Geri Dön

Halide Edip Adıvar'ın 'Handan' romanında kiplikler üzerine bir metin analizi

A textual analysis of modality in Halide Edip Adıvar's novel 'Handan'

  1. Tez No: 644567
  2. Yazar: FATMA NUR AKA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE İLKER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: kiplik, Handan romanı, kiplik sınıflandırmaları, kip, Palmer, Modality, Handan novel. modality classifications, mode, Palmer
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 278

Özet

Kiplik, konuşurun düşünceleri ve ruhsal yapısı hakkında bilgi sahibi olunabilen, anlambilimsel bir kategori olarak değerlendirilmektedir. Aynı zamanda kiplikler, alt dallara ve farklı sınıflandırmalara ayrılan bir çerçeve çizmektedir. Her dilbilimci kendi bakış açısı ve ana dili özeline göre farklı şekillerde bu sınıflandırmaları yapmış ve dolayısıyla konu karmaşık bir hal almıştır. Bu çalışmada tipolojik yaklaşımla sınıflandırma yapmış olan Palmer (2001)'ın kiplik sınıflandırması esas alınarak, Handan romanı kiplikler çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışma giriş, iki bölüm ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Tezde ele alınan konu iki ana bölümde işlenmiştir. İlk bölümde kip ve kiplik kavramları hakkında kuramsal bilgiler verilerek kipliğin, zaman ve görünüşle olan ikişkisi ele alınmıştır. Bunun yanında yapılmış çeşitli kiplik sınıflandırmalarına değinilerek, batı kaynaklı sınıflamaların yanında Türk-İslam mantıkçılarının kiplik bahsiyle ilgili bakış açılarına değinilmiştir. Son olarak üzerinde inceleme yapılan Handan romanı ve onun yazarı Halide Edib Adıvar hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Türkiye Türkçesindeki kiplikler, Handan romanı çerçevesinde ortaya konulmuştur. Bu aşamada Palmer (2001)'ın sınıflandırması temel alınarak belirlenmeye çalışılan kipliklere ek olarak Palmer'ın sınıflandırmasına girmeyen fakat kiplik olarak değerlendirilen Gereklilik, Heyecan, Pekiştirme, Soru ve Şefkat kiplikleri de ayrı bir başlık altında sunulmuştur. Bunun yanında her bir kiplik türünün işaretleyicileri belirlenmiş ve bağlama göre kendi içinde tasnif edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Modality is considered a semantic category, providing information about the speaker's thoughts and psychology. Modality also lays out a framework to be divided into subcategories and different classifications. Linguists have decided about these categorizations according to their own perspective and native language so the issue has become complicated. In this study the novel Handan is analyzed within the framework of modality, based on the classification developed by Palmer (2001) using a typological approach. The study has an introduction section followed by two other chapters and results section. The issue studied in the dissertation is analyzed in two main chapters. In the first chapter the relationship between modality, time and appearance is analyzed while theoretical information about mode and modality is provided. In addition, various modality classifications, including the perspectives of Western sources as well as those of Turkish-Islamic logicians, are discussed. Lastly information is provided about the novel Handan, our topic of analysis, and its author Halide Edib Adıvar. In the second chapter modalities in the turkey Turkish are introduced, through the analysis of the Handan novel. In this chapter, other than modalities identified in Palmer's (2001) classification other modalities not identified in Palmer's classification, such as Necessitative, Excitement, Reinforcement, Question and Compassion, are also discussed under a different heading. In addition, markers of each modality category are identified and classified within. according to the context.

Benzer Tezler

  1. Halide Edip Adıvar'ın 'Handan' adlı romanında kelime grupları

    Word groups in Halide Edip Adıvar's novel 'Handan'

    REMZİ TERZİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEBAHAT ARMAĞAN

  2. Metaphors of disease and desire in the works of Olive Schreiner and Halide Edib Adıvar

    Olive Schreiner ve Halide Edib Adıvar'ın romanlarında bir metafor olarak hastalık ve arzu

    SİNEM ÇAPAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Batı Dilleri ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVİN KOYUNCU

  3. Mektup-roman ve kadın yazarlar: Fatma Aliye, Halide Edip Adıvar ve Şükûfe Nihal Başar

    Epistolary novel and women writers: Fatma Aliye, Halide Edip Adıvar and Şükûfe Nihal Başar

    BİHTER DERELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP UYSAL

  4. The female exploration in a patriarchal society as reflected in Virginia Woolf's 'The Voyage Out' and Halide Edip-Adivar's 'Handan'

    Virginia Woolf'un 'The Voyage Out' ve Halide Edip-Adıvar'ın 'Handan' adlı romanlarındaki kadınların ataerkil toplumlardaki kimlik arayışı

    MUZAFFER DERYA NAZLIPINAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    İngiliz Dili ve EdebiyatıDumlupınar Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZEN

  5. Halide Edip Adıvar'ın Döner Ayna Akile Hanım Sokağı ve Handan romanlarının söylem analizi yöntemiyle incelenmesi

    Examination of Halide Edip Adivar's Döner Ayna Akile Hanim Sokaği and Handan novels by method of discourse analysis

    AYŞE SİBEL ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPHAN YUSUF AKGÜL