Necmeddîn El-Ğazzî'nin Et-Tuhfetu'n-nediyye fî şerhi'l-Lâmiyyeti'l-Verdiyye adlı eseri
Named work of Najm al-Din al-Ghazzi titled al-Tuhfah al-nadıyyah fi sharh al-Lamiyyah al-Wardiyyah
- Tez No: 660322
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜCAHİT KÜÇÜKSARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Arap Edebiyatı, Kasîde, Şerh, Necmeddîn el-Ġazzî, et-Tuḥfetu'n-Nediyye fî Şerḥi'l-Lâmiyyeti'l-Verdiyye, Arabic Literature, Ode, Sharh, Najm al-Din al-Ghazzi, al-Tuhfa al-Nadıyya fı Sharh al-Lamıyyah al-Wardıyyah
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Kuruluşundan itibaren ilim ve âlime büyük önem veren Osmanlı İmparatorluğunda yükselme dönemine kadar hemen hemen her alanda kayda değer gelişmeler görülmüştür. Dünyadaki ilmî ve kültürel gelişmelere önderlik eden Osmanlı Devleti yaşadığı Altın Çağ'ın ardından duraklama dönemine girmiştir. Ancak bununla birlikte geçmiş asırların ilmî birikimi sonucunda müstesna ve en zirve dönem yaşanmıştır. Bu dönem şerh ve hâşiye çalışmalarıyla ilmî ve kültürel bakımdan son parlak dönemdir. Necmeddîn el-Ġazzî (ö. 1061/1651) de Osmanlı Devleti'nin söz konusu duraklama ve gerileme döneminde yaşamıştır. Farklı harf versiyonları ile kaleme alınan kasîdelerden lâmiyye tarzının önemli örneklerinden biri de İbnu'l-Verdî'ye ait Lâmiyyetu'l-Verdiyye adlı kasîdedir. Edebi bakımdan Arap dilinde önemli yeri olan bu kasîde aynı zamanda yüksek ahlaki öğütler barındırmaktadır. Pek çok şerhi yapılan kasîde, eğitim-öğretim faaliyetleri açısından talebe ve hocalara da ciddi katkı sunmuştur. Günümüze ulaşan lâmiyye şerhlerinden biri de Necmedddîn el-Ġazzî'nin et-Tuḥfetu'n-nediyye fî şerḥi'l-Lâmiyyeti'l-Verdiyye adlı şerh çalışmasıdır. Dımaşk'ta dünyaya gelen Necmeddîn el-Ġazzî'nin ilmî serüveni küçük yaşlarda başlamıştır. Şâfiʿî fıkhının temsilciliğini yapmış bir aileden gelen el-Ġazzî eğitimine üç sene kadar babasının nezaretinde devam etmiştir. Babasının vefatının ardından annesi onu, fıkıh ve tasavvuf alanında döneminin ileri gelen şahsiyetlerine teslim etmiştir. İlmî müktesebatı iyi bir noktaya geldikten sonra Emeviyye Camii'nde müderrislik, imamlık, vaizlik ve müftülük görevleri yapmıştır. Ömrünün sonuna kadar buradaki görevlerini sürdürmüştür. Hac vazifesini yerine getirmek için birkaç defa Hicaz'a gitmiştir. Ba'lebek, Halep ve İstanbul gibi önemli şehirlere ilmî ve kültürel ziyaretlerde bulunmuştur. Rakiplerinin hasedi yüzünden müderrislik vazifesinden azledildiyse de tekrar görevine iade edilmiştir. Zamanının Şâfiʿî'si olarak tanınan el-Ġazzî, Şam'da hadis ve fıkıh alanında otorite kabul edilmiştir. Fıkıh, hadis, dil, tarih, biyografi ve tasavvuf alanlarında kendisini yetiştirmiş, Arap dili ve belagatı için önem arz eden bir kasîdeyi şerh etmiştir. Necmeddîn el-Ġazzî söz konusu şerh çalışmasında dil, tarih, edebiyat, hadis ve tasavvuf alanındaki çeşitli klasiklerden faydalanmıştır. Bir beytin şerhine başlarken öncelikle kelimelerin etimolojik tahlilleri ve hareke ihtimallerini gözler önüne sermiştir. Muhatabının seviyesini dikkate alarak kapalı kelime ve ifadeleri açıklamıştır. Sonra tarih ve edebiyata dair ilgili malumatları zikretmiştir. Farklı tefsirlerden yararlanmış, geçmiş kavimlere dair rivayetlere yer vermiş ve Kur'ân'daki peygamber kıssalarına temas etmiştir. Çokça ahlaki öğüt içeren beyitleri izah ederken çeşitli tasavvufî şahsiyetlerden rivayetler aktarmıştır. İzahlarında tekrara düşmekten kaçınan el-Ġazzî, kasîdede âyet ve hadislerden yapılan iktibâsları belirtmiştir. Darb-ı mesel, şiir, âyet ve hadislerden örnekler vererek açıklamalarını zenginleştirmiştir.
Özet (Çeviri)
Significant developments were observed in almost every field until the rise of the Ottoman Empire, which gave great importance to science and scholar since its establishment. The Ottoman Empire, which led the scientific and cultural developments in the world, entered a period of stagnation after the golden age it lived. However, as a result of the scientific accumulation of past centuries, an exceptional and the highest period was experienced. This period is the last brilliant period in terms of science and culture with its sharh and hashiyah studies. Najm al-Din al-Ghazzi (d. 1061/1651) also lived in the period of stagnation and breaking of the Ottoman Empire. One of the important examples of the style of lamıyyah, which was written with different letter versions, is the ode named al-Lamıyyah al-Wardıyyah belonging to Ibn al-Wardi. This ode, which has an important place in the Arabic language in literary terms, also contains high moral advice. This ode, on which many commentaries were made, made a serious contribution to the students and teachers in terms of educational activities. One of the lamıyyah commentaries that have survived to the present day is the commentary work of Najm al-Din al-Ghazzi titled al-Tuhfah al-nadıyyah fı sharh al-Lamıyyah al-Wardıyyah The scientific adventure of the scholar who was born in Damascus started at a young age. Coming from a family that represented Shafi'i fiqh, Najm al-Din al-Ghazzi continued his education under his father's supervision for three years. After his father's death, his mother handed him over to the leading figures of his time in the field of fiqh and Sufism. After his scientific acquis came to a good point, he worked as a mudarris, imam, preacher and mufti in Umayyad Mosque. He continued his duties here until the end of his life. He went to Hijaz several times to fulfill his pilgrimage duty. He made scientific and cultural visits to important cities such as Baalbek, Aleppo and Istanbul. Although he was dismissed from his profession due to the envy of his opponents, he was returned to his duty again. Najm al-Din al-Ghazzi, known as the Shafi'i of his time, was accepted as an authority in the field of hadith and fiqh in Damascus. He trained himself in the fields of fiqh, hadith, language, history, biography and Sufism, and interpreted an ode that is important for Arabic language and rhetoric. Najm al-Din al-Ghazzi made use of various classics in the fields of language, history, literature, hadith and Sufism in his study of commentary. While starting the annotation of a couplet, firstly, the etymological analysis of the words and the possibilities of vowel are revealed. He explained closed words and expressions, taking into account the level of the reader. Then he cited relevant information on history and literature. He made use of different exegesis books, included narrations about previous tribes and touched upon the stories of prophets in the Quran. While explaining couplets containing a lot of moral advice, he mentioned narrations from various mystical figures. Avoiding repetition in his explanations, al-Ghazzî stated the quotations made from Quranic verses and hadiths in the ode. He enriched his explanations with parables, poems, verses and hadiths.
Benzer Tezler
- Emin Barın hat koleksiyonu
Başlık çevirisi yok
ESRA KABACAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN SERİN
- Demokrasi tarihi açısından 1912 Mebusan Meclisi ve faaliyetleri
Başlık çevirisi yok
KENAN OLGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Türk İnkılap Tarihiİstanbul ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SARAY
- Erişkinlerde işitme cihazı kullanımını etkileyen odyolojik ve psikososyal faktörlerin araştırılması
Investigation of the audiological and psychosocial factors affecting the use of hearing aids in the adults
MELİKE DURGUN YAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kulak Burun ve BoğazGazi ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KEMAL KEMALOĞLU
- Damascene scholars in the Mamluk-Ottoman transition: History of three generations of the Ghazzi family (1450-1650)
Memlük-Osmanlı geçiş döneminde Dımaşk uleması: Gazzi ailesinin üç kuşağının tarihi (1450-1650)
GÜRZAT KAMİ
