Öğretmenlerin örgütsel kırılganlığı ve özgüven ile ilişkisi
The organizational vulnerability of teachers and its relationship with self-confidence
- Tez No: 669872
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ BALCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Kırılganlık, Örgütsel Kırılganlık, Özgüven, Öğretmen, Vulnerability, Organizational Vulnerability, Self-confidence, Teacher
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Teftişi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
Bu araştırmada, Ankara İli kamu ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin örgütsel kırılganlık ve özgüven ile ilgili görüşlerini ortaya koymak ve örgütsel kırılganlık düzeyleri ile özgüven düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden yakınsayan paralel desende yürütülmüştür. Araştırmanın nicel bölümünde ilişkisel tarama ve nedensel karşılaştırma modeli uygulanmış, nitel bölümünde ise olgubilim araştırması yapılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünün hedef evrenini Ankara İlinin dokuz merkez ilçesinde görev yapan 16171 öğretmen, örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen 377 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel bölümün çalışma grubu ise Ankara İlinin dokuz merkez ilçesinde görev yapan ve maksimum çeşitlilik örneklemesi ile belirlenen 31 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen Örgütsel Kırılganlık Ölçeği ve Akın (2007) tarafından geliştirilen Özgüven Ölçeği ile toplanmış, nitel verileri ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış Örgütsel Kırılganlık ve Özgüven Görüşme Formu kullanılarak gerçekleştirilen görüşmelerle elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde değişkenlere ilişkin durumların betimlenmesinde yüzde, frekans ve aritmetik ortalama gibi istatistikler kullanılmıştır. Örgütsel kırılganlık ve özgüven düzeyinin ilgili bağımsız değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi ve tek yönlü varyans analizi ile test edilmiştir. Örgütsel kırılganlık ve özgüven arasındaki ilişkinin düzey ve yönü Pearson korelasyon katsayısı ile belirlenmiş; özgüvenin örgütsel kırılganlığı yordayıp yordamadığı çoklu regresyon analizi ile tespit edilmiştir. Nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Nicel verilerin analiz sonuçlarına göre örgütsel kırılganlık düzeyi cinsiyet, okul türü, kıdem ve sendika üyeliğine göre anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. Ancak savunmasızlık, üzüntü ve genel örgütsel kırılganlık düzeyleri eğitim durumuna göre, yetersizlik düzeyi ise branşa göre farklılaşmaktadır. Özgüven düzeyi cinsiyet, sendika üyeliği, eğitim durumu ve okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermemekte; ancak iç özgüven ve genel özgüven düzeyi branşa göre, dış özgüven ile genel özgüven düzeyi kıdeme göre farklılaşmaktadır. Yetersizlik düzeyi ile iç güven ve dış özgüven arasında düşük düzeyde negatif bir ilişki vardır. Özgüven örgütsel kırılganlığı anlamlı olarak yordamamaktadır. Nitel verilerin analiz sonuçlarına göre okul yöneticileri, meslektaşlar, öğrenciler, veliler, öğretmenin kendisi, sendikalar, okulla ilgili diğer örgütler ve medya ile Milli Eğitim Bakanlığı ve genel eğitim sorunları öğretmenlerin örgütsel kırılganlık kaynaklarıdır. Öğretmenler örgütsel kırılganlıkla baş etmede çeşitli yumuşak ve sert stratejiler kullanmaktadırlar. Örgütsel kırılganlıkların bireysel, ailevi ve okul yaşamına etkileri olmak üzere üç tür yansıması bulunmaktadır. Özgüven gelişiminde aile, çevre ve bireyin tutum ve davranışları etkili olmakta, özgüvenin okul yaşantısına olumlu etkileri olmakla beraber aşırı ya da yetersiz özgüven olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to reveal the views of teachers working in public secondary schools in the city of Ankara on organizational vulnerability and self-confidence and to determine the relationship between their level of organizational vulnerability and level of self-confidence. The study was conducted in a convergent parallel design, one of the mixed research methods. In the quantitative part of the study, the relational survey and causal-comparative models were employed while in the qualitative part of the study, the phenomenological design was used. The population of the quantitative part of the study is comprised of 16171 teachers working in the schools located in the nine central districts of the city of Ankara while the sample of the study is comprised of 377 teachers selected through the stratified sampling method. The study group in the qualitative part of the study is comprised of 31 teachers working in the schools located in the nine central districts of the city of Ankara and selected by means of the maximum variation sampling method. The quantitative data of the study were collected by using the Organizational Vulnerability Scale developed by the researcher and the Self-Confidence Scale developed by Akın (2007) while the qualitative data of the study were generated through interviews by using the semi-structured Organizational Vulnerability and Self-Confidence Interview Form developed by the researcher. In the analysis of the quantitative data, percentages, frequencies and arithmetic means were used to describe the states related to the variables. T-test and one-way variance analysis were employed to test whether the levels of organizational vulnerability and self-confidence vary significantly depending on the independent variables. The degree and direction of the relationship between organizational vulnerability and self-confidence were determined by using the Pearson correlation coefficient and whether self-confidence predicted organizational vulnerability was determined by using multiple regression analysis. The quantitative data, on the other hand, were analyzed by the content analysis. According to the analysis results of quantitative data, the level of organizational vulnerability does not vary significantly depending on gender, school type, professional seniority and union membership. However, the levels of defencelessness and sadness, and the general level of organizational vulnerability vary significantly depending on education level, and the level of inadequacy varies significantly depending on branch. The level of self-confidence was found to be not varying significantly depending on gender, union membership, education level and school type yet the inner self-confidence and general self-confidence level were found to be varying significantly depending on the branch; the external self-confidence and general self-confidence level were found to be varying significantly depending on professional seniority. There is a negative and low correlation between the level of inadequacy and inner and external self-confidence. Self-confidence was found not to significantly predict organizational vulnerability. According to the analysis results of qualitative data, school administrators, colleagues, students, parents, the teacher himself/herself, unions, other organizations related to the school and the media, the Ministry of National Education and general education problems are the sources of organizational vulnerability of teachers. Teachers use a variety of soft and hard strategies to cope with their vulnerability. There are three types of reflections of organizational vulnerability; namely, their effects on individual, family and school life. Family, environment and individual's attitudes and behaviours are influential on the development of self-confidence and although self-confidence has positive effects on school life, excessive or insufficient self-confidence can cause negative consequences.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları, motivasyon düzeyleri ve performansları: Bir yapısal eşitlik modellemesi
Teachers' organizational justice perception, motivation level and performance: A structural equation modeling
YASEMİN FATMA TEKİN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERTAN AKYOL
- Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ile okul müdürlerinin kullandıkları örgütsel güç kaynakları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analysis of relation between teacher's organizational commitment level and principals's power sources
MUHAMMED CÖMERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İZZET DÖŞ
- Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik karşılaştırmalı bir araştırma
A comparative analysis to determine the relation between the perception of organizational justice and level of organizational commitment of teachers'
GAMZE AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBüro Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN KOÇ
- Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki
The relationship between teachers' perceived organizational justice and organizational cynicism
KEVSER BÖLÜKBAŞIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜRKAY NURİ TOK
- Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının bazı değişkenlerle modellenmesi
Modelling teachers' organizational citizenship behaviors by different variables
SERAP AKDUMAN YETİM
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER YALÇINKAYA