Yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında Uygur öğrencilerin /kursiyerlerin Türkiye Türkçesi öğrenirken karşılaştığı dilbilimsel sorunlar
Grammatical problems Uyghur students encounter when they learn Turkey Turkish within the scope of teaching Turkish to foreigners
- Tez No: 666013
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ TAŞTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Uyghur students, Turkey Turkish, New Uyghur Turkish Uyghurs' history
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmada Uygur öğrenci/kursiyerlerin Türkiye Türkçesi öğrenirken karşılaştıkları dilbilimsel sorunlar ele alınmaktadır. Bu çalışmada; Uygur öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğrenirken karşılaştıkları dilbilimsel sorunlar ele alınırken öncelikle konu ve amaç ortaya konulmuş, araştırmanın yöntemi belirlenmiş daha sonra bilimsel veriler ışığında derinlemesine inceleme yapılmıştır. Birinci bölümün ilk kısmında; Uygur tarihine yer verilmiş, Uygur kültür ve medeniyeti ile edebiyatına değinilmiştir. İkinci kısımda; Uygurların yakın tarihi ele alınmış, bazı göç olayları incelenmiş ve bunlardan Türkiye'ye gelenlerin durumları bazı yönleriyle ele alınmıştır. Üçüncü kısımda; Uygur Türkçesinin diğer Türk Lehçeleri arasındaki yeri belirtilmiş, Uygur Türkçesinin tarihi süreçlerine değinilmiştir. Dördüncü kısımda; günümüzde Çin sınırları içinde özerk bir yapı olan Doğu Türkistan'ın bugünkü durumu ele alınmıştır. İkinci bölümde; Yeni Uygur Türkçesi grameri ana hatlarıyla ortaya konmuştur. Yeni Uygur Türkçesi ile Türkiye Türkçesi ses ve biçim (morfoloji) yönünden karşılaştırılmıştır. Benzer ve ortak kelimelerin örneklerle gösterildiği bu bölümde ayrıca Uygur Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasındaki yakınlığın derecesi ortaya konularak üçüncü bölüme esas oluşturulmuştur. Üçüncü bölümde; Türkçe öğretim merkezlerinde; FSMVÜ-TÜMER'de 3 yıl (2013-2016) ve İSU-TÜRKMER'de 3 yıl (2017-2020) ve özel eğitim kurumlarında olmak üzere yaklaşık 8 yıl zarfında 100 Uygur ve Türk soylu öğrenci/kursiyerin sözlü ve yazılı sınavlarından derlenen materyaller tasnif edilerek dilbiliminin temel inceleme alanlarında; ses bilgisi, biçim bilgisi, sözcük bilgisi ve ifade olanakları bakımından incelenerek ortaya konmuştur. Bu değerlendirmede yalancı eşdeğerlik özelliğine sahip kelimelerden kaynaklanan yanlışlar, benzer kelimelerin karıştırılması ve yanlış yazılması ve diğer ifade hataları ayrı ayrı sınıflandırılarak örnekler üzerinde gösterilmiştir. Sonuç kısmında Uygurların Türkçe öğrenirken karşılaştığı sorunların temelinde Uygur Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasındaki ortak kelime, deyim ve ifadelerin her zaman aynı anlamda olmadığı gerçeğinin olduğu ve öğretim esnasında bu durumun üzerinde gerektiği kadar durulmadığı sonucuna varılmıştır. Bu sorunların giderilmesine yönelik olarak öğretici ve okul tarafından dikkate alınması gereken bazı hususlar önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study concentrates on the grammatical problems the Uyghur students encounter while they learn Turkey Turkish. While this being done, firstly topic and purpose of the study is stated, then methodology of the study is specified and lastly results are examined thoroughly in the light of scientific data. In the first part of the first chapter the focus is Uyghurs' history, civilization and literature. In the second part Uyghurs' recent history, certain migrations among which migrations to Turkey are examined in detail from certain angles are addressed. In the third part the place of the Uyghur Turkish among other Turkish dialects and its history are examined. In the fourth part, the current situation of East Turkistan, which is an autonomous structure within the borders of China today, is discussed. In the second chapter, the grammar of New Uyghur Turkish is outlined with the main lines. New Uighur Turkish and Turkey Turkish are compared in terms of sound and shape (morphology). In addition to that, similar and common words are shown. In this way in this chapter, closeness between the Uyghur Turkish and the Turkey Turkish is demonstrated. In the third chapter, what kinds of difficulties and conveniences this closeness and differences between the Uyghur Turkish and the Turkey Turkish lead to is examined on the basis of more than a hundred Uyghur students studying at Fatih Sultan Mehmet Foundation University. This examination is done through these students' essay papers and speaking exams, linguistically -that is, in terms of knowledge phonology, of morphology, of vocabulary and of expression abilities. In this evaluation, mistakes arising from words with false equivalence characteristics, confusion and misspelling of similar words, and other expression errors are classified separately and shown on examples. That common words, phrases and expressions between the Uyghur Turkish and the Turkey Turkish do not always have the same meaning and that this point is not sufficiently dwelled upon during teaching process lie behind problems the Uyghur students encounter while learning Turkish. The conclusion chapter concentrates on these results and based on these results attempts to suggest some points that should be taken into consideration by the teacher and the school in order to overcome these problems.
Benzer Tezler
- Uygur Türkü öğrencilerinin Türkçe metinleri okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri üzerine bir araştırma
A research on the attitudes of Uyghur students for reading Turkish texts and their understanding skills
YIMINGJIANG SAILIBIYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED EYYÜP SALLABAŞ
- Yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında Ömer Seyfettin'in bazı hikâyelerinin B1 seviyesine uyarlanması
Adaptation of some stories by Ömer Seyfettin to B1 level in teaching Turkish to foreigners
YUNUS YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRULLAH KAHYA
- Yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında Kemalettin Çalık'ın Piri Reis adlı eserinin B1 seviyesinde sadeleştirilmesi
Başlık çevirisi yok
ZEHRA YAZOK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK GÖKÇE
- Eflatun Cem Güney'in derlediği masalların yabancılara Türkçe öğretiminde B1-B2 seviyesine uyarlanması
Adaptation of B1-B2 from the fairy tales compiled by Eflatun Cem Güney in teaching Turkish to foreigners
HÜRRİYET BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE AKPINAR
- Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan okuma kitaplarının okunabilirlikleri
Readability of reading books used in teaching Turkish to foreigners
CEYDA YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET SANİ ADIGÜZEL