Investigation of the effect of student and school background variables, teaching and learning variables and non-cognitive outcomes on the components of scientific literacy in Programme for International Student Assessment (PISA 2015)
Öğrenci ve okul özellikleri, öğretme ve öğrenme süreci ile ilgili değişkenler ve bilişsel olmayan öğrenme çıktılarının PISA 2015 – Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı fen okuryazarlığı üzerindeki etkilerinin incelenmesi
- Tez No: 640967
- Danışmanlar: PROF. ÖMER GEBAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 267
Özet
Bu çalışmada, Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı'na (PISA 2015) ait veriler kullanılarak fen ilişkili öğrenci ve okul özelliklerinin Türkiye'deki 15 yaşındaki öğrencilerin fen okuryazarlığına etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. PISA 2015, 187 okuldan 5895 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmadaki öğrenci düzeyindeki değişkenler; okul dışında fen çalışmaya ayrılan zaman, fen aktiviteleri, fen özyeterliği, genel fen konularına olan ilgi, fenden keyif alma, araçsak güdülenme, epistemolojik inançlar, çevresel farkındalık, çevresel optimizm, öğrencilerin sahip olmayı umdukları mesleki statü ve fen öğrenme zamanıdır. Okul ilişkili değişkenler ise; fen öğretmenlerinin sayısının tüm öğretmenlerin sayısına oranı, tam sertifikalı fen öğretmenlerinin oranı, ISCED 5A düzeyinde ve fen bilimleri eğitimi almış öğretmenlerin oranı, okuldaki fen öğretmenlerinin toplam sayısı, eğitici materyallerin eksikliği, eğitici personel eksikliği, fene özel kaynaklar ve müfredat dışı yaratıcı aktiviteleri içerir. Öğrencilerin birleşik fen puanları, fen bilgisi puanları ve fen yeterliliği puanları ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Veri analizi hiyerarşik lineer modelleme (HLM) kullanılarak yapılmıştır. Okul dışında fen çalışmaya ayrılan zaman, fen aktiviteleri ve çevresel optimizmin fen okuryazarlığının tüm boyutlarını negatif yönde etkilediği bulunmuştur. Fen öğrenme zamanı, epistemolojik inançlar, çevresel farkındalık ve öğrencilerin sahip olmayı umdukları mesleki statünün ise fen okuryazarlığının tüm boyutlarını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Araçsal güdülenmenin öğrencilerin fen okuryazarlığı üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı gösterilmiştir. Fen özyeterliğinin birleşik fen puanları, içerik bilgisi ve fenomeni bilimsel olarak açıklama alt boyutlarını pozitif yönde etkilediği bulunmuştur. Genel fen konularına olan ilginin bu alt boyutlara ek olarak veri ve kanıtları bilimsel olarak yorumlama alt boyutunu da pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Fenden keyif almanın bilimsel araştırmayı değerlendirme ve tasarlama dışındaki tüm fen okuryazarlığı alt boyutlarını pozitif yönde etkilediği gösterilmiştir. Fen öğretmenlerinin sayısının tüm öğretmenlerin sayısına oranı ve fene özel kaynaklar fen okuryazarlığının tüm alt boyutlarını pozitif yönde etkilerken eğitici materyallerin eksikliği ve okuldaki fen öğretmenlerinin toplam sayısının fen okuryazarlığının tüm boyutlarını negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Müfredat dışı yaratıcı aktivitelerin birleşik fen puanı, prosedürel ve epistemik bilgi ve bilimsel araştırmayı değerlendirme ve tasarlama alt boyutlarını pozitif yönde etkilediği bulunmuştur. Tam sertifikalı fen öğretmenlerinin oranı, ISCED 5A düzeyinde ve fen bilimleri eğitimi almış öğretmenlerin oranı ve eğitici personel eksikliğinin fen okuryazarlığı üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to explore science-related student and school factors and their effects on 15-year-old Turkish students' scientific literacy skills by using the data from Programme for International Student Assessment (PISA 2015). PISA 2015 was implemented with the participation of 187 schools and 5895 students from Turkey. Student-level variables of the study are out-of-school study time for science, science activities, science self-efficacy, interest in broad science topics, enjoyment of science, instrumental motivation, epistemological beliefs, environmental awareness, environmental optimism, students' expected occupational status, and science learning time. School-level variables include proportion of science teachers by all teachers, proportion of science teachers fully certified, proportion of science teachers with ISCED level 5A and a major in science, total number of science teachers at school, shortage of educational material, shortage of educational staff, science specific resources, and creative extra-curricular activities. Combined science scores, science knowledge scores and science competencies scores of students were evaluated seperately. Data analysis were executed by using hierarchical linear modeling (HLM). Out-of-school study time for science, science activities and environmental optimism were found to be effecting all scientific literacy subscales negatively. Science learning time, epistemological beliefs, environmental awareness and students' expected occupational status were found to be effecting all scientific literacy subscales positively. Instrumental motivation had no significant effect on scientific literacy of the students. Science self-efficacy had a positive effect on combined science, content knowledge and explaining phenomena scientifically subscales. Interest in broad science topics had a positive effect on interpreting data and evidence scientifically in addition to these subscales. The relationship of enjoyment of science with all subscales except for evaluating and designing scientific inquiry subscale was positive. Proportion of science teachers by all teachers and science specific resources had positive effect on all scientific literacy, whereas shortage of educational material and total number of science teachers at school effected scientific literacy negatively. Creative extra-curricular activities had positive effect on combined science score, procedural and epistemic knowledge and evaluating and designing scientific inquiry subscales. Proportion of science teachers fully certified, proportion of science teachers with ISCED level 5A and a major in science and shortage of educational staff had no significant effect on scientific literacy.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim kurumlarında öğretmenlerin sözel-bedensel davranışlarının öğrenci başarısı üzerine etkisine ilişkin öğrenci görüşleri
An investigation of student opinions concerning the effect of teachers' verbal-somatic behaviors on student achievement
YASEMİN UZUN TOKLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTeknoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÜNAL
- Okul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dilin okul iklimi ve akademik başarı üzerinde etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of the motivational language used by school administrators on school climate and academic achievement
CAHİT ATSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHakkari ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NACİYE AYNAS
- Ortaöğretim öğrencilerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of environmental literacy levels of secondary school students in terms of various variables
SELDA KABLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİKE ÖZER KESKİN
- Fen Lisesi ve Sosyal Bilimler Lisesi öğrencilerinin sosyal medya kullanım alışkanlıklarının incelenmesi (Kütahya ili örneği)
Investigation of social media usage habits of the high school of science and social sciences college student (sample of Kütahya)
MEHMET EMİN KALENDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe Üniversitesiİnternet ve Bilişim Teknolojileri Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN YÖRÜK
- Lise öğrencilerinin gündelik sıkıntıları ve başa çıkma stratejilerinin incelenmesi
The investigation of daily hassles and coping strategies of high school students
NİLÜFER BAŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ŞINGIR