Geri Dön

Doğrudan sermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Kırgızistan uygulaması

Түз инвестициялардын экономиканын өнүгүшүнө тийгизген таасири: кыргызстандын мисалында

  1. Tez No: 614892
  2. Yazar: ALTINAY YUSUPOVA
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NEVZAT TETİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlar, Ekonomik Büyüme, Birim Kök Testleri, Kointegrasyon, Nedensellik Testi
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Küreselleşmenin hız kazandığı 21. yüzyıl bilgi çağında, ekonomik, politik, gelir düzeyleri, kültürel yapıları ve toplumsal yapıları birbirinden farklılık gösteren ülkeler, daha hızlı büyüme, daha hızlı gelişme ve daha hızlı kalkınma çabası içine girmişlerdir. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlar (DYSY), artık dünya da giderek önemi artan bir ekonomik kalkınma aracı olmaya başlamıştır. Gelişmekte olan ülkeler genel olarak bütçe açıklığı, yüksek dış borçları, az gelişmiş yurt içi üretim sistemi gibi problemler ile karşılaşmaktadırlar. Bu problemlerin çözülmesinde de doğrudan yabancı yatırımlar giderek önemi artan bir ekonomik kalkınma aracı olmaya başlamıştır. Kırgızistan, bağımsızlığını 1991 yılında elde etmesiyle birlikte bir çok ekonomik problemle baş başa kalmıştır. Ekonomik gelişme, ekonomik büyüme ve ekonomik istikrara ulaşmak için çeşitli yollara başvurulmuştur. Söz konusu amaca ulaştıracak yollardan birisi de doğrudan sermaye yatırımlarının Kırgız Cumhuriyeti'nde hızla arttırılmasıdır. Bu çalışmada öncelikle doğrudan yabancı yatırımlarla ilgili teorik bilgilere değinilmiş ve daha sonra Kırgızistan'da doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve bu yatırımları belirleyen etkenler üzerinde durulmuştur. Doğrudan sermaye yatırımlarının Kırgızistan'ın ekonomik büyüme üzerindeki etkisi incelenip Birim Kök Testleri, Kointegrasyon ve Nedensellik testleri yardımı ile analiz edilmiştir. Çalışmada 2000 -2015 yıllar arasında Kırgızistan'a gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımları analiz edilmiştir. Araştırma bulguları DYSY'nin girişi ile Kırgızistan'daki ekonomik büyüme arasında uzun vadeli bir ilişki bulunmadığını, ancak kısa vadede tek yönlü nedensel bir ilişki bulunduğunu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Тездик менен өнүгүп жаткан ааламдашуунун, маалыматтын доору болгон ХХI кылымда экономикалык, саясий, маданий жана коомдук структуралары жагынан бири-биринен айырмаланган өлкөлөр тез өнүгүү аракеттерин көрүшүүдө. Дүйнөдө чет өлкөлүк түз (тике) инвестициялардын мааниси күндөн-күнгө жогорулап, экономикалык өнүгүүнүн каражаты боло баштады. Өнүгүп келе жаткан өлкөлөр жалпысынан бюджеттин тартыштыгы, тышкы карыз көлөмүнүн чоӊдугу, өлкө ичиндеги аз өнүккөн өндүрүш системасы сыяктуу көйгөйлөргө кабылат. Бул маселелердин чечилишинде эл аралык тике инвестициялардын мааниси күн өткөн сайын жогорулоодо. Кыргызстан 1991-жылы эгемендүүлүккө жетиши менен бирге бир нече экономикалык көйгөйлөргө туш болду. Экономикалык өнүгүү, өсүш жана туруктуулукка жетишүү үчүн түрдүү жолдорду колдонгон. Аталган максатка жеткире турган жолдордун бирөөсү Кыргыз Республикасында чет өлкөлүк тике капиталдык инвестициялардын көлөмүн жогорулатуу болуп саналат. Бул иште алгач чет элдик тике инвестицияга байланыштуу теориялык маалыматтар берилди. Ошондой эле Кыргызстандагы чет өлкөлүк тике капиталдык инвестициялар жана бул инвестицияларга таасирин тийгизген факторлор талдоого алынды. Чет өлкөлүк тике капиталдык инвестициялардын Кыргызстандын экономикалык жактан өнүгүшүнө таасири изилденип, бирдик тамырлар тести (unit root test), коинтеграция жана себептүүлүк тесттеринин жардамы менен талдоого алынды. Анализ 2000-2015 жылдар аралыгында Кыргызстандагы түз инвестициялардын өлкөнүн экономикасына тийгизген таасири алынды. Изилдөөнүн жыйынтыгында ЧЭТКИдын кириши менен Кыргызстандагы экономикалык өсүү ортосунда узак мөөнөттүү байланыш болбогондугу, бирок кыска мөөнөттүү бир тараптуу себеп-натыйжалуу байланыш бар экендиги аныкталды. Ачкыч сөздөр: чет өлкөлүк тике инвестициялар, экономикалык өнүгүшү, бирдик тамырлар тести, коинтеграция, себептүүлүк тести

Benzer Tezler

  1. Күндөлүк эсеп тартыштыгы көйгөйү жана анын туруктуулугу: кыргызстан мисалында

    Cari açık problemi ve sürdürülebilirlik: Kırgızistan örneği

    UUBOLSUN NURKAMİLOVA

    Yüksek Lisans

    Kırgızca

    Kırgızca

    2023

    EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ZAMİRA ÖSKÖNBAEVA

  2. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Gelişmekte olan ülkeler için bir uygulama

    The effect of foreign direct investment on economic growth: An empirical work for developing countries

    SENA ZEYNEP ERTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    EkonomiHacettepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TİMUR HAN GÜR

  3. The impact of foreign direct investment on economic growth: A comparative analysis between Nigeria and Turkey

    Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerine etkisi: Nijerya ve Türkiye örneklerinin mukayeseli çözümlemesi

    MUKHTAR SALISU ABUBAKAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    EkonomiÇankaya Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYTAÇ GÖKMEN

  4. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye uygulaması

    Effects of foreign direct investment on economic growth: Turkish experience

    YASEMİN BAŞARIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    EkonomiAnadolu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ETHEM ESEN

  5. Asya kaplanları ve Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Panel veri analizi

    Impact of direct foreign capital investments on economic growth in Asian tigers and Turkey: Panel data analysis

    AHMET AKYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CÜNEYT KILIÇ