Sarinci Bököy Destanı'nın bağlamsal sözlüğü (İsimler ve fiiller)
Contextual dictionary of Sarinci Bököy (Nouns and verbs)
- Tez No: 637834
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CÜNEYT AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kırgız Türkçesi, Bağlamsal Sözlük, Sarinci Bököy, Alımkul Üsönbayev, Kyrgyz Turkish, Contextual Dictionary, Sarinci Bököy, Alımkul Üsönbayev
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1275
Özet
Sözcükler, her zaman akla ilk gelen anlamı ile kullanılmayabilir. Pek çok sözcüğün birden fazla bağlamının olabileceğini göz önünde bulundurup sözcükleri metnin bütünüyle ilişkilendirip ona göre anlamlandırmak gerekir. Bu noktada okuyuculara ve araştırmacılara fayda sağlamak amacıyla oluşturulan bağlamsal sözlük çalışmalarından yararlanılmalıdır. Çalışmada TEBDİZ (Türk Edebiyatı Bağlamlı Dizinleri ve İşlevsel Sözlüğü) sistemi kullanılarak okuyuculara ve araştırmacılara sisteme yüklenmiş bağlamsal sözlüklerin içeriklerine ulaşma imkanı bulunmaktadır. Çalışmada Sarinci Bököy Destanı'nın en hacimli varyantı olan 6233 dizelik Alımkul Üsönbayev varyantının bağlamsal sözlüğü TEBDİZ yardımı ile hazırlanmıştır. Destan içerisindeki isim, fiil ve söz öbeği yapılarının bağlamları tespit edilerek, sayısal veriler ve örneklerle belirtilmiştir. İsim, fiil ve söz öbeği yapıları anlamları bakımından tek ve çok anlamlı olarak ayrılmış, bunların gerekli tanıkları ve sıklıkları verilmiştir. İnceleme kısmında örnekler ve metinde geçen sıklıklara da yer verilmiştir. Ayrıca Alımkul Üsönbayev'in hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında bilgiler verilerek Kırgızlar, Kırgız tarihi ve Kırgız edebiyatına da değinilmiştir. Çalışmanın son kısmında ise TEBDİZ (Türk Edebiyatı Bağlamlı Dizinleri ve İşlevsel Sözlüğü) sistemi üzerinden destanın bağlamsal dizini oluşturulmuştur. Çalışmamızda eserin sözcük hazinesi ve Alımkul Üsönbayev'in üslup özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmayla birlikte, Kırgız Türkçesi ve edebiyatı alanı başta olmak üzere, bütün Türk lehçelerinin bağlamsal söz varlığına bir katkı sunmak hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Words may not always be used in the first sense that comes to mind. Considering that many words can have more than one context, it is necessary to associate the words with the whole text and make sense accordingly. At this point, contextual dictionary studies created to benefit readers and researchers should be used. In the study, it is possible to access the content of contextual dictionaries loaded to the system to readers and researchers by using TEBDİZ (Turkish Literature Contextual Directories and Functional Dictionary) system. In this study, contextual dictionary of 6233 verses Alımkul Üsönbayev variant, which is the most voluminous variant of Sarinci Bököy Epic, was prepared with the help of TEBDİZ. Contexts of noun, verb and phrases in epic are determined and specified with numerical data and examples. Nouns, verbs and phrase structures are separated in a single and very meaningful sense in terms of their meanings, and their required witnesses and frequencies are given. In the examination part, examples and frequencies in the text are also included. In addition, information about the life, his literary personality and works of Alımkul Üsönbayev is given and Kyrgyz, Kyrgyz history and Kyrgyz literature are also mentioned. In the last part of the study, the context index of the epic was created through the TEBDİZ (Turkish Literature Contextual Directories and Functional Dictionary) system. In our study, the vocabulary of the work and the stylistic features of Alımkul Üsönbayev were tried to be revealed. With the study, it is aimed to contribute to the contextual vocabulary of all Turkish dialects, especially in the field of Kyrgyz Turkish and literature.
Benzer Tezler
- Sarinci-Bököy ve Cañıl Mırza destanlarının bağlamsal sözlüğü (S. Konokbayev ve M. Nusulmankulov varyantları) (isim ve fiiller)
Contextual dictionary of Sarinji-Bokoy and janyl myrza (S. Konokbayev and M. Musulmankulov variants) (nouns and verbs)
ERKUT RESULOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CÜNEYT AKIN
- Kırgız destan geleneği ve Sarinci Bököy Destanı
The Kyrgyz tradition and Bököy Epic
KEZBAN ALPER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEKERİYA KARADAVUT
- Sarıncı, Bököy - Kedeykan: Köroğlu ile ilgili Kırgız destanları
Başlık çevirisi yok
BELGİN TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TÜRKMEN
- Üniversite öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük düzeyleri ben durumları ve sosyo-ekonomik düzeyleri aralarındaki ilişkiler
Of the university students the relations among the variations level of learned resourcefuilness criterion ego stuation and level of socio-economic
SAFİYE SARICI
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİKRİ KÖKSAL
- Vladimir Petroviç Nalivkin: Hayatı, eserleri ve Türk tarihi araştırmalarına katkısı
Vladimir Petrovich Nalivkin: His life, works and contribution to Turkish history studies
HATİCE SARICI HOCAYEV