Kastamonu'da tüketilen bazı gıdalardaki radyum, toryum ve potasyum seviyelerinin gama-ışını spektrometrik yöntem ile belirlenmesi
Determination of radium, thorium and potassium levels in some foods consumed in Kastamonu by gamma-ray spectrometric method
- Tez No: 677119
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEREF TURHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Yeterli sebze ve meyve tüketimi, sağlıklı yaşam için çok önemlidir. Ancak, yüksek seviyede doğal radyonüklit içeren sebze ve meyvelerin tüketilmesi, bazı sağlık problemlerine yol açabilir. Bu çalışmada, Kastamonu il merkezinde sıklıkla tüketilen ve pazar yerlerinden toplanan bazı sebze ve meyve örneklerindeki radyum (226Ra), toryum (232Th) ve potasyum (40K) radyonüklitinin aktivite seviyeleri, gama-ışını spektrometrik yöntem kullanılarak belirlendi. 226Ra, 232Th ve 40K'ın aktivite derişimleri, sırasıyla, yirmi sekiz sebze örneğinde 0,8 ± 0,1 – 32,8 ± 1,3; 0,7 ± 0,1 – 41,3 ± 2,1 ve 391,8 ± 18,3 – 4679,0 ± 311,4 Bq/kg (kuru ağırlık) ve yedi meyve örneğinde, 1,3 ± 0,1 – 12,6 ± 0,4; 1,4 ± 0,1 – 15,0 ± 0,5 ve 133,0 ± 8,4 – 777,0 ± 69,4 Bq/kg (kuru ağırlık) aralığında ölçüldü. En yüksek 226Ra ve 232Th aktivite derişimi, sarımsak örneğinde ölçülürken en yüksek 40K aktivite derişimi, ıspanak örneğinde ölçüldü. Elde edilen sonuçlar, literatürde yer alan benzer çalışma sonuçları ile karşılaştırıldı. Araştırılan sebze ve meyve örneklerinin tüketilmesinden kaynaklanan iç ışınlama sebebiyle erişkin bir bireyin alabileceği ortalama yılık etkin radyasyon dozu, 201 µSv ve bu radyasyon dozuna eşlik eden yaşam boyu kanser riski 8,9 x 10-5 olarak bulundu. 40K radyonüklitinin, toplam yıllık etkin radyasyon dozuna olan katkısı, yaklaşık %70 olarak hesaplandı. ANAHTAR KELİMELER: Sebze, meyve, doğal radyoaktivite, radyum, toryum, potasyum yıllık etkin doz, Kastamonu
Özet (Çeviri)
Adequate consumption of vegetables and fruits plays a very important role in attaining and keeping good health. Consuming vegetables and fruits that contain high levels of natural radionuclides can cause some health problems. In this study, the activity levels of radium (226Ra), thorium (232Th) and potassium (40K) radionuclide in some vegetable and fruit samples, which are frequently consumed in Kastamonu city center and collected from market places, were determined using gamma-ray spectrometric method. The activity concentrations of 226Ra, 232Th and 40K in twenty-eight vegetables and seven fruits samples varied 0.8 ± 0.1 to 32.8 ± 1.3, 0.7 ± 0.1 to 41.3 ± 21 and 391.8 ± 18.3 to 4679.0 ± 311.4 Bq/kg (dry weight) and 1.3 ± 0.1 to 12.6 ± 0.4, 1.4 ± 0.1 to 15.0 ± 0.5 and 133.0 ± 84 to 777.0 ± 69.4 Bq/kg (dry weight), The highest activity concentration of 226Ra and 232Th was measured in the garlic sample, while the highest activity concentration of 40K was measured in the spinach sample. The results obtained were compared with the results of similar studies in the literature. The average annual effective radiation dose that an adult can receive due to the internal irradiation caused by the ingestion of the studied vegetable and fruit samples and lifetime risk of cancer risk associated with the average annual effective dose was found as 201 µSv and 8.9 x 10-5, respectively. The contribution of 40K to the total annual effective radiation dose was calculated as approximately 70%. KEYWORDS: Vegetables, fruits, natural radioactivity, radium, thorium, potassium annual effective dose, Kastamonu
Benzer Tezler
- Kastamonu'da tüketilen sebze ürünlerinin potansiyel olarak zehirli element içeriklerinin belirlenmesi ve sağlık riskinin değerlendirilmesi
Determination of potentially toxic element contents of vegetable products consumed in Kastamonu and evaluation of health risk
BARIŞ ŞEKEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizik ve Fizik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF TURHAN
- Kastamonu'da tüketilen tahıl ürünlerinin potansiyel olarak zehirli element içeriklerinin belirlenmesi ve sağlık riskinin değerlendirilmesi
Determination of potentially toxic element contents of cereal products consumed in Kastamonu and evaluation of health risk
KENAN AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizik ve Fizik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI KURNAZ
- Bazı meyve ağacı organellerinde ağır metal birikiminin trafik yoğunluğuna bağlı değişimi
The variation of heavy metal accumulation in some fruit tree organelles due to traffic density
SENEM ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatKastamonu ÜniversitesiSürdürülebilir Tarım ve Tabii Bitki Kaynakları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ŞEVİK
- Kastamonu yöresi bazı yenilebilir mantarların kimyasal özelliklerinin tayini
Determination of chemical composition for some wild edible mushroom species from Kastamonu
MANSOR S. MOSTAFA BOUFARIS
Doktora
Türkçe
2018
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABRİ ÜNAL
- Kastamonu yöresinde yetiştirilen siyez (Triticum monococcum L.) buğdayının bazı kalite özellikleri ile bazlama ve erişte yapımında kullanımının ararştırılması
The investigation of some quality properties of einkorn (Triticum monococcum L.)wheat cultivated in Kastamonu and its using in noodles and bazlama
BURCU EMEKSİZOĞLU
Doktora
Türkçe
2016
Gıda MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKAY KOCA