Кыргыз жана түрк тилиндеги элес этиштер (магистрдик диссертация)
Kırgız ve Türkiye Türkçesindeki yansımalı kelimelerden türeyen fiiller
- Tez No: 614169
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Hayali Yansımalı Filler
- Yıl: 2013
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Бул иликтөөдө, негизинен, кыргыз жана түрк тилиндеги элес этиштери изилденди. Аткарылган иште, эки тилдеги адабий жана оозеки кепте колдонулаган элес этиштердин жасалуу жолдору, уюштуруучу мүчөлөрү жөнүндө кеӊири маалымат берилди. Иликтөөдө, негизинен, тилдин морфология, лексика бөлүмдөрү туруктуу айкалышта каралып, дайыма сөздүн уңгу мүчөсү, анын өзгөрмөлүү формалары ж.б. каражаттарын тектеш тилдердеги маанилеш, же маанилешке жакын мүчөлөр, формалар менен каралгандыктан салыштырма ыкма кеңири колдонулду. Мындан сыркары кыргыз жана түрк тилдериндеги элес этиштер топтолуп, алар лексика-семантикалык жактан классификацияланды. Ал эми классификациялнын натыйжасында, эки тилдин ортосундагы өзгөчөлүктөрдү жана окшоштуктарды берүүгө аракет кылдык. Аталган иликтөө үч бөлүмдөн турат. Биринчи бөлүмдө кыргыз тилиндеги элес этиштердин жасалуу жолдоруна жана уюштуруучу мүчөлөрүнө токтолдук; экинчи бөлүмдө түрк тилиндеги элес этиштердин жасалуу жолдору жана мүчөлөрүн изилдедик; үчүнчү бөлүмдө эки тилдеги элес этиштер лексика-семантикалык жактан классификацияланды. Ачкыч сөздөр: Кыргыз тили, түрк тили, элес этиштер
Özet (Çeviri)
Bu çalışmada esas olarak Kırgız ve Türkiye Türkçesindeki Yansımalı Kelimelerden Türeyen Fiiller üzerinde araştırma yapılmıştır. Araştırmamızda iki dildeki edebi dil ve ağızlarda kullanılmış yansımalı fiillerin Kırgız ve Türkiye Türkçesindeki kuruluş yolları, onların bir araya gelmesini sağlayan ekler araştırıldı. Bu çalışma genel olarak morfoloji ve leksikoloji alanlarını kapsayan bir çerçeveye sahiptir. Başka bir deyiş ile yansımalı kelimeler kök, ek ve yapı bakımından ele alınmıştır. Ayrıca Kırgız ve Türkiye Türkçesindeki yansımalı kelimeler toplanarak semantik bakımdan tasnif edilmiştir. Tasnif sonucunda ses, biçim ve kullanım alanları veya görevleri bakımından iki dil arasındaki benzerlik ve farklılıklar tespit edilmiştir. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Kırgız Türkçesindeki hayali yansımalı fiillerin kuruluş yolları ve ekleri, ikinci bölümde Türkiye Türkçesindeki hayali yansımalı fiilerin kuruluş yolları ve ekleri araştırıldı, üçüncü bölümde ise bu tür fiillerin semantik bakımdan tasnifleri yapıldı.
Benzer Tezler
- Kırgızca-Türkçe çevirideki fiilin gramer kategorileri (Cengiz Aytmatov'un kıyamat romanı üzerine)
Кыргыз жана түрк тилинде котормодогу этиштин грамматикалык категориялары (ч. айтматовдун кыямат романынан мисалдар)
AHMET ALİ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAALAYBEK ABDİYEV
- Kırgızca ve Hakasçada fiil
Кыргыз жана хакас тилдериндеги этиштер
ANARA YÜRÜMEZ
Doktora
Türkçe
2016
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM ARIKOĞLU
- Кыргыз жана түрк тилдериндеги э- кемтик этишинин колдонулуусу жана грамматикалык маанилери
Kırgız ve Türk dilindeki i- mek fiilinin fonksiyonu ve gramatik anlamları üzerine bir inceleme
ZARİNA CALBİYEVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2011
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDIGANI ERKEBAYEV
- Kırgız Türkçesinde isim yapma
Кыргыз тилиндеги атоочтун жасалышы
TATYANA NURİAHMETOVA
Doktora
Kırgızca
2012
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA S. KAÇALİN
DOÇ. DR. MEVLÜT GÜLTEKİN
- Biçim-sözdizimsel ve anlambilimsel açılardan Kırgız Türkçesinde çatı
Морфо-синтаксисттик жана семантикалык жактан кыргыз тилиндеги мамиле категориясы
IŞIN BİLGE KAĞAN SELÇUK
Doktora
Türkçe
2005
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA
PROF. DR. AHMET BURAN