Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgilendirici metinlerdeki retorik ilişkilerin görünümü
The outlook of rhetorical relations of informative texts in Turkish school books
- Tez No: 617753
- Danışmanlar: PROF. DR. NERMİN YAZICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: tutarlılık, bilgilendirici metin, retorik ilişki, consistency, informative text, rhetorical relationship
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışmanın amacı, ortaokul (5,6,7 ve 8.sınıflar) Türkçe ders kitaplarındaki bilgilendirici metinlerde tutarlılığı sağlayan retorik ilişkileri, çeşitliliği ve sıklığı açısından betimlemektir. Metinlerdeki anlamsal ilişkiler Retorik Yapı Kuramına göre incelenerek retorik ilişkilerin sergiledikleri görünümler sınıf düzeylerine ve metin türlerine göre tanımlanmıştır. Ders kitaplarında sadece yazılı olarak yer alan bilgilendirici metinler seçilmiş ve bilgilendirici metinlerin seçiminde MEB tarafından belirlenen sınıflama temel alınmıştır. Çalışmada temel birim olarak paragraflar ele alınmış, paragraf bütününde ve altında tutarlılığı sağlayan retorik ilişki görünümleri tablo haline getirilerek sunulmuştur. Elde edilen bulgular sonuç bölümde yorumlanmıştır. Metinlerde kullanılan ilişkilerin çoğunlukla metin türlerini belirginleştirdiği ve sınıf düzeylerine göre retorik ilişkilerin sıklık ve çeşitlilik dağılımı açısından farklılık gösterdiği izlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to describe the diversity and frequency of rhetorical relationships that ensure consistency in informative texts in secondary school (5,6,7 and 8th grades) Turkish textbooks. Semantic relations in the texts were examined within the framework of Rhetoric Structure Theory and the views of rhetorical relations were defined according to class levels and text types. Only informative texts only in written form were selected in the textbooks and the selection of informative texts is based on the classification determined by the Ministry of National Education (MEB). In this study, paragraphs are considered as the basic unit and rhetorical relationship views that provide consistency in the whole and below paragraphs are presented in a table. The findings were interpreted in the conclusion section. It was observed that the relationships used in the texts mostly made explicit the text types and the rhetorical relationships differed in terms of frequency and diversity distribution according to class levels.
Benzer Tezler
- Bilgilendirici metinlerdeki artgönderimlerin tespiti üzerine bir araştırma
A research on the detection of anaphoras in informative texts
BEYZA KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZAY KARADAĞ
- İlkokul Türkçe ders kitaplarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Analysis of primary school Turkish textbooks in terms of various variables
FATMA CAHİDE ÖZÇELİK
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYATİ AKYOL
- 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin on kök değere göre incelenmesi
Examination of tekst in 5th, 6th, 7th and 8th grade Turkish texthbooks according to ten root value
DUYGU YARBEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT ABDULLAH ARSLAN
- Ortaokul düzeyindeki Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgilendirici metinlerin metinsellik ölçütlerine göre değerlendirilmesi
Evaluation of informative texts in Turkish text books at secondary school level according to textual criteria
SENA OĞUZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA MERT
- Öz düzenleme ve öz bilinç davranışlarını geliştirme açısından ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin incelenmesi
Investigating the capacity of texts from secondary school Turkish language course books to promote self-regulation and self-awareness behaviors
ECEM ÇOLAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGİNER ONAN