Divân-ı Hikmet'in dil incelemesi -Kökşetav nüshası- (Metin –gramer- dizin)
Language analysis of Divân-i Hikmet -Kokshetaw copy- (Text -grammar- index)
- Tez No: 628507
- Danışmanlar: PROF. ALİ AKAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Ahmed Yesevi, Divan-ı Hikmet, Kökşetav Nüshası, Dil Özellikleri, Ahmed Yesevi, Divan-ı Hikmet, Kokshetaw Copy, Language Properties
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 676
Özet
Son dönemlerdeki araştırmalara göre, Hoca Ahmed Yesevî'nin elimize ulaşan dört eseri vardır. Türk tasavvufunun adap ve kurallarını öğreten bu eserlerden Türk dünyasında en meşhür olanı Divân-ı Hikmet'tir. Fakat Türk kültürü, edebiyatı ve dilinin gelişmesine büyük bir katkısı olan bu eserin dil özelliklerini her yönüyle inceleyen bir çalışma kaleme alınmamıştır. Bu çalışmada, bulunduğu yerden dolayı Kökşetav nüshası olarak adlandırdığımız Divân-ı Hikmet'in bir el yazması dil özellikleri bakımından incelenmiştir. Çalışmamız, Giriş, İnceleme, Metin ve Dizin bölümlerinden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde; Ahmed Yesevî, Divân-ı Hikmet ve Divân-ı Hikmet'in Kökşetav nüshası'yla ilgili çeşitli konular yer almaktadır. İnceleme bölümünde, eserin yazım, ses ve şekil özellikleri ele alınmıştır. Metin bölümünde Çağatay Türkçesinin özelliklerini taşıyan el yazmanın trapkripsyonu verilmiştir. Dizinde ise, eserde geçen kelimelerin kullanım şekilleri ve anlamları verilmiştir. Sonuç kısmında da çalışmamızın tüm aşamalarındaki bilgilerin kısa bir özeti yapılmış, eserin kendine özgü dil özellikleri tespit edilmiş ve eserin söz varlığı hakkında sayısal verilere yer verilmiştir. Tezin en son kısmında çalışmamızın esasını oluşturan metnin aslı eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
According to recent research, Hodja Ahmed Yesevî has four works that have survived up to now. Divân-ı Hikmet is one of these works that teach the convenance and rules of Turkish Sufism and that is the most famous in the Turkic world. However, a study examining the language properties of this work, which has a great contribution to the development of Turkish culture, literature and language, has not been written. In the current study, a manuscript of Divân-ı Hikmet, which we call Kokshetaw copy due to its location, was examined in terms of language features. Our study consists of Introduction, Analysis, Text and Index sections. In the introduction, there are various topics related to Ahmed Yesevi, Divan-ı Hikmet and Divan-ı Hikmet's Kokshetaw copy. In the analysis section, spelling, phonemic and morphological properties of the work are discussed. In the text section, the transcription of the manuscript, which has the characteristics of Chagatai Turkish, is given. In the index section, the usages and meanings of the words in the work are given. In the conclusion section, a brief summary of the information at all stages of our study is made, specific language properties of the work are presented and numerical data about the vocabulary of the work are included. In the last part of the thesis, the original text of our study is added.
Benzer Tezler
- 'Dîvân-ı Hikmet' (Özbekıstan yazma nüshası) İnceleme, metin, sözlük
'Divan-i Hikmat' (Manuscript copy of Uzbekistan) Text, research, dictionary
MOHAMMAD ZAHIR JOYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAIDBEK BOLTABAYEV
- Murtezâkulu Han Zafer Divanı (Giriş-inceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Divan of Murtezâkulu Han Zafer (Introduction-analyzing-text-index-facsimile)
ŞAHİN YILDIZ
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSİ SEVİNÇLİ
- 18.yüzyıl şairi Rıfki ve Divanı (tenkitli metin ve inceleme)
18th century poet Rifkî and Divân (critical text and analysis)
İREM SÖNMEZ DEĞİRMENCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSRAFİL BABACAN
- Anlambilim açısından Dîvân-ı Hikmet
The resarch of Dîvân-i Hikmet in terms of semantics
FATMA GÖKBAYRAK KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT HUNUTLU
- Uşşâkî'nin Yenbû-ı Hikmet adlı eseri (inceleme-metin)
Uşşâkî's work entitled Yenbû-i Hikmet (Analysis-text)
KÜBRA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2018
DinMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARATAŞ
- Türk felsefesinin oluşum sürecinde Kaşgarlı Mahmut ve Dîvânu Lugâti't-Türk adlı eserinin yeri -Felsefeyi Anadolu'da yurtlandırmak bağlamında bir inceleme-
The place of Kaşgarlı Mahmud and Divânu Lugâti't-Türk in the formation process of Turkish philosophy -A review of housing philosophy in Anatolia-
NALAN EMEKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT UYANIK