Geri Dön

Lise öğrencilerinin okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerileri üzerine bir model testi: Karma yöntem araştırması

A model test on coping skills with school burnout of high school students: Mixed methods research

PDF İndir

  1. Tez No: 674215
  2. Yazar: SELİM GÜNDOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL SEÇER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 193

Özet

Amaç: Bu araştırma kapsamında lise öğrencilerinin okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerileri üzerine bir modelin test edilmesi ve model testi sonucu ulaşılan nicel bulguları nitel bulguların nasıl açıkladığının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmada karma yöntem araştırma desenlerinden açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Bu kapsamda ilk olarak nicel aşamada okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerileri üzerine kurgulanan model test edilmiş, daha sonraki aşamada nicel bulguları görüşmeler sonucu elde edilen nitel bulguların nasıl açıkladığı incelenmiştir. Ayrıca araştırma kapsamında okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerileri ölçeği geliştirilmiştir. Araştırmanın katılımcı grubunu Niğde ilinde lise öğrenimine devam eden öğrenciler oluşturmuştur. Bu bağlamda uygun örnekleme yöntemiyle ulaşılan 1026 öğrenci ile ölçek geliştirme çalışması; amaçlı ve küme örnekleme yöntemiyle ulaşılan 754 öğrenciyle çalışmanın nicel aşamasındaki model testi; amaçlı örnekleme ile ulaşılan ve nicel aşamaya da katılmış olan 19 öğrenciyle de nitel aşamadaki görüşmeler yürütülmüştür. Araştırmanın ölçek geliştirme aşamasında açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi, nicel aşamasında yapısal eşitlik modeli(YEM) analizi, nitel aşamasındaysa tematik analiz yapılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamında geliştirilen okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerileri ölçeğinin güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında; literatürdeki araştırmalardan ve kuramsal bilgilerden hareketle öğrencilerin okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerisi üzerinde etkisi olabilecek kavramlar olan okul iklimi, akademik güdülenme, okula bağlılık, akademik stres, öznel iyi oluş ve öz düzenleme kavramlarıyla kurgulanan modelin test edilmesi amaçlanmıştır. Yapılan YEM analizleri sonucunda alternatif model olan okul iklimi, akademik güdülenme, öznel iyi oluş ve öz düzenlemenin dahil edildiği modelin doğrulandığı sonucuna ulaşılmıştır (χ2=539.881, df=117, χ2/df=4.614, AGFI=.88, GFI=.92, CFI=.93, IFI=.93, NFI=.92, TLI=.92, RMSEA=.06, SRMR=.05). Model testi sonucu ulaşılan bulguları nitel aşamadaki görüşmelerin de açıklamakta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nicel ve nitel bulguların karma yöntem araştırma prosedürlerine göre bütünleştirilmesi sonucunda iki bulgunun da örtüştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Araştırma sonucunda okul iklimi, akademik güdülenme, öznel iyi oluş ve öz düzenleme kavramlarının lise öğrencilerinin okul tükenmişliğiyle başa çıkma becerileri üzerinde etkili olduğu ve nitel bulguların da bu sonuçla örtüştüğü belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Purpose: This study sets out to test a model on the coping skills of high school students with school burnout and to examine how qualitative findings explain the quantitative findings obtained as a result the testing of the model. Method: Mixed-methods sequential explanatory design was conducted in the study. Initially, in the quantitative research phase, the model built on the skills of coping with school burnout was tested. And in the second stage, how the qualitative findings explained the quantitative findings were examined. In addition, a scale of coping skills with school burnout was developed within the research. The study group consisted of students who attend high school in Niğde. Thus, scale development process were conducted with 1026 students reached by convenience sampling method; The model test at the quantitative phase was conducted with 754 students reached by purposive and cluster sampling method; qualitative interviews were conducted with 19 students reached by purposive sampling and participated in the quantitative phase. Exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis in the scale development stage of the study, structural equation model (SEM) analysis in the quantitative stage, and thematic analysis in the qualitative stage were conducted. Findings: It was concluded that the scale on the coping skills with school burnout that is developed within the study is a reliable and valid measurement tool. In the quantitative phase of the research; basing on the literature and theoretical background, it is probed to test the model built on the concepts that can have an effect on the skills to cope with school burnout of students such as school climate, academic motivation, school engagement, academic stress, subjective well-being and self-regulation. As a result of the SEM analysis, it was concluded that the alternative model including school climate, academic motivation, subjective well-being and self-regulation was confirmed (χ2 = 539.881, df = 117, χ2 / df = 4.614, AGFI = .88, GFI = 92, CFI = .93, IFI = .93, NFI = .92, TLI = .92, RMSEA = .06, SRMR=.05). The findings of the model test were also explained by the qualitative interviews. As a result of the integration of quantitative and qualitative findings of mixed method research procedures, it was concluded that both findings correspond. Result: As a result of the research, it was found that the concepts of school climate, academic motivation, subjective well-being and self-regulation were effective on the coping skills of high school students with school burnout and qualitative findings correspond with this result.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    576499

    Lise öğrencilerinde okul tükenmişliğinin akademik başarı ve iyi oluşa etkisinin bütüncül olarak incelenmesi

    Investigation of the effect of school burnout on academic achievement and well-being with a holistic approach in high school students

    MEHMET BUĞRA ÖZHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GALİP YÜKSEL

  2. Tez No

    526607

    Lise öğrencilerinde sınav kaygısı, aile tutumu ve gelecek beklentisinin okul tükenmişliği ile ilişkisi

    The relationship between exam anxiety, parental attitude and school burnout in high school students

    BAHRE BURAK DÜNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. MİNE ELAGÖZ YÜKSEL

  3. Tez No

    456686

    Lise öğrencilerinde okul tükenmişliğine ilişkin bir modelin sınanması ve sınıf tekrarını yordama düzeyinin incelenmesi

    Testing of a model on the school burnout among high school students and exploring the model's prediction level of grade retention

    ZEKERİYA ÇAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELAHİDDİN ÖĞÜLMÜŞ

  4. Tez No

    72887

    Lise öğrencilerinin okul başarısızlıklarının altında yatan, depresyonla ilişkili otomatik düşünme kalıpları

    An investigation of automatic thoughts and depression related with school achievements in high school students

    NERGÜZ BOZKURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERDA AYSAN

  5. Tez No

    494329

    Lise öğrencilerinin okul terk risklerini etkileyen öğrenci ve okul düzeyindeki faktörler

    Student and school level factors affecting drop out risks of high school students

    OSMAN ZORBAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ARİF ÖZER

Geri Dön