Geri Dön

Farklı menstrüal döngü fazlarında sirkadiyen ritme göre tekrarlı sprint performans değişimlerinin incelenmesi

Investigation of repeated sprint performance changes according to circadian rhythm at different menstrual cycle phases

  1. Tez No: 654037
  2. Yazar: TUĞBA NİLAY KULAKSIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE KİN İŞLER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Spor, Sports
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Spor Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 116

Özet

Bu araştırma, farklı menstrüal döngü fazlarında (MDF) sirkadiyen ritme göre tekrarlı sprint performans değişimlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya, 12 kadın takım sporcusu gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar midfoliküler faz (MF) için menstrüal döngülerinin 6. ve 10. günleri; luteal faz (LF) için ise menstrüal döngülerinin 19. ve 24. günlerinde, sabah (08:30 – 10:00) ve akşam (18:00 – 19:00) saatlerinde bisiklet ergometresinde, 30 sn pasif dinlenme aralıklı 5x6 saniye tekrarlı sprint testine (TST) katılmışlardır. TST'ler öncesinde, alınan kan örneklerinden katılımcıların östrojen, progesteron ve kortizol seviyelerinin yanı sıra, vücut ağırlıkları, vücut sıcaklıkları, dinlenik kalp atım hızları (KAHDİN) ve dinlenik laktat seviyeleri (LADİN) belirlenmiştir. TST'lerde, TST biter bitmez ve test sonu 3., 5. ve 7. dakikalarda kan laktat ölçülmüş, sprintler arasında AZD değerleri belirlenmiş ve TST'ler süresince KAH değerleri kaydedilmiştir. TST'lerdeki ve TST tekrarlarına ait mutlak zirve güç (ZGMUTLAK), relatif zirve güç (ZGREL), mutlak ortalama güç (OGMUTLAK), relatif ortalama güç (OGREL) ve performans düşüş yüzdesi (PD%), performans değişkenleri olarak kaydedilmiştir. Performans ve fizyolojik yanıtlarında MDF ve günün saati değişimleri 2x2 Tekrarlı Ölçümlerde Çift Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile TST'deki her bir tekrara ait performans çıktılarının MDF ve günün saati değişimleri ise 2x2x5 Tekrarlı Ölçümlerde Çift Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile değerlendirilmiştir. Farkın hangi tekrardan kaynakladığının belirlenmesi için Bonferroni Çoklu Karşılaştırma Testi kullanılmıştır. Vücut sıcaklığının akşam saatlerinde (p0,05), ancak bu değerlerde Faz x Günün Saati etkileşiminin anlamlı olduğu (p0,05) ve Faz x Günün Saati etkileşiminin anlamlı olmadığı (p>0,05) saptanmıştır. TST'lerdeki her bir tekrardan elde edilen ZGMUTLAK, ZGREL, OGMUTLAK ve OGREL değerlerinin tekrar sayıları ilerledikçe düştüğü (p0,05) ve Faz x Günün Saati etkileşiminin anlamlı olmadığı (p>0,05) saptanmıştır. Sonuç olarak bu çalışmanın bulguları, MDF ve günün saatinin TST performansına etkisi olmadığını, egzersize verilen fizyolojik yanıtlarda ise anaerobik metabolizmanın bir göstergesi olan LAMAKS değerlerinin günün saatinden etkilendiğini göstermiştir.

Özet (Çeviri)

Bu araştırma, farklı menstrüal döngü fazlarında (MDF) sirkadiyen ritme göre tekrarlı sprint performans değişimlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya, 12 kadın takım sporcusu gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar midfoliküler faz (MF) için menstrüal döngülerinin 6. ve 10. günleri; luteal faz (LF) için ise menstrüal döngülerinin 19. ve 24. günlerinde, sabah (08:30 – 10:00) ve akşam (18:00 – 19:00) saatlerinde bisiklet ergometresinde, 30 sn pasif dinlenme aralıklı 5x6 saniye tekrarlı sprint testine (TST) katılmışlardır. TST'ler öncesinde, alınan kan örneklerinden katılımcıların östrojen, progesteron ve kortizol seviyelerinin yanı sıra, vücut ağırlıkları, vücut sıcaklıkları, dinlenik kalp atım hızları (KAHDİN) ve dinlenik laktat seviyeleri (LADİN) belirlenmiştir. TST'lerde, TST biter bitmez ve test sonu 3., 5. ve 7. dakikalarda kan laktat ölçülmüş, sprintler arasında AZD değerleri belirlenmiş ve TST'ler süresince KAH değerleri kaydedilmiştir. TST'lerdeki ve TST tekrarlarına ait mutlak zirve güç (ZGMUTLAK), relatif zirve güç (ZGREL), mutlak ortalama güç (OGMUTLAK), relatif ortalama güç (OGREL) ve performans düşüş yüzdesi (PD%), performans değişkenleri olarak kaydedilmiştir. Performans ve fizyolojik yanıtlarında MDF ve günün saati değişimleri 2x2 Tekrarlı Ölçümlerde Çift Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile TST'deki her bir tekrara ait performans çıktılarının MDF ve günün saati değişimleri ise 2x2x5 Tekrarlı Ölçümlerde Çift Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile değerlendirilmiştir. Farkın hangi tekrardan kaynakladığının belirlenmesi için Bonferroni Çoklu Karşılaştırma Testi kullanılmıştır. Vücut sıcaklığının akşam saatlerinde (p0,05), ancak bu değerlerde Faz x Günün Saati etkileşiminin anlamlı olduğu (p0,05) ve Faz x Günün Saati etkileşiminin anlamlı olmadığı (p>0,05) saptanmıştır. TST'lerdeki her bir tekrardan elde edilen ZGMUTLAK, ZGREL, OGMUTLAK ve OGREL değerlerinin tekrar sayıları ilerledikçe düştüğü (p0,05) ve Faz x Günün Saati etkileşiminin anlamlı olmadığı (p>0,05) saptanmıştır. Sonuç olarak bu çalışmanın bulguları, MDF ve günün saatinin TST performansına etkisi olmadığını, egzersize verilen fizyolojik yanıtlarda ise anaerobik metabolizmanın bir göstergesi olan LAMAKS değerlerinin günün saatinden etkilendiğini göstermiştir.

Benzer Tezler

  1. Menstrual siklus ortognatik cerrahiye bağlı morbiditeyi etkiler mi? prospektif çalışma

    Does menstrual cycle affect morbidity related to orthognathic surgery? prospective study

    ELVIN GULIYEV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Diş HekimliğiErciyes Üniversitesi

    Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET EMİN DEMİRBAŞ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA DOĞRUEL

  2. Kadınlarda menstrual döngünün farklı fazlarında taban altı basınç duyusu, denge ve fiziksel performansın incelenmesi

    Examination of plantar foot sensation, balance, and physical performance in different phases of menstrual cycle in women

    HATİCE KOYUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Fizyoterapi ve RehabilitasyonSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DEFNE KAYA UTLU

  3. Akut aerobik egzersizin menstrual döngünün farklı fazlarında elden ayağa ve ayaktan – ayağa biyoelektrik impedans metoduyla belirlenen vücut kompozisyonu üzerine etkisi

    The effect of acute aerobic exercise on body composition determined by the hand-to-foot and foot-to-foot bioelectrical impedance method in different phases of the menstrual cycle

    AYSU AKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SporHacettepe Üniversitesi

    Hareket ve Antrenman Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAHİR HAZIR

  4. Kadın sporcularda menstrual döngüde alt ekstremite kuvveti ve dengenin incelenmesi

    Investigation of the relationship between lower extremity strength and balance in the menstrual cycle in women athletes

    BERNA AHLATCIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SporOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ KERİM YILMAZ

  5. Menstrual fazların elit voleybolcularda aerobik, anaerobik kapasite, ağrı eşiği ve ağrı toleranslarına etkisi

    Effects of different phases of mensturation on physiological parameters, pain threshold and tolerance of volleyball players

    BAŞAK ÇAVLICA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    SporCelal Bayar Üniversitesi

    Antrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SELDA BEREKET