Yabancı dil olarak Türkçede çokanlamlı eylemlerin bağlam temelli öğretimi
Contextualized teaching of polysemous verbs in Turkish as a foreign language
- Tez No: 636595
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA UZDU YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Genel Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Dilbilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Çokanlamlılık bağlamla yakından ilişkili bir olgudur. Sözcüklerin farklı anlamları bağlamsal olarak farklı dağılımlar göstermektedir. Bu durum özellikle eylemler için geçerlidir, eylemler farklı anlamlarında farklı istem özellikleri gösterebilmektedir. Bu farklılıklar; eylemlerin gerektirdikleri zorunlu üyelerin sayısı, dilbilgisel işlevleri, anlambilimsel rolleri, anlamsal özellikleri ve alabileceği seçimlik üyelerin dilbilgisel işlevleri, anlambilimsel rolleri ve anlamsal özellikleri açısından görülmektedir. Yabancı dilde sözcük öğretimi ve çokanlamlılık ilişkisi açısından ise bağlam önemlidir çünkü sözcüklerin farklı kullanım ve anlamları ancak bu sözcüklerle farklı bağlamlarda karşılaşılarak öğrenilebilir. Bu tezde, yabancı dil olarak Türkçede eylemlerin farklı anlamlarının bağlam temelli öğretimi için eylemlerin farklı anlamlarında sahip oldukları istem özelliklerinden yola çıkarak örnek bağlamların oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaçla bu çalışma için Türkçede yüksek sıklıktaki ve en çok anlama sahip 9 eylem seçilmiştir; al-, gel-, çık-, çalış-, geç-, kal-, aç-, dur-, bırak-. Bu eylemler ilk aşamada farklı anlamlarında sahip oldukları istem özellikleri açısından çözümlenmiş ve anlamlar arasında istem özellikleri açısından farklılaşmalar belirlenmiştir. İkinci aşamada ise eylemlerin farklı anlamlarında sahip oldukları istem özelliklerinden yola çıkarak bu anlamların bağlam temelli öğretiminde kullanılmak üzere örnek bağlamlar oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
Polysemy is a phenomenon that is closely related to context. Words show distributional differences in their different senses. This is apparent, in particular, in verbs, as verbs can have different valence structures in their different senses. Differences in valence structure can be seen in the number, grammatical function, semantic role and semantic properties of the obligatory and optional arguments that verbs can take. In relation to foreign language vocabulary teaching and polysemy, context is important because learning different senses and usages of words can only be achieved through encountering words in different contexts. The aim of this thesis is to create sentence contexts for different senses of verbs with respect to their differences in valence structure for the purpose of contextualized teaching of senses of polysemous verbs in Turkish as a foreign language. Verbs that are highly frequent and have the most number of senses in Turkish were selected for this study; al-, gel-, çık-, çalış-, geç-, kal-, aç-, dur-, bırak-. First, valence properties of the verbs in their different senses were analyzed and differences in valence structure were determined among senses. Then, sentence contexts were created with respect to the valence structure that these verbs have in their different senses for the purpose of contextualized teaching of verb senses.
Benzer Tezler
- Türkçedeki çok anlamlı sözcüklere ilişkin anlam bilimsel bir değerlendirme: Çok anlamlı sözcüklerin öğretimine yönelik bir gözlem
A semantic assessment of polysemic words in Turkish
YEŞİM BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. MEHMET HENGİRMEN
- Kontrastive analyse der valenz Deutscher und Türkischer substantive
Almanca ve Türkçedeki adların birleşim değeri açısından karşılaştırmalı çözümlenmesi
NURCAN İŞBECEREN
Yüksek Lisans
Almanca
2019
Alman Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHİR BALCI
- Türkçe ve Japoncada durum belirteçler (çokanlamlı durum belirteçleri)
Adverbs in Turkish and Japanese (polysemous condition adverbs)
ÖZLEM DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DilbilimAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSE NUR TEKMEN
- Ambiguïtés linguistiques en langue Françaıse et Turque
Fransizca'da ve Türkçe'de anlam bozukluğu
SAIDA AZYZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2021
DilbilimFırat ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHALİM AYDIN
- Interferenzfehler beim erlernen des Deutschen als zweitfremdsprache für daf-studenten mit Turkischer muttersprache (Eine empirische untersuchung im mündlichen und schriftlichen bEreich: Am beispiel an der Anadolu Universität)
Anadili Türkçe olan ve Almanca öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin ikinci yabancı dil Almancayı öğrenirken yaptıkları aktarım hataları (Sözlü ve yazılı alanda yapılan uygulamalı bir araştırma: Anadolu Üniversitesi örneği)
AYŞE ADIYAMAN
Doktora
Almanca
2019
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN BAYRAK