Ergenlerde psikolojik iyi oluşun bireysel ve okul ile ilgili faktörler açısından incelenmesi
Investigation of psychological well-being in adolescents in terms of individual and school-related factors
- Tez No: 676959
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN YALÇIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
Bu araştırmanın genel amacı, öğrenci ve okul kaynaklı özelliklerin, ergenlerin psikolojik iyi oluş düzeyi üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Bu kapsamda araştırma ilişkisel araştırma modeline dayalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada incelenen öğrenci ve okul düzeyindeki değişkenlerin analizinde ise iki düzeyli hiyerarşik lineer modelleme (HLM) analizi kullanılmıştır. Araştırmanın örnekleminde, Yozgat Merkez ve ilçelerinde bulunan 35 farklı lise ve bu liselerde öğrenim görmekte olan tesadüfi olarak belirlenen 3504 öğrenci yer almaktadır. Araştırmada Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Pozitif Şema Ölçeği, Algılanan Ebeveyn Özerklik Desteği Ölçeği, Arkadaşlık Kalitesi Ölçeği, Akademik Azim Ölçeği, Okul İklimi Ölçeği ve Okul ve Öğrenci Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Akademik Azim Ölçeği, Okul İklimi Ölçeği ve Algılanan Ebeveyn Özerklik Desteği Ölçeği'nin bu çalışma kapsamında Türkçe'ye uyarlama çalışması yapılmıştır. HLM analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre; ergenlerin psikolojik iyi oluş düzeyindeki farklılıklarının %11'inin okula ait özelliklerden kaynaklı olduğu; kalan %89'luk kısmın ise öğrenciye ait özelliklerden kaynaklı olduğu görülmektedir. Öğrenci düzeyi değişkenleri açısından pozitif şema, akademik azim, anne ve babadan algılanan özerklik desteği ve arkadaşlık kalitesinin ergenlerin psikolojik iyi oluş düzeyi üzerinde pozitif yönlü etkili olduğu görülmektedir. Öğrenci düzeyi değişkenlerine ek olarak okul düzeyi değişkenleri açısından, öğrenci sayısı, psikolojik danışman sayısı, okulun fiziki olanakları, önleyici rehberlik çalışmaları, okul iklimi ve okulun üniversite yerleştirme oranı değişkenlerinin öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeylerine anlamlı katkı yaptığı belirlenmiştir. Düzeyler arası etkileşim sonuçları açısından bakıldığında ise, pozitif şemalar ile önleyici rehberlik çalışmalarının ve akademik azim ile okul ikliminin düzeyler arası bir etkileşime girerek öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeyini artırdığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims at investigating the effect of student-level and school-level qualities on the level of adolescents' psychological well-being. Within this scope, the study was conducted in line with correlational survey model. Student-level and school-level variables were analysed via two-level hierarchical linear modelling (HLM). The study sample determined via random sampling method was composed of 3504 students that were receiving education at 35 different high schools in the city of Yozgat and its districts. Flourishing Scale, Positive Schema Scale, Perceived Parental Autonomy Support Scale, Friendship Quality Scale, Academic Grit Scale, School Climate Scale and School and Student Demographic Information Form were used in the study. Academic Grit Scale, School Climate Scale and Perceived Parent Autonomy Support Scale were adapted into Turkish within the scope of this study. The results of HLM analysis show that 11% of the difference in adolescents' level of well-being result from some qualities about school, whereas the remaining 89% is caused by students' own qualities. Student-level factors of positive scheme, academic determination, perceived support for autonomy by parents and quality of friendships have a positive effect on adolescents' level of well-being. Besides student-level variables, school-level variables including the number of students, the number of school counselors, schools' physical conditions, preventive guidance activities, school climate and percentage of students entering university at the current school contribute to adolescents' level of well-being significantly. When the interaction between student-level and school-level factors is considered, it is clear that positive schemes and preventive guidance activities get into an inter-level interaction, while a similar inter-level interaction appears between academic grit and school climate, and both these interactions in turn increase students' level of psychological well-being.
Benzer Tezler
- Ergenlerin yetkinlik inançları ve psikolojik iyi oluşlarını yordamada psikolojik ihtiyaçlar
Psychological needs on regression of adolescents' competence beliefs and psychological well-being
HABİB HAMURCU
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURTEN SARGIN
- Perceived social support and resilience as predictors of wellness in roman early adolescents
Roman ergenlerde iyi-oluşun yordayıcısı olarak, algılanan sosyal destek ve yılmazlık
ASLI DENİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP SÜMER
- Conceptions of parental authority and the roles of parent-adolescent conflict and parental control behaviors on adolescent adjustment
Ebeveyn otoritesinin kavramsallaştırılmasının, ebeveyn-ergen çatışmasının ve ebeveyn kontrol davranışlarının ergenin uyumu üzerindeki rolü
AYLİN EVRANKAYA
- Sınav kaygısı yaşayan ergenlerin algılanan stres, yaşam olayları ve psikolojik iyi oluşlarına yönelik bilişsel davranışçı model ve mindfulness (farkındalık) temelli model uygulamalarının karşılaştırılması
Comparison of cognitive behavioral model and mindfulness-based model applications for perceived stress, life events and psychological well-being of adolescents experiencing test anxiety
CEMİLE TOPBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KADER BAHAYİ
- The relationship between key individual psychological resources and psychological well-being: A meta-analysis study
Temel bireysel psikolojik kaynakların psikolojik iyi oluş ile ilişkisi: Bir meta-analiz çalışması
AYŞEGÜL ARACI İYİAYDIN
Doktora
İngilizce
2024
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP SÜMER