Şeyhülislamların İstanbul'daki imar faaliyetleri
The construction activities of Şeyhülislams in Istanbul
- Tez No: 611674
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET VEFA ÇOBANOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Tarih, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: İmar, kent, şeyhülislam, vakıf, vakfiye, Construction, urban, şeyhülislam, waqf, endowment documents
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstanbul Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 527
Özet
Bu çalışma, Osmanlı Devleti'nde görev yapmış 27 şeyhülislam tarafından kurulan vakıflara ait Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'nde bulunan vakfiyelerin imar ve inşa ilişkileri çerçevesinde analiz ve değerlendirilmesini içermektedir. Yalnızca ulemanın ve ilmiye sınıfının değil, aynı zamanda bürokrasinin de en tepe noktasında bulunan şeyhülislamlar, yüksek refah standartlarına ve dini, idari, hukuki, sosyal alanlarda saygınlık ve otoriteye sahip kişilerdi. Bu avantajları sayesinde Osmanlı toplumunun en köklü ve önemli kurumlarından olan vakıf sistemini aktif ve yoğun olarak işletmek için gerekli maddi ve manevi gerekçeye sahiplerdi. Bu sebeplerle şeyhülislamların sivil ve kamusal mimari araçlarıyla İstanbul'un yapılanmasına sağladıkları katkıları göz önüne sermek, kent çalışmaları açısından oldukça önemlidir. Bu tezde yapılan değerlendirme, yapıların işlevleri, adetleri, büyüklükleri, bugüne ulaşıp ulaşmadıkları bilgisiyle bâni şeyhülislamların İstanbul'un bugününe katkısı kadar, hangi amaç ve sebeplerle vakıf kurdukları ve/veya kurmadıklarına da ışık tutacaktır. Bu bağlamda, şeyhülislamların İstanbul'da gerçekleştirdiği imar, inşa ve ihya faaliyetleri, mülklerinin listelenmesinde birincil kaynak olarak kullanılan vakfiyeler üzerinden detaylı olarak kataloglanmış, ikincil kaynaklarda haklarında bilgi bulunan az sayıdaki yapılar da alt başlıklarda detaylandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Within the framework of the construction and building relations, this study includes the analysis and evaluation of the endowment documents (vakfiye) of the waqfs (vakıf) belong to the 27 Ottoman şeyhülislams which are available in the Archives of the General Directorate of Foundations. The şeyhülislams, who were at the highest level of not only the ulama and the scholarly class (ilmiye sınıfı) but also of the bureaucracy, had high standards of prosperity, with prestige and authority at the religious, administrative, legal and social levels. Thanks to these advantages, şeyhülislams had the necessary financial and moral reasons to actively and intensively operate the system of waqfs, one of the most deeply rooted and important institutions of Ottoman society. For these reasons, it is important to show şeyhülislams' contributions to the structuring of Istanbul through civil and public architectural tools in terms of urban studies. The evaluation made in this thesis will shed light on the purposes and the reasons why the şeyhülislams established waqfs or not, as well as their contribution to the contemporary Istanbul using the information, belongs to the buildings' functions, numbers, sizes and whether they have survived up to the present. In this manner, the construction, building and revival activities carried out by the 27 şeyhülislams in Istanbul have been catalogued in detail through the endowment documents which were used as the primary source for listing the properties. And a small number of buildings with more information on secondary sources are also elaborated on in subsequent subheadings.
Benzer Tezler
- Surviving through the modern times: Ulema seaside mansions and households in Istanbul, 1790-1890
Modern zamanlarda hayatta kalmak: İstanbul'daki ulema yalıları ve haneleri, 1790-1890
İBRAHİM ENES NİZİPLİOĞLU
- II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e kadar huzur dersleri (1909-1922)
The huzur lectures from the Second Constitutional Monarchy to the Republic (1909-1922)
ARZU ATMACA
- Kanun and sharia: Ottoman Land Law in şeyhülislam fatwas from Kanunname of Budin to the Kanunname-i Cedid
Kanun ve şeriat: Budin Kanunnamesi'nden Kanunname-i Cedide şeyhülislam fetvalarında Osmanlı Toprak Hukuku
BÜNYAMİN PUNAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Hukukİstanbul Şehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ABDURRAHMAN ATÇIL
- İstanbul Müftülüğü Meşihat Arşivinde Sivas başlığı altında bulunan sicil dosyaları
Individual files under the title of Sivas in Sheikhdom Archieve
CENAN GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ArşivCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİM YILDIZ