A study on the translation of explicit intertextual elements in three postmodern historical novels
Üç postmodern tarihi romanda açıkça görülür nitelikte metinlerarası unsurların çevirisi üzerine bir çalışma
- Tez No: 732052
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE SELMİN SÖYLEMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 215
Özet
Bu çalışmada, üç postmodern tarihi romanda metinlerarasılık kavramı kapsamlı olarak analiz edilmiştir. John Fowles'in The French Lieutenant's Woman, Edgar Lawrence Doctorow'un Ragtime ve Michael Ondaatje'nin The English Patient adlı romanlarında özellikle açıkça görülür nitelikte metinlerarası unsurların Türkçe çevirilerine sırasıyla Fransız Teğmenin Kadını (Aslı Biçen) ve Askerin Kadını (Nihal Yeğinobalı); Caz Dönemi (Tomris Uyar) ve Çirkef (Azize Bergin); İngiliz Casus ve İngiliz Hasta (Ahu Antmen) nasıl yansıdığı üzerinde durulmuştur. Bu çalışmanın teorik çerçevesini Roland Barthes'ın metinlerarasılık kavramıyla ilgili görüşleri oluşturacaktır. Daha sonra, bu romanlarda görülen çeşitli metinlerarası unsurlar Robert S. Miola'nın metinlerarasılık konusunda yapmış olduğu sınıflandırmaya dayanarak analiz edilecektir. Daha sonra, Lawrence Venuti ve Galina Denissova'nın metinlerarasılık hakkındaki görüşlerinin ışığında, ilgili çalışmalardan belirli metinlerarasılık örnekleri seçilecek ve bunlar yorumlanarak analiz edilecektir. İncelenecek eserlerin tarihsel, edebi, dinsel ve mitolojik çok sayıda göndermeler içerdiği gerçeği göz önüne alındığında, romanlardan alınan gönderme örnekleri ve çevirileri Ritva Leppihalme'nin çeviri stratejileri ışığında tartışılacaktır. 'Yazarın Ölümü' adlı çığır açan makalesinde, Roland Barthes postmodern tarih romanında yazarın metinde bir otorite veya bilgi kaynağı olma özelliğini kaybederek metin üzerinde çok az kontrolü olan, etkisi önemli ölçüde azalmış bir figür haline geldiği fikrini ortaya koyar. Bu görüşe dayanarak, tartışılan romanlardaki metinlerarası unsurların çevirisinde Venuti'nin 'yabancılaştırma' stratejisinin kullanılmasının daha uygun bir yöntem olduğu düşüncesi vurgulanacaktır. Bu çerçevede, Venuti'nin çevirmenin daha 'görünür hale gelmesi' gerektiği fikri ile okuyucunun metnin yanı sıra metinlerarası referansları yorumlamada aktif bir rol almasının daha doğru olacağı şeklindeki postmodern düşünce arasında bir bağlantı kurulacaktır. Aslında, Venuti'nin“model okur”kavramı, okuyucunun metinler arasındaki metinlerarası ilişkileri“sorgulayıcı”bir bakış açısıyla yorumlamasına olanak sağlayan“eleştirel düşünce”nin önemini vurgular. Bu bağlamda, uygulanacak optimum strateji, Venuti'nin orijinal metnin dilbilimsel, biçimsel ve kültürel özelliklerini olabildiğince koruyarak metinlerarası öğeleri olduğu gibi yansıtma stratejisini benimsemek olacaktır. Venuti, metinlerarası unsurların çevirilerinde ekleme ve açıklama gibi yanmetin araçlarını kullanmanın, metinlerarası öğelerin kültürel çağrışımlarını hedef okura aktarmada yararlı olabileceğine işaret eder. Ancak Venuti, bu stratejinin kullanılması halinde hedef metnin çeviriden ziyade“yoruma”dönüşeceğine inanır. Venuti'nin konuyla ilgili ortaya koyduğu görüşler ışığında, metinlerarası unsurların hedef dilde karşılıkları bulunarak çevrilmesi durumunda, hedef okur metinlerarası referansların anlamlarını ve çağrışımlarını kendi başına bulma şansından mahrum bırakılmış olacaktır. Bu tür bir strateji izlendiğinde, orijinal çalışmanın metinlerarası özelliklerinin yaratacağı etkinin hedef metinde yaratılması mümkün olmayacaktır.
Özet (Çeviri)
This study is concerned with a comprehensive analysis of intertextuality in three postmodern historical novels: John Fowles's The French Lieutenant's Woman, Edgar Lawrence Doctorow's Ragtime, and Michael Ondaatje's The English Patient, with special focus on how the explicit intertextual references were rendered in their Turkish versions - Fransız Teğmenin Kadını (Aslı Biçen) and Askerin Kadını (Nihal Yeğinobalı); Caz Dönemi (Tomris Uyar) and Çirkef (Azize Bergin); İngiliz Casus and İngiliz Hasta (Ahu Antmen), respectively. Within this context, Roland Barthes's views on intertextuality will form the theoretical framework of this study. Then, various types of intertextuality in these novels will be analyzed on the basis of Robert S. Miola's taxonomy of intertextuality. Later, in the light of Lawrence Venuti and Galina Denissova's views on intertextuality, specific examples of intertextuality will be selected from the works concerned and their renderings will be analyzed. Given the fact that the works to under analysis abound in allusions to history, literature, religion, and mythology, samples of allusions taken from the novels and their translations will be discussed with due consideration of Ritva Leppihalme's translation strategies. In his seminal article 'Death of the Author', Roland Barthes introduces his notion that the author loses his or her status as the text's authority or source of knowledge, and becomes a less influential figure with little control over the text. Based on this view, it will be argued that the novels under discussion lend themselves better to the use of Venuti's 'foreignizing' strategy in rendering intertextuality. Within this framework, a connection will be drawn between Venuti's idea that the translator should become more 'visible' and the postmodern notion that the reader should be made to take an active role in interpreting the text as well as intertextual references in it. In fact, Venuti's concept of 'model reader' emphasizes the importance of 'critical thinking', which allows the reader to interpret intertextual relations between texts with an 'interrogative' viewpoint. In this regard, the optimum strategy would be to use Venuti's strategy of preserving intertextual elements by remaining close to the linguistic, stylistic and cultural features of the original text as much as possible. Venuti points out that, in dealing with intertextuality, paratextual devices such as additions and annotations can be useful in giving the target reader an idea about the cultural implications of the intertextual reference. However, Venuti believes that the use of this strategy causes the target text to turn into a“commentary”rather than translation. Moreover, in line with Venuti's views on the topic, rendering intertextual elements by replacing them with their target-language equivalents would mean depriving the target reader of the chance to find out the meanings and connotations of intertextual references on their own. This would result in a situation where the effect created by the intertextual nature of the original work will not be transferred to the target text.
Benzer Tezler
- Charles Bukowski and His Women and analysis of the two translations of the novel through euphemism and dysphemism
Charles Bukowski ve Kadınlar'ı ve eserin iki çevirisinin örtmece (evfemizm) ve kötü adlandırma (disfemizm) bakımından analizi
ILGIN AKTENER
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLLA SİLKÜ
- Eğiticilerin yurt dışındaki Türk çocuklarına Türkçe öğretimi kapsamında yürütülen Türkçe ve Türk kültürü dersine ilişkin görüşleri
Opinions of educators on Turkish and Turkish culture course conducted within the scope of teaching Turkish to Turkish children abroad
NURCAN KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF TEPELİ
- An analysis of ideological discourse in an ambivalent text from the perspective of semiotics of translation: The case of Just So Stories by Rudyard Kipling
Muğlak bir metindeki ideolojik söylemlerin çeviri göstergebilimi açısından incelenmesi: Rudyard Kıplıng'in Just So Storıes örneği
YASEMİN ÇETİN UYSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Okan ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT KULELİ
- Çeviribilim sosyolojisine doğru: Bourdieu sosyolojisiyle Türkiye'de çeviribilim alanını düşünmek
Towards a translation studies sociology: Reflecting on the field of translation studies in Turkey with Bourdieu's sociology
ZUHAL EMİROSMANOĞLU
Doktora
Türkçe
2015
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA EMEL ERGUN