Kastamonu'da tüketilen tahıl ürünlerinin potansiyel olarak zehirli element içeriklerinin belirlenmesi ve sağlık riskinin değerlendirilmesi
Determination of potentially toxic element contents of cereal products consumed in Kastamonu and evaluation of health risk
- Tez No: 901091
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLI KURNAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 44
Özet
Yeterli, dengeli ve güvenli gıda tüketimi, insanların yaşamını ve yaşam ile ilgili süreçleri sürdürebilmesi için vazgeçilmezdir. Tahıllar (buğday, pirinç, arpa, mısır, yulaf vb.) ülkemizde olduğu gibi dünya çapında temel gıdalardır ve beslenmede birincil enerji, protein ve lif kaynağını oluşturdukları gibi vitaminler ve mineraller gibi sağlığı geliştirici bileşenleri de içerirler. Bununla birlikte insani faaliyetler ve/veya doğal süreçler sonucunda yayılan potansiyel olarak zehirli elementler (PZE'ler), gıdaların başlıca kirleticileri arasındadır. PZE'ler, kirlenmiş toprakta yetiştirilen gıda maddeleri (tahıllar, baklagiller, sebzeler vb.) yoluyla insan vücuduna girebilir ve insan sağlığında ciddi sorunlarına neden olabilirler. Bu çalışmada, Türkiye'nin Batı Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinde tüketilen bazı tahıl örneklerinin içerdiği PZE'ler, bir enerji dağılımlı X-ışını floresans spektrometresi ile analiz edildi. Ayrıca bu örneklerdeki PZE'lerin sindirilmesinden kaynaklanabilecek kanserojen olmayan sağlık riski, ortalama günlük doz, risk katsayısı ve risk indisi hesaplanarak değerlendirildi. Analiz edilen tahıl örneklerinde As, Cd, Hg ve Pb'nin derişimi, dedeksiyon limitinin altında bulundu. Altı farklı grubuna ait otuz sekiz tahıl örneklerinde analiz edilen PZE'ler, ortalama değerlerine göre Mn (47,4 mg/kg) > Fe (44,6 mg/kg) > Zn (39,1 mg/kg) > Cu (7,9 mg/kg) > Ni (7,4 mg/kg) > Ti (6,7 mg/kg) > Sn (6,2 mg/kg) > Co (5,8 mg/kg) > Sr (2,7 mg/kg) > Cr (2,6 mg/kg) olarak sıralandı. Sağlık risk değerlendirme sonuçları, buğdayın dışındaki tahıl örneklerindeki analiz edilen söz konusu PZE'lerin, kanserojen olmayan sağlık risk oluşturmadığını gösterdi.
Özet (Çeviri)
Adequate, balanced, and safe food consumption is essential for people to sustain their lives and related processes. Grains (such as wheat, rice, barley, corn, oats, etc.) are staple foods worldwide, including in our country, and they serve as a primary source of energy, protein, and fiber in nutrition, while also containing health-promoting components like vitamins and minerals. However, potentially toxic elements (PTEs) that spread as a result of human activities and/or natural processes are among the main contaminants in food. PTEs can enter the human body through food products (grains, legumes, vegetables, etc.) grown in contaminated soil, potentially causing serious health issues. In this study, the PTEs present in some grain samples consumed in Kastamonu, located in Turkey's Western Black Sea Region, were analyzed using an energy-dispersive X-ray fluorescence spectrometer. Additionally, the non-carcinogenic health risk, average daily dose, risk coefficient, and risk index associated with the digestion of these PTEs in the samples were calculated and evaluated. The concentrations of As, Cd, Hg, and Pb in the analyzed grain samples were found to be below the detection limit. The PTEs analyzed in thirty-eight grain samples belonging to six different groups were ranked according to their average values as follows: Mn (47.4 mg/kg) > Fe (44.6 mg/kg) > Zn (39.1 mg/kg) > Cu (7.9 mg/kg) > Ni (7.4 mg/kg) > Ti (6.7 mg/kg) > Sn (6.2 mg/kg) > Co (5.8 mg/kg) > Sr (2.7 mg/kg) > Cr (2.6 mg/kg). The results of the health risk assessment indicated that the analyzed PTEs in grain samples other than wheat do not pose a non-carcinogenic health risk.
Benzer Tezler
- Tüketicilerin sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının yeşil ürün tüketimi eğilimleri üzerine etkisi
The impact of consumers' sustainable development awareness on green product consumption tendencies
ÖZLEM TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeKastamonu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHİR BENLİ
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAY ÖRMECİ GÜNEY
- Kastamonu'da tüketilen bazı gıdalardaki radyum, toryum ve potasyum seviyelerinin gama-ışını spektrometrik yöntem ile belirlenmesi
Determination of radium, thorium and potassium levels in some foods consumed in Kastamonu by gamma-ray spectrometric method
RAGHDA ABDULATEF ABDULHUSEIN ALTAMEMI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizik ve Fizik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF TURHAN
- Kastamonu'da tüketilen musluk ve şişe sularının radyometrik ve element analizleri
Radiometric and element analysis of tap and bottle waters consumed in Kastamonu
FATMA MOHAMED NAJEEB SULAYMAN ALZARIDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Fizik ve Fizik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI KURNAZ
- Kastamonu'da tüketilen sebze ürünlerinin potansiyel olarak zehirli element içeriklerinin belirlenmesi ve sağlık riskinin değerlendirilmesi
Determination of potentially toxic element contents of vegetable products consumed in Kastamonu and evaluation of health risk
BARIŞ ŞEKEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizik ve Fizik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF TURHAN
- Bazı meyve ağacı organellerinde ağır metal birikiminin trafik yoğunluğuna bağlı değişimi
The variation of heavy metal accumulation in some fruit tree organelles due to traffic density
SENEM ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatKastamonu ÜniversitesiSürdürülebilir Tarım ve Tabii Bitki Kaynakları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ŞEVİK