role in different relationships according to their characteristic. According to the results of the research, it is seen that Basic Psychological Needs have mediator and partly mediator effects in the relationship between fit and working attitudes and behaviors. Therefore for the satisfaction of individuals Basic Psychological Needs provided a useful explanation framework to explain the psychological processes related to different levels of fit resulting from different interactions with work environments. In addition, It is concluded that the perceived fit with different working environment levels is effective in satisfying Basic Psychological Needs in the workplace.

Benzer Tezler

  1. Bilgi çağında dijitalleşme ve yeni teknolojiye uyum:Türkiye dijital televizyon yayıncılığı örneği

    Digitalization in information age and adoption to the new technology: The case of digital television broadcasting in Turkey

    BURÇİN İSPİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Radyo-TelevizyonAnadolu Üniversitesi

    İletişim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DENİZ TAŞÇI

  2. Yetişkin bireylerin kültürel değerleri ile çevre tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Examining the relationship between cultural values of adult individuals and environmental attitudes

    SİNEM ÖZDAMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk SağlığıEge Üniversitesi

    Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜHEYLA ÖZSOY

  3. Yetişkin bireylerin androjenlik özellikleri ileçevre tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the Relationship Between Androgenic Characteristics and Environmental Attitudes in Adult Individuals

    DUYGU GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk SağlığıEge Üniversitesi

    Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜHEYLA ÖZSOY

  4. Ücretli çalışan mimarların işyeri mutluluğu ve farklı kariyer evrelerinde iş tatminini etkileyen faktörler

    Workplace happiness of wage worker architects and the determinants of job satisfaction at different career stages

    SEZER SAVAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMRAH ACAR

  5. Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace

    Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı

    ALİ CENK KESKİN

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JEAN MARC SOREL

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM