Küreselleşme bağlamında Kırgızistan'daki işgücü piyasası
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 614081
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DAMİRA CAPAROVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Günümüzde bir çok ülkede küreselleşme sürecinde işgücü piyasasını oluşturan istihdam yapısı ve işsizliğin boyutu, ülkenin ekonomik gelişme ve sosyal kalkınma düzeyinin önemli bir göstergesi olmaktadır. Bügun Kırgızistan'ın en önemli sosyal ve ekonomik sorunlarından birisi de işsizliktir. Bu ülke, ekonomik ve sosyal yapısındaki dengesizliklere ek olarak, uygulanmakta olan makro ekonomik politikaların da etkisiyle her geçen gün daha da ağırlaşan istihdam ve işsizlik sorunuyla karşı karşıya bulunmaktadır. Ayrıca Kırgızistan'daki işgücü piyasasına küreselleşmenin etkisi çok büyük olduğundan böyle bir konu seçilmiştir. Bu inceleme sırasında, ilk önce işsizlik hakkında genel bir bilgi verilerek Kırgızistan'daki işsizlik sorunun boyutu üzerinde durulacaktır. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bağımsızlığı ilan eden Kırgızistan, Sovyet sistemine entegre olmuş ekonomisini yeniden yapılandırma zorunluğuyla karşı karşıya kalmıştır. Ülkede hızlı daralma süreci başlamıştır. Üretim ciddi bir şekilde düştü bu ise işsizliğin hızlı artmasına sebep oldu. Başta sanayi sektöründe olmak üzere yatırım miktarında sürekliliğin sağlanamaması, tarım kesimindeki işgücü fazlasının tarım dışındaki sektörler tarafından yeterli ölçüde istihdam edilememesi ile sonuçlanmaktadır. Tarımın ekonomi içindeki ağırlığı sanayileşme ve kalkınma sürecindeki ilerlemelere bağlı olarak azalmaktadır. İşsizliğin kentsel bir sorun olarak ele alındığında ise, Kırgızistan'da işsizliğin hayli yüksek düzeyde seyrettiği anlaşılmaktadır. Giderek artan ve kronik hale gelen bir sorun olarak karşımıza çıkan işsizlik, bilimsel acıdan incelendiğinde özellikle ekonomik boyutları ile ele alınmakta ve bu nedenle çözum yollarında ekonomik konulara odaklanılmaktadır. Sorun global olarak kendini gösteriyor olsa da Kırgızistan'da yaşanan şekli, ülkenin ağır ekonomik koşullarında yoksulluğa neden olması itibariyle giderek dayanılmaz hale gelmektedir. Sadece ekonomik boyutu ile ele alındığında eksik kalan bu çok ciddi sorun hem sosyal hem de psikolojik yönleri ile de incelenmelidir. Çünkü işsizliğin var olan gerçek etkilerinin dışında, işsiz kalan bireyin algısı, buna verdiği önem ve bunu nedenlendirme şekli önem kazanmaktadır Bu çalışmada görülürki Kırgızistan'daki işgücü piyasasına küreselleşmenin etkisi büyüktür. Günümüzde vasıflı işgücünün önemi bu denli fazla iken, eğitim seviyesi düşük, teknolojik beceri donanımı olmayan, intibak yeteneği düşük işgücü ise safdışı kalmış ve talep edilmez olmuştur. Dolayısıyla son çeyrek asırdır dünyanın yaşadığı çarpıcı değişim sürecinde özellikle Kırgızistan'da en büyük sorunu işsizlik olmuştur. Bu çalışmanın birinci bölümde istihdam ve işsizlik teorik yaklaşımları, çeşitleri, iktisadi düşünce okullarının işsizlikle ilgili geliştirmiş oldukları başlıca modelleri ve temel önermeleri, küreselleşme şartlarında emek piyasasının özellikleri, iktisadi kollarına etkileri, istihdamın sağlanması için başvurulan mekanizmalar ve istihdam politikalarının özellikleri irdelenmiştir. Çalışmanın ikinci kısmında Kırgızistan'da işsizliğin ortaya çıkmasının nedenleri araştırılmıştır. İstihdam ve işsizliğin düzeyleri karşılaştırmaktadır. İş gücünün küreselleşme bağlamında iç ve dış göç yapısın analizi yapılmıştır. Bu calışmada işsizlik iktisadi faaliyet kolu, yaş, eğitim, meslek ve coğrafi bölgeler gibi özellikler dikkate alınarak incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise küreselleşme şartlarında işsiz sayısını azaltmak için Kazakistan ve Türkiye ülkelerin tecrübelerine bakılmıştır. Ayrıca istihdam oluşturmanın yollarına ve işsizlik ile mücadele politikalarına değinilmiştir. Ve sonuç olarak iç ve dış göç problemlerin çözüm yolları sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Азыркы убакта көптөгөн өлкөлөрдө ааламдашуу процессинин негизинде иш күчү рыногун пайда кылган жумушчу усулу жана жумушсуздуктун ыкмасы өлкөнүн экономикалык жана социалдык өнүгүү абалынын негизги көрсөткүчү болуп саналат. Азыр Кыргызстандын эң маанилүү социалдык жана экономикалык негизги маселелеринин бири, жумушсуздук. Бул, өлкөнүн экономикалык жана социалдык түзүлүшүндөгү теңсиздик болуп, изилденип жаткан макроэкономикалык саясаттын таасири менен, ар бир мезгилде татаалдашкан жумушсуздук проблемасы менен маңдай-тескей болуп жатат. Айрыкча Кыргызстанда иш күчү рыногуна ааламдашуунун таасири чоң болгонунан улам ушундай тема тандалып алынды. Бул изилдөөдө убагында, биринчиден жумушсуздук жөнүндө жалпы маалымат берүү менен, Кыргызстандагы жумушсуздук проблемасынын негизине карадык. 1991-жылы Советтер Союузунун таралышы менен көз карандысыздыкты жарыялаган Кыргызстан, Совет системасына көнүп калган экономикасын кайрадан курууга аракет кылууда. Өлкөдө артка кетүү боло баштаган. Өндүрүш абдан эле төмөндөп кетти, бул болсо жумушсуздуктун жогорулушуна алып келди. Мурда өнөр-жай секторунда капиталды толуктай албай, өлкө бир топ эле кыйынчылыкка дуушар болду. Жумушсуздук шаардык бир проблема катары каралганда, Кыргызстанда жумушсуздуктун абалы жогору даражада болгондугу көрүлөт. Убакыт өткөн сайын көбөйгөн жана кроник абалга келген жумушсуздук проблемасы, илимий жактан изилденгенде экономикалык усул жана анын себеби катары каралат. Глобалдык проблема катары жумушсуздук ортого чыкса да, Кыргызстанда жашаган оор экономика жокчулукка себеп болуу менен бирге чыдай алгыс абалга келип жатат. Бир гана экономикалык көрүнүшүн карасак жетишсиз болгон негизги проблема, социалдык жактан да, психологиялык жактан да чоң таасир берип жатат. Себеби, жумушсуздук болгон жерде чыныгы 6 таасирдин сыртында, жумушсуз калган адамдын түшүнүгү, орду, жана себеп издөө шекили маанилүү. Бул изилдөөдө, Кыргызстандагы иш күчү рыногуна ааламдашунун таасири чоң. Азыркы убакта иш күчүнүн мааниси жогору болсо, билим даражасы төмөн, технологиялык өнөрү болбогон, байланыш мамилеси төмөн негиздерди талап кыла баштайт. Мындан улам, акыркы кылымдарда дүйнөнүн өзгөрүү процессинде, айрыкча Кыргызстанда эң чоң проблема жумушсуздук болуп саналат. Бул изилдөөнүн биринчи бөлүмүндө, жумушсуздуктун теориялык көз караштары, түрлөрү, экономикалык көз караш, жумушсуздук менен байланыштуу моделдер жана негизги сунуштар, ааламдашуу шартында иш рыногунун түрлөрү, иш менен камсыз кылуу меканизмдери жана жумушсуздук саясаттары каралды. Изилдөөнүн экинчи бөлүмүндө, Кыргызстанда жумушсуздуктун себептери изилденди. Пайдалануу жана жумушсуздуктун моделдери салыштырылды. Иш күчүнүн ааламдашуу процессинде ич жана сырт көч моделине анализ жасалды. Бул изилдөөдө жумушсуздук экономикалык фактор катары жаш, билим, кесип жана географиялык жайгашуу сыяктуу айырмачылыктар эске алынды. Yчүнчү бөлүмдө болсо, ааламдашуу шартында жумушсуздуктун денгээлин төмөндөтүү үчүн Казакстан жана Туркия өлкөлөрүнүн тажрыйбалары каралды. Айрыкча, пайдаланууну өздөштүрүү жолдоруна жана жумушсуздук менен күрөшүү саясатына көңүл бурулду. Ошондой эле, жыйынтык катары ич жана сырт көч проблемаларынын чечүү жолдору ортого коюлду.
Benzer Tezler
- Адам капиталынын экономикалык өсүүгө тийгизген таасири: Кыргызстан мисалында
Impact of human resources on economic growt: The case of Kyryztan Beşeri sermayenin iktisadi büyüme üzerindeki etkisi: Kırgızistan örneğinde
NURGÜL KILIÇBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2020
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZAMİRA ÖSKÖNBAEVA
- Kırgızistan'da yerel demokrasi
Local democracy in the Kyrgyz republic
TOICHUBEK AKMATALI UULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu YönetimiOndokuz Mayıs ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET MUTLU
- Kırgızistan'daki halk ayaklanmasının Türk ve Kırgız basınına yansıma biçimleri
Reflections of the Kyrgyz uprising in the Kyrgyz & Turkish press
KUTMANBEK SALIEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE CEYDA ILGAZ BÜYÜKBAYKAL
- Sokağa yansımış iş yeri isimleri: Bişkek ulaşım ana arterlerine yönelik ideolojik ve analitik bir çözümleme
Workplaces's names which are reflected in the streets: Analytical and ideology analysis toward Bishkek transportation main artery
NİYAZİ AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İletişim BilimleriKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM KAYA
- XIX. yüzyılın başından XX. yüzyılın ilk yıllarına kadar kırgızistan'daki Tatarların sosyal hayatı ve kültürü
XIX кылымдын башынан XX кылымдын башына чейин кыргызстандагы татарлардын социалдык абалы жана маданияты
YANA SITDIKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ ATAOĞLU