Geri Dön

Hatem hayatı, edebi şahsiyeti, divanının tenkitli metni ve incelemesi

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 63342
  2. Yazar: MEHMET CELAL VARIŞOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET KIRKKILIÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1997
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 500

Özet

I ÖZET Yüksek Lisans Tezi HÂTEM HAYATI, EDEBÎ ŞAHSİYETİ, DÎVANInın TENKİTLİ METNİ ve İNCELEMESİ Mehmet Celal VARIŞO?LU Danışman: Doç.Dr. Ahmet KIRKKILIÇ 1997, Sayfa;.$82 Jüri: Doç.Dr. Ahmet KIRKKILIÇ 18. yüzyıl Divan edebiyatı şairlerinden Hâtem daha çok, Akovalızâde Hâtem olarak anılır. Asıl adı Ahmed'dir. Mora yakınlarındaki Akova'da doğmuş ve küçüklüğünden itibaren iyi bir eğitim görmüştür. H. 1115 / M. 1703'te İstanbul'a gelerek tahsilini tamamlamış, bir süre Mısır, Hicaz, Keşan ve Turhal gibi vilâyet ve kazalarda kaldıktan sonra asıl memleketine, Fener Yenişehri'ne dönmüş ve hayatının son yıllarım geçirdiği burada H.1168 / M.1754'de vefat etmiştir. Devrinin ileri gelen âlimlerinden olan Hâtem aynı zamanda fenbilgisine de sahip hattat bir şairdir. Türkçe şiirlerinin yanında Arapça ve Farsça şiirler de yazmış, bu dillerle mensur eserler vermiştir. Hâtem'in Türkçe, Arapça ve Farsça şiirlerinden oluşan Divanının dışında ahlâka dair Arapça bir manzumesi ve şerhi, Tuhfe-i Şâbidî şerhi, Bedri Reşîd'in Elfâz-ı Küfr risalesinin şerhi, hesaba dair Şeıhül-lem'a isimli bir eseri ve Mültekâ şerhi vardır. Ayrıca, şairin Arapça takrirleri, talebelerinden“İbn-i Reyhan”lakabıyla anılan Muhammed Sa'îd Efendi tarafından Fevâid-i Hâtem ismiyle bir araya getirilmiştir. İnceleme konusu yaptığımız Divarandaki şiirlerinde dil, üslûp ve sanat anlayışı olarak devrinin genel özelliklerine uyan Hâtem, gazelde bilhassa Nâbî'nin tesiri altındadır. Âlim bir şair olmasına rağmen şiirlerinde ağdalı bir dil kullanmamaya özen göstermiş, halk deyimlerini çokça kullanmıştır. Sade bir dille yazdığı şiirlerinde samimidir. Yer yer Nâbî'nin de etkisiyle devrinin sosyal bozukluklarına değinmiş, yazdığı manzumelerinde irsâl-i mesel, îcâz gibi edebî sanatlara sık sık başvurmuştur. Ayrıca Sebk-i Hindî'nin de getirdiği ifadede yoğunluk ve derin hayaller hemen tüm şiirlerinde sezilmektedir. Şâirin Türkçe, Arapça ve Farsça şiirlerinden oluşan Divanını inceleme konusu yaptığımız bu çalışmayı iki ana bölümden oluşturduk. Birinci bölümde şairin; hayatı, edebî kişiliği ve sanatını, Türkçe Divanının şekil ve muhteva hususiyetlerini, işledik; ikinci bölümde Türkçe Divanın karşılaştırmalı metnini, daha sonra sırasıyla Arapça ve Farsça şiirlerini sunduk.n Türkçe Divanının karşılaştırmalı metnini 4 nüsha kullanarak oluşturduk. Bu nüshaların ve şairin Türkiye kütüphanelerinde tespit ettiğimiz fakat değerlendirmeye almadığımız diğer nüshaların tavsiflerini ve değerlendirmelerini birinci bölümün son kısmında yaptık. Karşılaştırmalı metnini oluşturduğumuz Türkçe Divanda 1 naat, 14 kaside, musiki usul ve makamlarına dair bir manzume, 44 tarih, 127 gazel, 1 müstezad, 3 şarkı, 2 muhammes, 7 kıt'a, 1 lûgaz, 67 muamma ve 22 müfred bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

m ABSTRACT Master Thesis THE LIFE, LÎTERARY CHARACTERISTIC OF HÂTEM AND THE CRITICIZED TEXT AND ANALYSIS OF HIS“DIVAN”Mehmet Celal VARIŞO?LU Supervisor: Assoc.Doç. Dr. Ahmet KIRKKILIÇ 1997, Page; ^tZ- Jury: Assoc.Doç.Dr. Ahmet KIRKKILIÇ Hâtem who is from 18. century's Divan poets much more known as Akovalızâde. His real name is Ahmed. He has born in Mora near Akova and have taken a great education since his childhood. He has come to Istanbul in (H.1115 / M.1703) and terminated his education. He has died in Fener Yenişehri in (H.1168 / M. 1754) spent his recent years after he had stayed some cities as Mısır, Hicaz, Keşan, Turhal for a while. Hâtem who was a calligrapher and poet was a famous scholar in his term had the knowledge of science. He has written Arabic and Persian poems as the Turkish poems and written some works in prose. Hâtem has an Arabic series on its commentary, Tuhfe-i Şâhidî and its commentary, Elfâz-ı Ktifr epistle which is belong to Bedri Reşîd, about counting whose name is Şerhü'1-Lem'a and Mültekâ commentary except Divan which come into existence with Turkish and Arabic and Persian poems. Poet has some Arabic taqrirs which i combined by Muhammed Said Efendi who is called ibn-i Reyhan as a name of Fevâid-i Hâtem. At poems in Divan that we study on it Hâtem fits general specialities of his term about language manner and trade understanding. Hâtem is also under effect of Nâbî. Although he was a scholar poet he hasn't used an in comprehensible language he has used idioms of people. He is sincere at his poems that he wrote with simple language. Sometimes he has dealt with social problems by the effect of Nâbî. He has used a great many of literary trades as abridgement and a giving a single parable and its application in one distich of poetry. By this it is perceived deep images, dense expressions which come from Sebq-i Hindi. We have come out it two main parts this Divan which come into exitence with Turkish and Arabic and Persian poems. We studied at the first part, life, personality and trade of poet and Turkish Divan's contens and form's specialitiesIV at the second part Turkish Divan's criticized text and after this Arabic and Persian poems. We made come out Turkish Divan's comperative text by using four copies. We have realized the value of other descriptions of copy at the end of the first part that we have pointed out but haven't realized the value. There are 1 naat, 14 kasides, one series about music method and mode, 44 tarihs, 127 gazels, 1 miistezad, 3 songs, 2 muhammeses, 7 kıt'as, 1 lûgaz, 67 muammas and 22 müfreds at Turkish Divan whose comperative text that we have come out.

Benzer Tezler

  1. Kays B. El-Hatim ve edebi kişiliği

    Qays B. El-Khatim and his literary personality

    ZAFER AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. İBRAHİM YILMAZ

  2. Iraklı Türkmen şair Es'ad Nâ'ib'in Armağan ve Keşkül adlı eserleri (İnceleme – metin)

    Armaghan and Keshkul by Iraqi Turkmen poet Esad Naib (Investigate - text)

    GHUFRAN HATEM ABD ALI AL-SHAFEAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL ÇÖM

  3. Orhan Mithat Barbaros'un hayatı eserleri sanatı

    Orhan Mithat Barbaros' life works art, master thesis

    SÜMEYYE AYDİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıArdahan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYLAN ABİÇ

  4. Mustafa Müstakim Niyazi'nin Sülûk-i Kavîm ve Sırât-ı Müstakîm adlı eseri (Tahlil ve çeviri yazı)

    The Sülûk-i Kavim and Sırât-ı Müstakim of Mustafa Müstakim Niyazi (Analysis and transcription)

    EMİNE VAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinHitit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞİMŞEK

  5. Amın Maalouf romanlarında doğu batı çatışması

    East and west conflict in Amin Maalouf's novels

    SELİME ALBAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KAZIM ÜRÜN