Omor Sultanov'un nesir eserleri
Омор султановдун прозалык чыгармалары
- Tez No: 614943
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HALİT AŞLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kırgız edebiyatı, Omor Sultanov, Omor Sultanov'un nesir eserleri, Omor Sultanov'un nesir eserlerini inceleme, Omor Sultanov'un edebi kişiliği
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu çalışmada biz ünlü Kırgız şair ve yazarı Omor Sultanov'un nesir eserlerini inceledik. Omor Sultanov Kırgız okuyucusuna daha çok şair olarak bilinmektedir. Biz çalışmamızda Omor Sultanov nesir esеrleriyle Kırgız edebiyatına yenilik getirebildimi, getirmişse ne gibi yenilikleri getirdi ve yazarın nesirinin ortak özelliklerini belirtmeye çalıştık. Çalışmamız giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Çalışmamızın giriş bölümünde biz çözümlenmesi amaçlanan sorun, araştırmanın kapsamın, uygulanan yöntemi, araştırmada kullanılan materyalin temin şeklini, miktarını, niteliklerini, Sultanov'la ilgili önceki çalışmaların ana-fikirlerini, metotları ve sonuçları hakkında bilgi verdik. Birinci bölümde Omor Sultanov'un edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verdik. Çalışmamızın ikinci bölümünde Sultanov'un kalemine ait nesir eserlerini inceledik. Bu çalışmamızı yaparken Prof. Dr. Şerif Aktaş'ın Roman Sanatı ve İncelemesine Giriş, Prof. Dr. İsmail Çetişli'nin Metin Tahlillerine Giriş/2, Berkov P. N., Vvedeniye V Tehniku Literaturovedçeskih İssledovaniy, Maimin E. A., Slinina E. B., Teoriya İ Praktika Literaturnogo Analiza kitaplarınından faydalandık. İnceleme işleri kolay gerçekleşmesi için Sultanov'un nesir eserlerini tür bakımından paragraflara ayrıyarak inceledik. Sultanov hemen hemen bütün nesir eserlerinin bütün türlerinde eser vermiş yazar. Sultanov'un eserleri roman, deneme, uzun hikaye, senaryo ve belgesel hikaye başlı bölümlere ayrılarak incelendi. Onun şiirlerindeki doğallığı nesir eserlerinde de görebiliriz. Sultanov nesir şekile ait bütün türlerde eser vermiştir. Ama en çok başarılı olduğu tür bu hikaye ve denemedir. Bu tür eserlerinde iyi gözlemcilik, diyalogların doğallığı, kurgunun sağlamlığı göze çarpar. Alman yazarı Leo Hermann ile yazdığı aksiyon romanları okuyucuyu daha çok eğlendirmeyi amaçladığı fark edilir. Ama Sultanov ve Hermann'ın kalemine ait bu macera romanlarının dizisi Kırgız edebiyatına tür bakımında yenilik getirdiler. Önceden Kırgız edebiyatında aksiyon türünde romanlar yazılmamıştı. Çünkü bir çağa yakın zaman Kırgız edebiyatında sosyalist gerçekşilik hüküm sürüyordu. Sultanov çok eserlerini Sovyet zamanında yazdığından dolayı biz onun eserlerinde Lenin'i övme, ona hayran olduğunu (Uluu Dayra Büyük Nehir adlı denemesinde), komunizmi ve kapitalizmi karşılaştırarak ikincinin sadece kusurlarını görmesi, birincisini ise idealize etmesi (Isık-Köldön Korsikaga Isık-Göl'den Korsika'ya adlı denemesinde), ideal komunist insan tipini oluşturma (Adamdın Turmuşu İnsanın Hayatı adlı manzume romanının baş kahramanı Kaçı Karamayev) gibi sosyalist gerçekçiliğin özelliklerini görebiliriz.
Özet (Çeviri)
Бул илимий иште биз белгилүү кыргыз жазуучусу жана акын Омор Султановдун прозалык чыгармаларыны изилдедик. Oмор Султанов кыргыз окурманына акын катары белгилүү. Биз бул илимий изилдөө ишибизде акын жазуучу катары кыргыз прозасына жаңылык алып келе алдыбы, алып келсе кандай жаңылык алып келди жана Султановдун прозасынын жалпы өзгөчөлүктөрүн белгиледик. Киришүү бөлүмүндө илимий ишибиздиз темасы, чыгармаларды анализдөөдө методтору, иштин структурасы, Омор Султановдун чыгармачылыгы чыгармалары жөнүндө жазылган илимий иштердин негизги идеясы, колдонулган методтор жана жыйынтыктары тууралуу жөнүндө маалымат бердик. Биринчи бөлүмдө болсо биз Омор Султановдун адабий чыгармачылыгы жана чыгармалары жөнүндө маалымат бердик. Бул илимий изилдөөнүн экинчи бөлүмүндө болсо автордун прозалык чыгармаларын анализдедик. Чыгармаларды анализдөөдө проф. др. Шериф Акташтын «Роман санаты ве инжелемесине гириш», проф. др. Исмаил Четишлинин «Мэтин тахлиллерине гириш/2», Берков П. Н. «Введение в технику литературоведческих исследований», Маймин Е. А., Слинина Э. В. «Теория и практика литературоведческого анализа» аттуу китептерин колдондук. Автордун чыгармаларыны анализдөө иштери оңой жүрүшү үчүн биз чыгармаларды түрлөргө бөлүп анализдедик. Роман, очерк, повесть, киноповесть, аңгеме аттуу бөлүмдөргө бөлүнүп анализденди. Султановдун прозалык чыгармалары төрт роман, үч очерк, бир повесть, бир киноповесть жана бир документалык аңгемеден турат. Султанов акын катары оригиналдулуугу жана чындыкты реалисттик сүрөттөөсү менен белгилүү. Анын бул өзгөчөлүгүнү биз прозалык чыгармаларында да көрө алабыз. Омор Султанов аңгемеден баштап романга чейин болгон прозалык түрдө чыгарма жазган автор. Бирок анын эң ийгиликтүү чыгармалары катары биз анын повесть жана очеркти айта алабыз. Анын бул чыгармаларында биз автордун курч байкочуулугуну, диалогтордун табигыйлыгы, чыгарманын түзүлүшүндөгү бүтүндүктү байкай алабыз. Немец жазуучу Лео Германн менен бирге жазылган курч окуялуу романдар сериясы окучуунун көңүлүнү ачууну максаттагандыгы байкалып турат Бирок бул курч окуялуу романдар жаңы кыргыз адабиятына түр жагынан жаңылык алып келген. Анткени буга чейин кыргыз адабиятынды курч окуялуу роман түрү жок болчу. Жазуучунун бир топ чыгармалары совет доорунда жазылганы үчүн биз бул чыгармаларда Ленинди мактоо («Улуу дайра» аттуу очеркинде), социализ жана коммунизмди капитализмге салыштырып капитализмди жек көрүү, социализмди ашыкча мактоо («Ысык-Көлдөн Корсикага» атту очеркинде), идеалдуу, иштерман каармандарды жаратуу («Адамдын турмушу» аттуу романынын баш каарманы Качы Карамаев) сыяктуу соцреализмдин алкагындагы чыгармаларды көрөбүз. Ачкыч сөздөр кыргыз адабияты, Омор Султанов, Омор Султановдун прозалык чыгармалары, Омор Султановдун чыгармаларыны анализөө, Омор Султановдун адабий чыгармачылыгы
Benzer Tezler
- Kirazın (P.avium) modifiye atmosferde paketlenmesi ve depolanması
Storage and modified atmosphere packaging of sweet cherry (P.avium)
AŞKIN BAHAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMÜR DÜNDAR
- Yalınkat fonksiyonların kesirli mertebeden türev ve integralleri
Başlık çevirisi yok
YÜKSEL ERTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
MatematikHacettepe ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İ. KAYA ÖZKIN
- Молдо кылычтын чыгармачылыгынын совет доорундагы жана эгемендүүлүк жылдардагы изилдениши
Moldo Kılıç hakkında Sovyetler Birliği döneminde ve günümüzde yapılan araştırmalar üzerine bir inceleme
CANAR ÖMÜRALİYEVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2011
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAYEVA
- Moldo Niyaz: Sanat-i Digär (Astar) Metin-inceleme-sözlük
Başlık çevirisi yok
GÜLZADA NARMAMATOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Batı Dilleri ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BURAN