Geri Dön

Uluslararası andlaşmaların Anayasaya uygunluk denetimi

Constitutionality review of international treaties

  1. Tez No: 628183
  2. Yazar: PINAR DİKMEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL İNCEOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 310

Özet

1982 Anayasasının 90/5. maddesi uyarınca usulüne göre yürürlüğe giren uluslararası andlaşmalar aleyhine anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Bu kategorik yasağın, anayasanın üstünlüğüne ve hukuk devletine zarar vereceğine kuşku bulunmamaktadır. Öte yandan, uluslararası andlaşmaların anayasaya uygunluk denetimi, başta Avrupa Konseyi ülkeleri olmak üzere, başlıca demokrasilerde icra edilmekte olan bir denetim usulüdür. Bu denetimin tüm yönleriyle anlaşılması için başta Fransa olmak üzere diğer Avrupa ülkeleri, Amerika Birleşik Devleti ile belirli Latin Amerika ülkelerindeki denetim modelleri analiz edilmiştir. Andlaşma denetiminin tüm yönleriyle ortaya konulabilmesi için denetim modelleri a priori, a posteriori, doğrudan ya da dolaylı denetim gibi sınıflandırmalar ışığında incelenmiş ve anayasaya uygunluk denetimi kararlarının etkisi ortaya konulmuştur. Tezin esas konusunu anayasa mahkemesi kararları oluşturmakla birlikte, durum gerektirdiğinde idari yargı alanına da girilmiştir. Avrupa Birliği entegrasyonu esnasında, Topluluk normları ile karşı karşıya gelen anayasa yargıçlarının uluslararası andlaşma denetiminde oluşturdukları teoriler ise anayasanın üstünlüğünün sağlanması açısından önemli bir yer teşkil etmektedir. Karşılaştırmalı hukuka ait bu bilgilerin ardından Anayasanın 90/5. maddesinde öngörülen denetim yasağının kapsamı araştırılmış, bu yasağa rağmen anayasa mahkemesinin uluslararası andlaşmaları denetleme yetkisinin olup olmadığı cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Ulaşılan sonuca göre Anayasa Mahkemesi yürürlüğe girmemiş uluslararası andlaşmaları, uygun bulma kanunu üzerinden denetlemeye yetkilidir. Ek olarak Mahkeme diğer araçlarla da bu denetimi yapmaya yetkilidir.

Özet (Çeviri)

According to article 90/5 of the 1982 Constitution, no appeal to the Constitutional Court can be made with regard to treaties duly put into effect on the ground that they are unconstitutional. There is no doubt, on the other hand, that this categorical ban would harm the supremacy of constitution and the rule of law. The constitutional control of international treaties, however, is an ordinary procedure that is being carried out in major democracies, primarily in Council of Europe countries. In order to understand all aspects of this review, especialy French model and the other models those carried out in other European countries, the United States and in certain Latin American countries, were analyzed in detail. In order to reveal all aspects of treaty control, audit models were examined in the light of classifications such as a priori, a posteriori, direct or indirect review and the effect of constitutional compliance decisions is revealed. Although the constitutional court decisions constitute the main subject of the thesis, it is also entered into the administrative jurisdiction when required. In this context, during the European Union integration, the theories formed by the constitutional judges who faced Community norms under the international treaty control, constitute an important place in terms of ensuring the supremacy of the constitution. Following this information on comparative law, the scope of the prohibition of control envisaged in the article 90/5 of Turkish Constitution has been analiyzed and despite this prohibition it is tried to answer whether the constitutional court has the power to control international treaties. According to the conclusion reached, the Constitutional Court is authorized to control the international treaties, which is not came into force, through the law which authorises their ratification. Besides Turkish Constitutional can use other means to realise this control.

Benzer Tezler

  1. Azerbaycan Anayasası'na göre anayasa yargısı

    Constitutional judgement in the constitution of Azerbaijan

    TARİYEL ALİYEV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDAL ONAR

  2. Anayasa yargısında ön-denetim ve Türk anayasa yargısı

    A priori constitutional review of laws: Is it necessary in Turkey?

    YAVUZ SELİM DEĞERLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ALİ ZENGİN

  3. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) anlaşmaları ve DTÖ bünyesinde kurulan paneller ile temyiz organı raporlarının ABD, AB ve Türkiye'deki uygulanışının Karşılaştırmalı Hukuk açısından incelenmesi

    An analysis of applications of the World Trade Organization (WTO) agreements and the WTO panel and appellate body reports in the US, EU and Turkey from the Comparative Law perspective

    TALAT KAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARZU OĞUZ

  4. Türk anayasa yargısında ölçü normlar bloğu

    The bloc of reference norms in the Turkish constitutional justice

    PINAR TURHANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    HukukAnadolu Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ERDAL ONAR

  5. Uluslararası boyutuyla vergi incelemeleri

    Tax examinations with international aspects

    CANSU DAĞ BEREKET

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN ÜZELTÜRK