Ardıl çeviride kültürel referansların aktarımı
Transfer of cultural references in consecutive interpreting
- Tez No: 660951
- Danışmanlar: PROF. DR. ALEV BULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Çeviribilim, ardıl çeviri, kültürel referans, anlam aktarımı, kültürel aktarım, sözlü çeviri, Translation Studies, consecutive interpreting, cultural reference, transfer of meaning, cultural transfer, interpreting
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 489
Özet
Bu çalışma, sözlü çevirinin bir türü olan ardıl çeviride, sözlü çevirmenlerin İngilizce – Türkçe dil çifti özelinde kültürel referansları aktarımını araştırmayı amaçlamaktadır. Araştırmadaki bu aktarım, kültürel ve anlamsal olmak üzere iki düzlemde ele alınmıştır. Kültürel aktarım, sözlü çevirmenlerin erek dile yaptığı çevirilerde uyguladıkları stratejileri gözlemlemek ve böylece aldıkları çeviri kararlarını kaynak ya da erek kültür odaklı sınıflandırmak ile ilgilidir. Anlam aktarımı ise, çevirmenlerin kültürel referansları anlama ve erek dile taşımaları ile ilgilidir. Çalışmada, çevirmenlerin kültürel referans aktarma stratejileriyle ilgili eğilimleri tespit edilerek, bu eğilimler ile anlam aktarımı arasındaki ilişki betimlenmiştir. Çalışmanın veri bütüncesini, Marmara Üniversitesi İngilizce Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı'ndaki lisans eğitimlerinde sözlü çeviri derslerini tamamlayan 20 deney grubu ve bu derslere yeni başlayan 20 kontrol grubu öğrencisinin yaptığı ardıl çeviri uygulaması oluşturmaktadır. Katılımcıların yaptığı çevirilerin görsel-işitsel kayıtları alınmış ve belirlenen çevriyazı uzlaşımları çerçevesinde çevriyazıları yapılmıştır. Araştırmanın verileri üç kültürel kategori altında ele alınmış, her iki katılımcı grubunun uyguladıkları çeviri stratejileri tespit edilerek kültür ve anlam aktarımı çerçevesinde yorumlanmıştır. Aldıkları eğitimin süresi ve yaptıkları uygulama sayıları göz önünde bulundurularak deney grubu katılımcılarının kontrol grubuna göre erek dile anlamı daha fazla aktaracakları hipoteziyle yola çıkan bu çalışmanın veri yorumlaması neticesinde hipotez yanlışlanırken, gruplar arasında belirgin farklılıklar gözlemlenmese de her iki grubun çeviri eğiliminin erek kültür odaklı olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims at analysing interpreters' transfer of cultural references in consecutive interpreting in English – Turkish language pair. This transfer is discussed in a twofold manner: that of culture and of meaning. Cultural transfer refers to observing the strategies applied by the interpreters in their interpreting performances into the target language and classifying these strategies – according to their interpreting decisions – as either source or target culture oriented. Transfer of meaning refers to interpreters' understanding and transferring cultural references into the target language. In the study, interpreters' tendencies regarding the strategies adopted in transferring cultural references are determined; thus, the relation between those tendencies and meaning transfer is described. The corpus of this study consists of consecutive interpreting performances of 20 experimental group students as well as 20 control group students at Marmara University Division of English Translation and Interpreting, who completed interpreting courses offered in their undergraduate education and who have just started taking those courses respectively. Audio-visual recordings of the interpreting performances by the participants have been made and transcribed according to the predetermined transcription conventions. Research data have been reviewed under three cultural categories. Interpreting strategies of both participant groups have been determined; then, interpreted in terms of culture and transfer of meaning. This study sets forth the hypothesis that experimental group participants are more inclined to transferring the meaning into the target language when compared to the control group, considering the duration of their training as well as the number of the practices they have made. As a result of data interpretation, this hypothesis has been falsified although there are no significant differences between the groups, and it has been concluded that the interpreting tendencies of both groups are target culture oriented.
Benzer Tezler
- Arapça-Türkçe ardıl çeviri ve uygulamalarda karşılaşılan zorluklar
Challenges in Arabic-Turkish consecutive interpretation and its applications
TAHYR CHARYYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mütercim-TercümanlıkAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN DÜZGÜN
- Étude comparative des quatre traductions en turc du livre « Les Mémoires D'un âne » d'après différentes théories de la traduction
« Bir Eşeğin Anıları » eserinin Türkçeye yapılmış dört çevirisinin çeşitli çeviri kuramlarına göre incelenerek yapılan karşılaştırmalı analizi
FİLİZ TOKALAK BALTACI
Doktora
Fransızca
2017
Fransız Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL BAYSAN
- Kültürler arası iletişim sürecinde kültür, kültürel kimlikler ve çeviri ilişkisi
Within intercultural communication process, the relationship between culture, cultural identities and translation
CEVDET BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mütercim-TercümanlıkMuğla ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERHAT ULAĞLI
- The politics and poetics of translation in Turkey 1923-1960
Türkiye'de çevirinin politikası ve poetikası 1923-1960
ŞEHNAZ TAHİR GÜRÇAĞLAR
Doktora
İngilizce
2002
Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİHA PAKER
- Ardıl çeviride çevirmenin görünürlüğü/ görünmezliği: Normlar ile çeviri performansının karşılaştırmalı tartışması
(IN)visibility of the interpreter in consecutive interpreting: A discussion of norms against actual performance
ÇAĞLAYAN SAYHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Mütercim-TercümanlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLPERİ SERT