Birinci basamakta sağlık hizmeti alan hastaların ego durumlarına göre ortak karar verme sürecindeki beklentilerinin incelenmesi
Patient expectancy of shared decision making according to ego states in primary care
- Tez No: 623210
- Danışmanlar: PROF. DR. VİLDAN MEVSİM
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Birinci basamak, ortak karar verme, aile hekimliği, ego durumları, hasta merkezli bakım, Primary care, shared decision making, family medicine, ego states, patient centered care
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Ortak karar verme (OKV), hastaya mevcut seçeneklerin sunulması, bu seçenekler hakkında detaylı bilginin verilmesi ve karar verme sürecine hastanın aktif katılımını kapsayan bir klinik yaklaşımdır. Aile hekimliği çekirdek yeterliliklerinden hasta merkezli bakımın bir bileşeni olan OKV'nin, birinci basamakta uygulanması olumlu klinik çıktılar sağlayacaktır. Ülkemizde ortak karar verme sürecinde hasta perspektifine ilişkin bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı birinci basamakta sağlık hizmeti alma sürecindeki hastaların ego durumlarına göre ortak karar verme beklentilerinin incelenmesidir Çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı'na bağlı Aile Sağlığı Merkezleri'nde (ASM) gerçekleştirilmiştir. Araştırma iki aşamada son halini almıştır. İlk aşamada, çalışmanın metodolojik ayağı kapsamında, ortak karar vermede hasta beklentilerine ilişkin bir veri formu geliştirilmesi hedeflenmiş ve yapı geçerliği için faktör analizi ve güvenirlik için Cronbach alfa katsayısı ile değerlendirilmiş olan, Likert tipi 32 sorudan oluşan ''Birinci Basamakta Hasta Ortak Karar Verme Beklentisi Veri Formu'' oluşturulmuştur. (Keiser-Meyer-Olkin 0,986, Cronbach alfa 0,98) İkinci aşamayı teşkil eden kesitsel analitik araştırmada; %50 prevalans, %95 güven düzeyi ve 0,05 hata payı ile belirlenen 402 kişilik örnekleme dâhil edilen hastalara, ''Birinci Basamakta Hasta Ortak Karar Verme Beklentisi Veri Formu'', Ego Durumları Ölçeği ve Demografik Veri Formu uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesi amacıyla; tanımlayıcı analizler, ki-kare analizi gerçekleştirilmiş ve lojistik regresyon modeli oluşturulmuştur. Birinci basamakta sağlık hizmeti alan hastaların ego durumları ve ortak karar verme beklentileri arasında anlamlı bir istatistiksel ilişki ortaya konamamıştır.(p=0,567) Katılımcılara ait yaş (p=0,020), meslek (p=0,020), aynı şehirde ikamet süresi (p=0,014), kronik hastalık (0,010), doğum yeri (p = 0,027), psikiyatrik hastalık (p=0,006), aynı evde yaşayan kişi sayısı (0,06) ve eğitimi durumu (p=0,039) gibi özelliklerin, ortak karar verme beklentisi üzerinde anlamlı etkisi olduğu ortaya konmuştur. Lojistik regresyon analizi bulgularına göre, kişinin kronik hastalığının olması, olmayanlara göre OKV beklentisini 3,931 kat arttırmaktadır. Bunun yanında, kişinin psikiyatrik hastalık öyküsüne sahip olması ise OKV beklentisini 3,573 kat arttırmaktadır. Aynı evde 3 ve üzeri kişi ile yaşanlarda OKV beklentisi 2 ve 2'den az kişi ile yaşayanlara göre 2,224 kat artmıştır. Birinci basamakta sağlık hizmeti alan hastaların ego durumlarına göre ortak karar verme beklentileri değişmemektedir. Araştırmanın çıktıları ele alındığında, birinci basamakta hastaların ortak karar verme beklentisinin, hastaların sosyodemografik özellikleri ile değişmekte olduğu saptanmıştır. Ortak karar verme ve psikolojik fenomenler arasındaki ilişkinin anlaşılabilmesi için yeni araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır
Özet (Çeviri)
Shared decision making (SDM) is a clinical approach that includes presenting options to the patient, giving detailed information about these options, and actively participating in the decision-making process. Implementation of SDM, which is a component of family medicine core competencies, patient-centered care, will provide positive clinical outcomes in primary care. In our country, no study on patient perspective was found in SDM process. The aim of this study is to investigate the SDM expectations of patients in primary care according to their ego status. The study was conducted at Dokuz Eylul University Family Medicine Centers (FMC). The research was carried out in two stages.. In the first phase, in the scope of the methodological part of the study, it was aimed to develop a data form related to patient aspects in SDM and it was evaluated with factor analysis for construct validity and Cronbach alpha coefficient for reliability. A 32-likert-type question about SDM was formed and validated as ''Primary Care Patients' Expectancy for Shared Decision Making Questionnaire. (Keizer-Meyer-Olkin 0,986, Cronbach alpha 0,98) A cross-sectional study was carried out in the second stage of the study, the number of samples was determined as 402 patients with 50% prevalence, 95% confidence level and 0.05 error margin. ''Primary Care Patients' Expectancy for Shared Decision Making Questionnaire'', Ego States Scale (ESS) and demographic data form were applied. The data of the study were analyzed by IBM SPSS (statistical package for social sciences) 22.0 package program. In the statistical evaluation of the data; descriptive analyzes (mean, standard deviation and percentage), chi square analysis, and logistic regression were used. There is no significant statistical relationship between the patients' ego states and the expectations of shared decision making. (p=0,567). Patients' age (p=0,020), profession (p=0,020), inhabitancy period in recent location (p=0,014), chronic disease (0,010), place of birth (p = 0,027), psychiatric disorder (p=0,006), number of people living in the same house (0,06) and educational status (p=0,039) had a significant effect on patient expectancy in shared decision making. According to the logistic regression analysis findings, the presence of a chronic disease increases the SDM expectancy by 3,931 times compared to the non-existent patients. On the other hand, having a history of psychiatric illness increases the expectation of SDM 3.573 times. In those living with 3 or more people in the same house, the expectation of SDM increased by 2,224 times compared to those living with 2 or less people. According to the results of this study, it should be considered that SDM expectancy of primary care patients is effected by socio-demographic characteristics of patients and we need further researches to understand the role of psychological phenomenons in SDM.
Benzer Tezler
- Ankara Bilkent Şehir Hastanesi evde sağlık hizmetleri birimine kayıtlı 65 yaş ve üzeri hastaların idrar yolu enfeksiyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of urinary tract infections in patients aged 65 and over registered in ankara Bilkent city Hospital home care services unit
TEBAREK BEGÜM ERCAN DÜZGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN İREP KARATAŞ ERAY
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Bağcılar Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi'nden evde sağlık hizmeti alan hastaların yakınlarının bakım yükünün değerlendirilmesi
Evaluation burden care for caregivers who are receiving home health services from facuty of Health Sciences Bağcilar Health Practice and Research Hospital
HAVVA ERKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. MURAT ALTUNTAŞ
- Kayseri ili sağlık ocaklarında çalışan sağlık personelinin ve aile reislerinin hekim seçimi konusundaki düşüncelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of opinions about choosing physician of head of families and health personnel that been working health centers of kayseri province
ERDAL KILIÇ
- Birinci basamak sağlık hizmetlerinde hasta ve hekimlerin hasta merkezli bakım ile ilgili algıları
Patients and physicians perspections related in patientcentered care in primary health care
MEHMET ALTUĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Aile HekimliğiAkdeniz ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN YAMAN
- Türkiye'de Aile Hekimlerinin kullandıkları kanıta dayalı tıp (KDT) kaynakları ve bunların birinci basamağa uy-gunluğu hakkındaki görüşleri: bir vinyet çalışması.
Family physicians' resources of evidence based medicine (eBM) and their views on how relevant these are to primary care: a vignette study in Türkiye
BASEL ELMASRI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİHA SERAP ÇİFÇİLİ