Folklorik icra pratikleri ve geleneksel müzik repertuvarları üzerinden kemanın müzikal ikonografisi: 20. yüzyıl müziğinde kemana atfedilen folklorik kimlikler
Musical iconography of violin through folkloric performance practices and traditional music repertoires: Folkloric identities attributed to violin in 20th century music
- Tez No: 660038
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKKI ALPER MARAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: 20. Yüzyıl Müziği, Keman, Folklorik Kimlik, İkonografi, 20th Century Music, Violin, Folkloric Identity, Iconography
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik ve Sahne Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 349
Özet
Bu çalışmada, 20. yüzyıl içinde bestelenmiş keman eserlerinde kullanılan folklorik materyallerin saptanması, kullanılan materyallerin enstrümana nasıl yansıtıldığının kemanın geleneksel müzik repertuvarı ölçüsünde karşılaştırılarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda folklorik materyallerin kullanımı, eserlere yansıtılış biçimiyle değerlendirilmesi ve enstrümanın bahsedilen çağ içindeki tınısal evriminin saptanması sağlanmıştır. İlgili literatürde folklorik temelli bakış açısıyla eserlerin değerlendirilmesi durumunu yansıtan kapsam bakımından sınırlı sayıda çalışma bulunduğundan, alanda yapılan bu çalışmanın önemli olduğu düşünülmektedir. 20. yüzyıl keman literatürünün folklorik icra pratikleri bağlamında incelendiği bu araştırma betimsel modele dayalı olup nitel araştırma tekniklerinden durum çalışmasına örnektir. Doküman analizi yöntemi kullanılarak ilgili alan yazın taranmış, tarama sonucunda konu ile ilgili elde edilen eserlerin notalarının incelemesi yapılmıştır. Araştırmanın evreni, 20. yüzyıl Avrupa müziğindeki keman literatürüdür. Seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçsal örnekleme yöntemi kullanılarak örneklem grubu belirlenmiş olup; çalışmada betimsel araştırma modeli temelinde ilişkisel etnografi deseni kullanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda sonuç olarak“Ulus-Devlet”modeli benimsenen ülkelerdeki halk müziği ile ilgili çalışmaların benzer şekilde gelişim gösterdiği, halk müziklerinde saptanan karakteristik özelliklerden bir bölümünün, uzak coğrafyalar da dahil olmak üzere farklı bölgelerde ortaklaşa kullanıldığı/deneyimlendiği görülmüştür. İcra alanı bakımından oldukça geniş bir coğrafyada çalınan bir çalgı olarak kemanın, Orta Avrupa müziği gelenekleri içindeki konumu itibariyle özellikle klasiszmin grameri üzerine kurulu, romantik dönemde pekişen davranış kalıplarıyla teknik ve söylemsel konumunu kazandığı görülmektedir. 20. yüzyıldaki folklorizm hareketleri doğrultusunda halk müziği elementlerinin de bestelenen eserlerde kullanılmasıyla birlikte, hem klasik hem de halk müziği olmak üzere her iki alanda da popüler hale gelerek müzikal anlatımın ortak paydasında konumlandırılan bir çalgı olarak değer görmüştür. Bu dönemdeki eserler incelendiğinde, çalgının genel itibariyle bestelenen bu yönlü eserlerde, teknik göstergeleri kullanmanın haricinde belirli karakterleri yansıtarak halk müziklerinin karakteristik niteliklerini ve bunlara koşut kimlik imgelerini betimlediği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to determine the folkloric materials used in violin works composed in the 20th century, and to determine how the materials used are reflected on the instrument by comparing the violin's traditional music repertoire. For this purpose, the use of folkloric materials, the evaluation of the way they are reflected in the works, and the determination of the tonal evolution of the instrument in the said era were provided. Since there are a limited number of studies in the relevant literature reflecting the status of evaluating the works from a folkloric point of view, it is considered that this study is important. This research, which examines the 20th century violin literature in the context of folkloric performance practices, is based on a descriptive model and is an example of a case study from qualitative research techniques. The literature on the subject was scanned using the document analysis method, and the notes of the works related to the subject were examined. The universe of research is the violin literature in 20th century European music. The sample group was determined by using purposeful sampling method, which is one of the non-random sampling methods. In the study, the relational ethnographic design was used on the basis of the descriptive research model. In line with the findings obtained, it was concluded that studies on folk music in countries where the“Nation-State”model was adopted developed similarly, and some of the characteristic features found in folk music were used/experienced in different regions, including distant geographies. It is seen that the violin, as an instrument played in a wide geography in terms of performance, gained its technical and discursive position with its behavioral patterns that were based on the grammar of classicism, especially in the Central European music traditions, and reinforced in the romantic period. In line with the folklorism movements in the 20th century, with the use of folk music elements in the compositions, it became popular in both classical and folk music, and it was valued as an instrument positioned on the common ground of musical expression. When the works of this period were examined, it was determined that the instrument depicted the characteristic qualities of folk music and the identity images parallel to them by reflecting certain characters in these oriented works, in addition to using technical indicators.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki caz müziği pratiklerinde folklorik öğeler: Geleneksel Anadolu müzik kültürlerinden devşirilenlerden konvansiyonel stratejiler ekseninde icat edilenlere yerellikler ve temsiliyetler
Folkloreic element in jazz music practices in Turkey: Localities and representations of inventions gathered from traditional Anatolian music culture within conventional strategies
İSMET AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MüzikBahçeşehir ÜniversitesiSes Teknolojileri Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKKI ALPER MARAL
- Burdur ili Tefenni ilçesindeki 1970'li yıllara ait düğün gelenek-görenekleri ve müzik pratikleri
Wedding traditions and music practices in Tefenni county of Burdur province in 1970s
CEM SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Akdeniz ÜniversitesiMüzik Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SEVİLAY GÖK
- Diyarbakır ilindeki dengbêjlik geleneği ve dengbêjlerin müzikal pratikleri
The tradition of being a dengbêj and the musical practice of dengbêjs i̇n Diyarbakır provi̇nce
AHMET ADIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)İnönü ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA KARABURUN DOĞAN
- Kastamonu yöresi geleneksel müzik pratiklerinde kemâne
Kemane in Kastamonu region's traditional music practices
BERİL ÇAKMAKOĞLU
Doktora
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SITKI BAHADIR TUTU
- Sahra-altı Afrikalı göçmenlerin İstanbul'daki müzik ve dans pratiklerinin ağ analizi yöntemi ile incelenmesi
Network analysis of music and dance practices of sub-Saharan African immigrants
EDA ÖYKÜ ÖZTÜRK ÇAKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM HİKMET ÖĞÜT