Lisede öğrenim gören adölesanlarda diyabet risk faktörlerinin yaygınlığı ve farkındalığı
Prevelance and awareness of diabetes risk factors in adolescents studying in high school
- Tez No: 621789
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİN PALA
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
AMAÇ: Lisede öğrenim gören 16 yaş ve üstü adolesanlarda diyabet riskini, risk faktörlerinin yaygınlığını belirlemek ve gençlerin diyabet farkındalık düzeylerini saptamak GEREÇ VE YÖNTEM: 01.09.2019-31.10.2019 tarihleri arasında İstanbul ili Ümraniye ilçesinde 2019-2020 eğitim öğretim yılı eylül ayı içerisinde öğrenim vermekte olan özel ve devlet okullarından tesadüfi olmayan örnekleme yöntemlerinden iradi örnekleme yöntemi ile seçilen okullarda 16 yaş ve üzeri 558 adölesana diyabetin risk faktörlerini ve diyabet farkındalıklarını sorgulayan anket çalışması yüz yüze uygulanmıştır. Bireylerin gönüllülük esası baz alınarak stadiometre ile boy, standart dijital tartı ile kilo ve mezura yardımıyla da bel çevresi ölçümleri yapılmış, demografik verileri not edilmiştir. Elde edilen veriler FINDRISC skorlama sistemine göre hesaplanmış ve her adolesanın risk skoru elde edilmiştir. Elde edilen risk skorları ile demografik veriler ve farkındalık düzeyleri arasında ilişki olup olmadığına bakılmıştır. BULGULAR: 558 katılımcımız içerisinde 9 kişi bilinen diyabetes mellitus tanılı kişilerdi. Bu kişiler hali hazırda tanılı kişiler oldukları için diyabet risk skorlama soruları diyabet tanısı almamış olan 549 katılımcıya yöneltilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 16,74 olarak bulundu. Risk faktörlerinin yaygınlığı değerlendirildiğinde diyabet tanısı olmayan bireylerin %11.7'sinin vücut kitle indeksi (VKİ) 30 kg/m2'nin üstünde yani obez, %1,5'unun bel çevresi kızlarda 88 cm ve üstünde erkeklerde 102 cm ve üstünde olduğu görülmüştür. Katılımcıların %58,1'i her gün meyve ve sebze yemediğini belirtmektedir. %2,2'sinin en az bir defa hipertansiyon öyküsü bulunmaktadır. %8'inin en az bir defa kan şekeri yüksekliği öyküsü bulunmakta ve %47,4'ünün ailesinde diyabet öyküsü bulunmaktadır. %52,6'sı günde en az 30 dakika egzersiz yapmadığını belirtmiştir. Diyabet için risk skoru gruplara ayrılıp incelendiğinde ise bireylerin %80,8'inin“düşük”, %16,4'ünün“hafif”, %1,5'inin“orta”, %1,3'ünün ise“yüksek”grupta olduğu görülmektedir.“Çok yüksek”risk grubunda yer alan birey bulunmamaktadır. Risk gruplarına göre farkındalık anketinde doğru cevaplanan soru sayıları arasında istatistiki olarak anlamlı ilişki saptanamamıştır. Diyabet skorlama sisteminde kız katılımcıların erkek katılımcılara kıyasla daha yüksek puan aldıkları görülmüştür (p=0,030). Diyabet farkındalık anketinde 15 soruda tüm grupta toplam doğru cevap sayısı ortalaması 8,92±4,06(%59,4)'dir. Diyabet farkındalık anketi sorularına ise en fazla doğru cevabı kendisinde ya da ailesinde (birinci ve/veya ikinci derece akrabalarda) diyabet tanısı almış kişiler olan katılımcıların verdiği gözlenmiştir. SONUÇ: Çalışmamız göstermektedir ki, katılımcılar arasında diyabet risk faktörlerinden en yaygın görülenleri: meyve-sebze tüketiminin yetersiz olması, fiziksel inaktivite ve obezite olarak dikkati çekmiştir. Adölesanların diyabetle ilgili farkındalık düzeylerinin birkaç alan dışında orta-iyi seviyede olduğu görülmüştür. Bu bağlamda bilgi düzeyini arttıracak kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının ortak çalışmaları ile düzenlenecek eğitimlere ihtiyaç vardır. İlerleyen dönemde bunun etkinliğinin gözlenmesi için farkındalık testleri tekrarlanarak bilgi düzeyleri kontrol edilmelidir. ANAHTAR KELİMELER: Adölesanlarda diyabet, diyabet risk skorlaması, diyabet farkındalığı
Özet (Çeviri)
AIM: To determine the risk of diabetes, the prevalence of risk factors and the diabetes awareness level in adolescents aged 16 and over of the youth in high school. MATERIALS AND METHODS: Between the dates of 01.09.2019-31.10.2019, 558 adolescents at the age of 16 and over at the schools selected by the voluntary sampling method from the private and public schools that are studying in Ümraniye district of Istanbul during September 2019-2020 academic year. The questionnaire study that questioning individuals' diabetes risk factors and diabetes awareness was applied face to face. Based on the volunteering of individuals, waist circumference measurements were made with tape, height measeurements were made with stadiometer, weight measurements were made withstandard digital scale and the volenteers' demographic data were noted. The data obtained were calculated according to the FINDRISC scoring system and the risk score of each adolescent was obtained. Whether there is a relationship between the obtained risk scores and demographic data and awareness levels was examined. RESULTS: Among our 558 participants, 9 people were known as diabetes mellitus. Since these people are already diagnosed, diabetes risk scoring questions were directed to 549 participants who were not diagnosed with diabetes. The average age of the participants was found to be 16.74. When the prevalence of risk factors was evaluated, it was observed that 11.7% of the individuals without diabetes diagnosis had a body mass index (BMI) above 30 kg / m2, that is obese, 1.5% waist circumference 88 cm in girls and over 102 cm and above in boys. 58.1% of the participants state that they do not eat fruits and vegetables every day. 2.2% of them have a history of hypertension at least once. 8% of them have a history of high blood sugar at least once and 47.4% of them have a family history of diabetes. 52.6% of the participants told that they did not exercise for at least 30 minutes a day. When the risk score for diabetes is divided into groups and analyzed, 80.8% of individuals are in the“low risk”group, 16.4% are in the“slightly elevated risk”group, 1.5% are in the“medium risk”group and 1.3% are in the“high risk”group. There are no individuals in the“very high risk”group. According to the risk groups, no statistically significant relationship was found between the questions answered correctly in the awareness survey. In the diabetes scoring system, female participants were observed to score higher than male participants (p = 0.030). In the diabetes awareness questionnaire, the total number of correct answers in all questions in 15 questions was 8.92 ± 4.06 (59.4%). It was observed that the most correct answer to the diabetes awareness questionnaire was given by the participants who were diagnosed with diabetes in themselves or in their family (first and / or second-degree relatives). CONCLUSIONS: Our study shows that among the participants, the most common risk factors of diabetes are: insufficient fruit and vegetable consumption, physical inactivity and obesity. It has been observed that the awareness level of adolescents about diabetes is at a moderate-good level, except for a few areas. In this context, there is a need for trainings to be organized with the joint studies of public, private sector and non-governmental organizations that will increase the level of knowledge. In the future, in order to observe the effectiveness of these programs, awareness tests should be repeated, and knowledge levels should be checked. KEY WORDS: Diabetes in adolescents, diabetes risk scoring, diabetes awareness
Benzer Tezler
- Lisede öğrenim gören adölesanlarda sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of healthy lifestyle behaviors in highschool adolescents
SİNAN DİNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP AÇIKGÖZ
- Lisede öğrenim gören adölesanlarda ve ebeveynlerinde obezite farkındalığı
Obesity awareness in adolescents studying in high school and their parents
MERVE ÖZMERAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİN PALA
- Kütahya ili Tavşanlı ilçesindeki lise öğrencilerinde hipertansiyon ve obezite prevelansının belirlenmesi ve hipertansiyon ile obezite ilişkisinin değerlendirilmesi
Determination of hypertension and obesity prevalence in HIGH school students in tavşanli district of Kütahya and evaluation of the relationship between hypertension and obesity
MELİKE TELLİOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk SağlığıKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUAMMER YILMAZ
- Lisede öğrenim gören adölesanların internet kullanımının ve psikososyal uyum düzeylerinin değerlendirilmesi
The evaluation of internet use and psychosocial adjustment levels in adolescents among high school students
TUĞBA BİLGEHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk SağlığıNecmettin Erbakan ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK CİNGİL
- Bir lisede öğrenim görmekte olan adölesanların benlik saygısı ve anne baba tutumunun problemli internet kullanımına etkisi
The effect of self-esteem and parental attitude of the adolescents studying in a high school on problematic internet usage
EMİNE ZAHİDE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikCelal Bayar ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK ERGİN