Geri Dön

Devrek baston yapımı ve süslemeleri üzerine bir araştırma

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 63267
  2. Yazar: HURİYE TÜREDİ
  3. Danışmanlar: PROF. TEVHİDE ÖZBAĞI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: El Sanatları, Crafts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1997
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 318

Özet

ÖZET Bastonculuk Devrek'te, diğer el sanatlarımız gibi toplumun yaşam biçiminin, yeteneklerinin ve yaratıcılığının bir göstergesidir. Araştırma, Zonguldak ili Devrek ilçesinde yapılan bastonları, yöresel özellikleriyle ele alarak; yapımında kullanılan teknikleri, araç-gereçleri," süslemede uygulanan motifleri ve renkleri açısından incelemektir. Belirlenen özelliklerin tüketici tercihlerinde sosyo-kültürel ve ekonomik durumunun etkili olup olmadığım ortaya koymaktır. Bu bulguları özel ve kamu kuruluşlarının, demeklerin, tüketici ve üreticilerin bilgisine sunarak, günümüzde yapılan bastonların kalite açısından daha da gelişmesine katkıda bulunmak yönünden araştırma planlanarak yürütülmüştür. Araştırma dört bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde Zonguldak ili Devrek ilçesinin coğrafi, kültürel, ekonomik ve tarihine yer verilmiştir. Bastonun tanımı ve tarihçesi açıklanarak, Devrek ilçesinde bastonun gelişim evreleri belirtilmiş, baston yapımı ve süslemesinde kullanılan araç-gereçler tanıtılmış, bastona uygulanan süsleme teknikleri, atölyelerde gözlenerek ve fotoğraflarla belgelenerek anlatılmıştır. Ayrıca bastonlarda kullanılan motifler incelenerek; bitkisel, geometrik, figürlü ve geçmeii (girişik) bezemeler tanıtılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde; Devrek ilçe merkezindeki baston atölyelerinde gözlem ve inceleme yapılmış; özel kolleksiyon, festival, sergi ve satış amacıyla üretilen bastonların içinden tespit edilen, 75 adet ürünün bilgi formlarına yer verilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde ise; bilgi formlarından yararlanarak, 75 adet bastonun boyutları, sap özellikleri, renkleri, süsleme teknikleri ve uygulanan motifler saptanarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda; Devrek bastonlarının gövdesinde; sağlam ve esnek olduğu için kızılcık ağacı, sapında da kayın, ceviz ve kızıcık ağaçlarının kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca manda boynuzundan ve hayvanın ayak kemiğinden yapılan baston saplarının da kullanıldığı belirlenmiştir. Baston saplarında; % 40.0 hayvanbaşı figürü, % 21.3 ortopedik takma sap ve % 10.6 yuvarlak takma sap kullanıldığı görülmüştür. Bastonların uzunlukları veçaplan ölçülerek, ölçüm sonucunda; gövde çapının daha çok % 30.6 22 mm. % 213 20 mm olduğu, baston ucunun çapı ise daha çok % 36.0 12 mm. % 14.6 10 mm arasında değiştiği, uzunluğunun ise % 20.0 93.0 cm ve % 16.0 91 cm ve diğer ölçülerin ise daha az sayıda uygulandığı saptanmıştır. Bastonlar üzerinde % 38.6 oyma ve kabartma tekniğinin uygulandığı görülmüş, oyma ve kabartma tekniği üzerine ise sedef kakma, boyama ve yakma teknikleri kullanılmıştır. Oyma ve kabartma tekniği ile belirlenen burma motifi üzerine, yüzeye helozonik biçimde dolanan yılan figürünün çalışıldığı görülmüştür. Yılan figürü dışında bostanda, yörede baklava dilimi ve çoban çentiği adı verilen geometrik biçimlerinde kullanıldığı saptanmış ve ayrıca bitkisel bezemenin de uygulandığı gözlenmiştir. Ürün yüzeylerinin renklendirilmesinde, daha çok çini mürekkebi, ceviz boyası ya da kezzap+nitrik asit karışımının kullanıldığı belirlenmiş; yüzey süslemelerinde ise doğal ağaç rengi, siyah ve kahverenginin kullanıldığı görülmüştür. Günümüzde yapılan bastonlar, daha çok yaşlılar için dayanak olmaktan çok, evde ya da bürolarda dekoratif amaçlı süsleme unsuru olarak kullanılmak üzere üretilmektedir. Geçmişte çeşitli din ve kültürlerde dinsel ve büyüsel gücün simgesi sayılan bastonlar; ayrıca bir dönemde erkekler tarafından giyimini tamamlayan aksesuar olarak da kullanılmış Cumhuriyet döneminde Atatürk ve eşinin de baston taşıdıkları belirlenmiştir. Araştırmanın sonunda; elde edilen bulgular doğrultusunda sonuç belirtilerek, Devrek bastonlarının kalitesinin artırılarak, daha geniş kitlelere ulaşabilmesini sağlamak üzere önerilerde bulunulmuştur. Araştırmada yararlanılan kaynaklar, kaynakça da^ sunulmuş, ürünlerin tanıtımında kullanılan gözlem formuna ve araştırma sırasında görüş ve bilgilerinden yarariamian kişilere ekler bölümünde yer verilmiştir.

Özet (Çeviri)

SUMMARY Making walking stick in Devrek, like in other crafts, is an indicator of the way of life, abilities and creativeness of the society. In this research, by looking at the walking sticks made in the City of Zonguldak, the Devrek province and to their provincial characteristics, an examination has been made of them with respect to the methods employed in their manufacture; the tools-fixtures used; the patterns used in form of ornaments and the colors applied. The characteristics determined, make it clear, if the social, cultural and economic conditions were effective or not in formation of the preferences of the consumers. By submitting these findings to the private and public organizations, associations, consumers and producers, this research has been planned to be able to make contributions, to the quality of the walking sticks that are manufactured today. This research contains four sections. In the first section of the research, the geographical, cultural, economic and historical facts of the City of Zonguldak, the Devrek province has been explained. Walking stick is defined and its historical facts explained. The evolution of walking stick in Devrek province has been indicated. The tools and fixtures used in making walking sticks and the ornaments are introduced. The techniques used in ornamenting the walking sticks has been observed in the job shop settings and document with photos taken and explained. Furthermore, by examining the patterns used in walking sticks, those that are plant based, the ones with geometric shapes and the ones with patterns as well as those that are woven in one another are introduced. In the second section of the research, observation and studies were made in the walking stick job shops, located in the central Devrek province. Also, 75 product information form has been included in this section. These forms were used in determining the walking sticks made for special collections, festival, exhibition and sales. In the third section of he research, by benefiting from information forms, the dimension of 75 walking sticks, the characteristics seen at their handle place, their colors, the ornament techniques and the motives applied were determined and made the subject of assessments. iiiAt the end of the assessments, it has been seen that the trunk of the Devrek walking stick is made by using corneal tree (dogwood) and the handle section by using beech (Fagus sylvatica), walnut and corneal tree. In addition, it has been determined that there are handle sections that are made by using the neck of water buffalo and the leg bone of animals. As the handle sections of the walking sticks, it has been determined that, there are the animal figures at 40.0% of them, orthopedic, attached handle at 21.3% of hem, round, attached handle at 10.6% of them. The length and diameters of the walking sticks are measured and as a result of the measurements, in most of the cases, it has been determined that the diameter of the trunk is 22 mm in 30.6% of the cases, 20 mm in 21.3% of the cases. Whereas, the diameter at the point of the walking stick was in most of the cases 12 mm with a value of 36.0% of all of the cases and 10 mm in 14.6% of the cases. The length of the walking sticks were 93 cm in 20.0% of the cases and 91 cm in 16.0% of the cases. The other measures were used at a less frequency. It has been seen that in 32.6% of the cases the carving and relief (embossed) techniques were used in making the walking sticks. Over the carving and embossing techniques, a horn embossed with shell of mother of pearl and burning techniques were applied. Over the motive of he nose, a snake figures, determined by using the carving and embossing technique and that winds over the surface, in a spiral manner, is applied. On the walking stick, it has been determined that, other than the snake figure, there are the geometrical figures which are called the diamond shape (baklava) and shepherd tally, in the region, and they also form the shapes used. In addition to this, it has been observed that, the shapes resembling plants were also used. In producing color on the surface of the products in most of the cases, the India ink, walnut color or a mixture of hydrochloric acid and nitric acid had been used. Whereas in making the surface ornaments, the natural tree color, black and brown are used. The walking sticks made today, are produced mostly for the purpose of a having a decorative ornament in home or in an office, rather than being used as a support by elder persons. ivWalking, considered to be the symbol of religious and sorcery power, were seen in various religion and cultures, in a period of time and at that time they were used by men as an accessory that completes the dress. During the Republic period of Turkey, it has been determined that Atatürk and his wife had also carried a walking stick. In the forth section of the research, results are determined in the direction of the findings attained. By increasing the quality of the walking sticks made in Devrek, it is suggested that with quality they can reach at wider masses of individuals. The sources benefited in the research are indicated in the bibliography. The observation form used in securing information about the products, the persons whose opinions and knowledge are benefited from during the research are presented in section having the headings as attachments.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    6967

    Devrek şehri

    Başlık çevirisi yok

    HÜSEYİN BEŞİKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Coğrafyaİstanbul Üniversitesi

    Beşeri ve İktisadi Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜHA GÖNEY

  2. Tez No

    34699

    Akım taşıyıcılı devre sentezi

    Başlık çevirisi yok

    A.CUMHUR KOCALAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. METİN YÜCEL

  3. Tez No

    100753

    Statistical design and yield enhancement of low voltage cmos VLSI circuits

    Düşük gerilimli analog VLSI devrelerin istatistiksel tasarımı

    TUNA B. TARIM

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. H. HAKAN KUNTMAN

  4. Tez No

    18950

    Alternative products of international FX markets

    Başlık çevirisi yok

    M.HAYATİ ERİŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1991

    BankacılıkMarmara Üniversitesi

  5. Tez No

    445135

    Coğrafi işaret kavramı ve Devrek bastonu örneği

    Geographical indications term and the sample of Devrek baton

    SEVİL ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Ağaç İşleriBartın Üniversitesi

    Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT KAYGIN

Geri Dön