Psikolojik sermaye ve yaşam doyumu ilişkisinde iş becerikliliğinin aracı, yaş ve eğitim düzeyinin düzenleyici rolü
The mediating role of job crafting and the moderator role of age and education level in the relationship between psychological capital and life satisfaction
- Tez No: 671690
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZNUR AZİZOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Bu araştırmanın amacı psikolojik sermayenin yaşam doyumu üzerine etkisi ve iş becerikliliğinin bu ilişki üzerindeki aracı rolü ile yaş ve eğitim düzeyinin düzenleyici rollerinin belirlenmesidir. Araştırma, yapısal eşitlik modeli ile gerçekleştirilmiş olup, modelde psikolojik sermaye bağımsız değişken, yaşam doyumu bağımlı değişken, iş becerikliliği aracı değişken, yaş ve eğitim düzeyi ise düzenleyici değişken olarak yer almıştır. Araştırmanın evrenini Samsun'da faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otellerde istihdam edilen 415 çalışan oluşturmaktadır. Araştırma verileri bu evrende ulaşılabilen 386 çalışandan elde edilmiştir. Araştırmada, katılımcıların psikolojik sermaye düzeylerini ölçebilmek amacıyla Luthans, Avolio, Avey ve Norman (2007) tarafından geliştirilen ve Çetin ve Basım (2012) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Psikolojik Sermaye Ölçeği (PSÖ) kullanılmıştır. Çalışanların iş becerikliliğini ölçmek amacıyla da Slemp ve Vella-Brodrick (2013) tarafından geliştirilen ve Kerse (2017) tarafından Türkçe'ye uyarlanan İş Becerikliliği Ölçeği (İBÖ) kullanılmıştır. Katılımcıların yaşam doyumları ise Diener, Emmons, Larsen ve Griffin (1985) tarafından geliştirilen ve Dağlı ve Baysal (2016) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ) ile ölçülmüştür. Araştırma hipotezleri; SPSS 17.00, Process Macro ve AMOS 22 Deneme sürümü ile yapılan yapısal eşitlik modeli, Pearson korelasyon analizi, doğrulayıcı faktör analizleri ve regresyon analizleri ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular, çalışanların yaşam doyumu, psikolojik sermaye ve iş becerikliği düzeylerinin yüksek olduğunu göstermiştir. Araştırmada, psikolojik sermaye ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide iş becerikliliğinin ve alt boyutları olan ilişkisel beceriklilik ve bilişsel becerikliliğin kısmi aracı rol oynadığı görülmüştür. Araştırmada, psikolojik sermaye ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide yaşın düzenleyici rolü yalnızca iyimserlik alt boyutunda görülmüştür. Çalışanların yaşları arttıkça iyimserlikleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin şiddeti de azalmaktadır. Psikolojik sermaye ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide eğitim düzeyinin düzenleyici rol oynadığı görülmüştür. En güçlü etki ön lisans ve lisans mezunlarında görülürken, lise ve altı eğitim seviyesi ile lisansüstü eğitim seviyesindeki çalışanların psikolojik sermayeleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkilerin şiddeti de azalmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the effect of psychological capital on life satisfaction; the mediating role of job crafting, and the moderator role of age and education level. The research carried out in the structural equation model. Psychological capital is included as independent variable, while life satisfaction as dependent variable, job crafting as mediator variable, age and education level as moderator variable. The population of the study is composed of 415 employees employed in hotels operating in Samsun, registered as 4 and 5 stars degree. The research data were obtained from 386 employees in this population. In this study, Psychological Capital Scale (PSYCAP) that developed by Luthans, Avolio, Avey and Norman (2007) and adapted to Turkish by Cetin and Basım (2012) was used in order to measure psychological capital levels of employees. The Job Crafting Scale (JCS) developed by Slemp and Vella-Brodrick (2013) and adapted to Turkish by Kerse (2017) was used to measure job crafting levels. Life satisfaction measured by the Life Satisfaction Scale (GDS), which was developed by Diener, Emmons, Larsen and Griffin (1985) and adapted to Turkish by Dağlı and Baysal (2016). The research hypotheses were tested with the structural equation model. The data were analysed with the 17.00 SPSS, Process Macro and AMOS 22 Trial version package program. According to the findings, it was determined that the data were distributed normally. Pearson Correlation Test, Confirmatory Factor Analysis and Regression Analysis techniques were applied. The findings showed that the life satisfaction, psychological capital and job crafting levels of the employees were high. In the study, it was seen that job crafting, relational crafting and cognitive crafting played a partial mediating role in the relationship between psychological capital and life satisfaction. As the age of the employees increases, the severity of the relationship between their optimism and life satisfaction decreases. It has been observed that the level of education plays a moderator role in the relationship between psychological capital and life satisfaction. The strongest effect is seen in associate and bachelor degree graduates. The severity of the relationship between the psychological capital and life satisfaction of employees with high school and below education level graduates and master's and above education level graduates decreases.
Benzer Tezler
- Sağlık çalışanlarında psikolojik pozitif sermaye özdeğerlendirme ve yaşam doyumu ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between positive psychological capital self assessment and life satisfaction in health care workers
MUSTAFA ÖZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiSakarya ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT AKBOLAT
- Lise öğretmenlerinin psikolojik sermaye düzeyleri ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between psychologial capital and life satisfaction levels of high school teachers
EMİNE AKGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KARAKUŞ
- Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan psikolojik danışmanların iş ve yaşam doyumlarının örgütsel değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of job and life satisfaction of counselors working in guidance and research centers in terms of organizational variables
ASİYE DİLBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN YALÇIN
- Pozitif psikolojik sermaye ile işe ilişkin duyuşsal iyilik algısı, iş doyumu, işgören performansı ve yaşam doyumu ilişkilerinin seyahat acentası çalışanları örnekleminde incelenmesi
Relationship between positive psychological capital and job related affective well-being, job satisfaction, employee performance and life satisfaction among travel agency employees
BERİL DÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2014
PsikolojiMersin ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL BİRDİR
- Psikolojik sermaye bağlamında olumlu psikolojik iklim algısının işe angaje olma, profesyonellik ve yaşam doyumuna etkisi
The effect of positive psychological climate on work angaging, professionality and life satisfaction in the context of psychological capital
ÜLKE HİLAL ÇELİK AĞIRMAN