Geri Dön

Ruminatif düşünce biçimi ve düşünce eylem kaynaşmasının yaşantısal kaçınmayla ilişkisi

An examination of the relationship of rumination and thought action fusion with experiential avoidance

  1. Tez No: 628254
  2. Yazar: ALİ ŞIK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SABAHATTİN ÇAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Yaşantısal kaçınma, ruminasyon, düşünce eylem kaynaşması, Experiential avoidance, rumination, thought action fusion
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinde yaşantısal kaçınma ile ruminasyon ve düşünce eylem kaynaşması değişkenleri arasındaki ilişkileri incelemek ve ilgili değişkenlerin yaşantısal kaçınmanın yordanmasındaki katkılarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın örneklemini 2019 – 2020 eğitim-öğretim yılında Çukurova Üniversitesi Balcalı Kampüsü'nde yer alan 12 fakültenin farklı program ve sınıf düzeylerinde öğrenim gören 806 lisans düzeyindeki öğrenci oluşturmaktadır. Bu öğrencilerin 525'i (%65,1) kadın ve 281'i (34,9) erkektir. Sınıf düzeylerine göre ise; 1. sınıfa devam eden 283 (%35,1), 2. sınıfa devam eden 155 (%19,2), 3. sınıfa devam eden 229 (% 28,4) ve 4. sınıfa devam eden 139 (%17,2) öğrenci bulunmaktadır. Araştırmada yaşantısal kaçınma değişkenine ilişkin veriler Yavuz, Iskin, Ulusoy, Esen ve Burhan (2016) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Kabul ve Eylem Formu-II (KEF-II) kullanılarak elde edilmiştir. Ruminasyon değişkeni Erdur-Baker ve Bugay (2012) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Kısa Form Ruminasyon Ölçeği (KF-RÖ) ile ölçülmüştür. Düşünce eylem kaynaşmasına ilişkin veriler ise Yorulmaz, Yılmaz ve Gençöz (2004) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Düşünce Eylem Kaynaşması Ölçeği (DEKÖ) kullanılarak elde edilmiştir. Veriler SPSS 21.0 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizine başlanmadan önce normallik ve doğrusallık sayıltısını bozacak aykırı değerler Mahalanobis uzaklık değerlerine bakılarak belirlenmiş ve uç değerler veri setinden çıkarılmıştır. Veriler; Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi ve Adımsal Seçim Metodu (Stepwise) teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ruminasyona ait saplantılı düşünme ve derin düşünme alt boyutları ile yaşantısal kaçınma arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Düşünce eylem kaynaşmasına ait DEK-Olasılık ve DEK-Ahlak alt boyutları ile yaşantısal kaçınma arasında düşük düzeyde pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Üniversite öğrencilerinde yaşantısal kaçınmanın anlamlı yordayıcılarının saplantılı düşünme (%35), derin düşünme (% 3) ve DEK-Olasılık (%1) olduğu bulunmuştur. Bu üç değişken birlikte yaşantısal kaçınmanın % 39'unu açıklamaktadır. Düşünce eylem kaynaşmasına ait DEK-Ahlak alt boyutunun ise üniversite öğrencilerinde yaşantısal kaçınmayı anlamlı düzeyde yordamadığı görülmüştür. Araştırma sonuçları literatürde yer alan araştırmalar ışığında yorumlanmış ve tartışılmış; araştırma bulgularına dayalı olarak uygulamalara ve ileride yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The aim of this research is to examine the relationships between experiential avoidance, rumination and thought action fusion and to investigate rumination and thought action fusion as predictors of experiential avoidance among university students. Participants were 806 undergraduate students (525 female and 281 male) attending the different major fields at 12 faculties in Çukurova University. The respondents are recruited from 1st (283 students), 2nd (155 students), 3rd (229 students) and 4th (139 students) level of classes. The data about experiential avoidance was gathered using the Acceptance and Action Qustionnaire-II (AAQ-II) which was developed by Bond, Hayes, Baer, Carpenter, Guenole and Orcutt (2011) and adopted to Turkish by Yavuz, Iskin, Ulusoy, Esen and Burhan (2016). The data about the rumination was gathered using the Short Version of Ruminative Response Scale (RRS) which was developed by Nolen-Hoeksema and Morrow (1991) and adopted to Turkish by Erdur-Baker and Bugay (2012). The data about thought action fusion was gathered using the Thought-Aciton Fusion Scale (TAFS) which was developed by Shafran, Thordarson and Rachman (1996) and adopted to Turkish by Yorulmaz, Yılmaz and Gençöz (2004). The data obtained in the study were analyzed using SPSS 21.0 statistical software. Before the analysis of the data started, outliers that would disturb normality and linearity were determined by Mahalanobis distance values. The extreme values were removed in the data analysis. Data was analyzed by using Pearson Product-Moments Correlation Coefficient, Multiple Linear Regression Analysis and Stepwise Method techniques. As a result; experiential avoidance was positively and significantly correlated with brooding, reflection, likelihood and morality. Brooding, reflection and likelihood significantly predicted experiential avoidance among university. Brooding was the most significant predictor for experiential avoidance. Morality was not significant predictor for experiential avoidance. The results of the research were interpreted and discussed in the light of the studies in the literature; for practice and future researchs were suggested based on the research findings.

Benzer Tezler

  1. Obezite kliniğine başvuran hastaların duygu düzenleme güçlüğü, yaşantısal kaçınma ve tekrarlayıcı düşünce yapısının kilo verme ile ilişkisi

    The relationship between emotional regulation difficulty, experiantial avoidance and repetitive thought structure and weight loss of patients applied to obesity clinic

    ÖZLEM KILIÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN TURAN KARATEPE

  2. Non-psikotik ve non-bipolar hasta grubunda intihar riskini öngörmede kişilerarası ve psikolojik katılık yaklaşımlarını içeren yeni bir modelin sınanması

    Testing of A new model involving the interpersonal and psychological rigidity approaches to predict suicide risk in non-psychotic and non-bipolar patients

    ŞENGÜL İLKAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    DR. KAASIM FATİH YAVUZ

    DOÇ. DR. ERHAN KURT

  3. The effect of Acceptance and Commitment Therapy and Cognitive Behavioral Therapy based group intervention programs on Social Anxiety Disorder

    Kabul ve Kararlılık Terapisi ve Bilişsel Davranışçı Terapi temelli grup müdahale programlarının Sosyal Kaygı Bozukluğuna etkisi

    MUHAMMED SEYİD RAŞİD BAĞÇİVAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE İNAN

  4. Depresyonun yordayıcıları olarak çocukluk çağı olumsuz yaşam olayları, ruminasyon, belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik katılık

    Adverse childhood experiences, rumination, intolerance of uncertainty and psychological inflexibility as predictors of depression

    ESRA ULUDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN KOÇ

  5. Bipolar bozukluğa eşlik eden yanıt biçimleri ve kaçınma stratejileri

    Response styles and avoidance strategies that accompanies bipolar disorder

    SEVİNÇ ULUSOY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    PsikiyatriSağlık Bakanlığı

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    UZMAN DR KAASIM FATİH YAVUZ

    DOÇ. DR. MURAT ERKIRAN