An analysis on the turkish translation of allusions in simpsons comics within the scope of multimodality
Simpsons çizgi romaninda yer alan göndermelerin türkçe çevirisinin çok düzgülülük kapsaminda analizi
- Tez No: 658885
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI ÖZLEM TARAKCIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Çok düzgülü bağlamlarda göndermelerin çevirisi, çeviri çalışmalarında hala yeterince araştırılmamış bir konudur. Bu tez, Simpsonlar çizgi romanında yer alan çeşitli türdeki göndermelerin çevirilerini farklı yönlerden inceleyerek, bu alandaki mevcut bilgilere katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, Simpsonlar serisinden beş çizgi roman(Simpsons Comics Extravaganza, Simpsons Comics Spectacular, Simpsons Comics Simpsorama, Simpsons Comics Strike Back, Simpsons Comics Madness) ve Türkçe çevirileri çeşitli açılardan incelenmiştir. Bu metinler, özellikle serinin çok sayıda ve farklı türde göndermelerle dolu olması ve kitapların Türkçe çevirilerinin mevcut ilk ve tek Türkçe çeviriler olması nedeniyle seçilmiştir. Kitaplarda tespit edilen tüm göndermeler, mod, biçim, metin içindeki yeri, referans kaynağı, çeviri stratejileri ve metin-görsel ilişkileri gibi bir dizi kriter çerçevesinde listelenmiştir. Göndermeler ve çevirilerini incelemek için, Leppihalme'nin (1997) çeviri stratejileri gerekli görülen birtakım eklemeler yapılarak kullanılmıştır. Martinec ve Salway'in (2005) metin-görsel ilişkileri sistemi, çok düzgülülük açısından sözel ve görsel mod arasındaki ilişkiyi araştırmak için çalışmanın amacına uygun olarak uyarlanmıştır. Gözlemlenen frekanslar ve ilgili veriler arasındaki farkın istatistiksel anlamlılığını ölçmek için SPSS 25 programı kullanılarak istatistiksel analizler yapılmıştır. Tüm veriler, Analiz bölümünde bir dizi grafik ve tablo ile sunulmuş ve tüm göndermeler detaylarıyla tezin Ekinde listelenmiştir. Analizler, göndermelerin çoğunun muhafaza çeviri stratejileriyle Türkçe'ye çevrildiğini ve en baskın metin-görsel ilişkisinin hem sözel hem de görsel mod için 'detaylandırma' olduğunu ortaya koymuştur. Bu çalışma, farklı modlar arasındaki etkileşimin ve farklı gönderme biçimlerinin, anlam yaratma ve çeviri sürecinde dikkate alınması gerektiğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The translation of allusions within multimodal contexts is still an underinvestigated topic in Translation Studies. This dissertation aims to contribute to the current knowledge in this area by examining the various forms of translated allusions in Simpsons Comics from several aspects. To this end, five comic books from Simpsons Comics series (Simpsons Comics Extravaganza, Simpsons Comics Spectacular, Simpsons Comics Simpsorama, Simpsons Comics Strike Back, Simpsons Comics Madness) and their Turkish translations have been analyzed from different angles. These texts have been chosen especially because the series is brimmed with allusions varying in form, and the Turkish translations of the books are the first and only Turkish translations available to date. All instances of allusions identified in the books have been listed in terms of a number of criteria: mode, form, loci, source of referent, translation strategies, and text-image relations. In order to examine the allusions and their translations, the translation strategies proposed by Leppihalme (1997) have been used with some additions deemed necessary. From a multimodal perspective, Martinec and Salway's (2005) generalized system for text-image relations is tailored to the aim of the study to investigate the relation between verbal and pictorial modes. Statistical analyses using SPSS 25 have been conducted to measure statistical significance of difference between the observed frequencies and related data. All the data are presented by a series of graphs and tables in the Analysis chapter and all forms of allusions with relevant information are listed in the Appendix of the dissertation. The analyses have revealed that the majority of the allusions are rendered into Turkish through retentive strategies and the most dominant text-image relation is observed to be 'elaboration' for both verbal and visual modes. The result of the study has shown that diverse forms of allusions and the interplay between different modes need to be considered in the process of allusive meaning-making and translation.
Benzer Tezler
- Yeniden yazımlarla yeniden yazılanlar: Frankensteın'da yeniden yazılan metin, yazar ve çevirmen imgeleri üzerine feminist bir inceleme
The rewritten in rewritings: A feminist analysis on the rewritten images of the text, author and translator in Frankenstein
MERVE SEVTAP SÜREN
Doktora
Türkçe
2025
Karşılaştırmalı Edebiyatİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE FİTNAT ECE ÜSTÜN
- A study on the translation of explicit intertextual elements in three postmodern historical novels
Üç postmodern tarihi romanda açıkça görülür nitelikte metinlerarası unsurların çevirisi üzerine bir çalışma
TUBA KÜMBÜL
Doktora
İngilizce
2021
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE SELMİN SÖYLEMEZ
- Farklı hayran çevirmenler (Fansub) tarafından Türkçe'ye yapılan mı̇zah çevı̇rı̇lerı̇nı̇n karşılaştırmalı bütünce temelli analı̇zı̇: Famıly Guy örneğı̇
A comparative corpus-based analysis of humor translations into Turkish by different fan translators (Fansub): The case of Family Guy
SULTAN ULUAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkKırıkkale Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF TOKDEMİR DEMİREL
- Translation of adult-oriented humour in children's animated movies: A corpus-based study
Çocuk animasyon filmlerinde yetişkinlere yönelik mizahin çevirisi: Bütünce temelli bir çalışma
GÜLCE NAZ ŞEMİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELENA ANTONOVA ÜNLÜ
- Ahmed Hamdî-i Şirvânî'nin Makâmât-ı Harîrî Tercümesi (1. Cild) (İnceleme-metin)
Translation of Ahmed Hamdî-i Şirvânî's Makâmât-ı Harîrî (Volume 1) (Analysis-text)
MEHMET ÇEVİK
Doktora
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ERDOĞAN
PROF. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK