Geri Dön

'Yeni lisan' makalesi etrafında gelişen tartışmalar (inceleme-metinler)

The discussions evolving around the new language article (review-texts)

  1. Tez No: 678006
  2. Yazar: AYHAN ERBAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN BEHCET SAZYEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 422

Özet

Nisan 1911'de Genç Kalemler dergisinde yayımlanan“Yeni Lisan”makalesi yayımlandığı edebî, siyasî ve toplumsal ortam da dikkate alındığında Türkçenin sadeleşme tarihinde bir dönüm noktasıdır. Makalede savunulan ve karşı çıkılan görüşler döneminde oldukça ciddi tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada“Yeni Lisan”makalesinin yayımlandığı tarihten başlayarak Genç Kalemler dergisindeki son yazının etkisinin devam ettiği Şubat 1913'e kadar geçen sürede dergi ve gazetelerde bu makaleyi konu alan metinleri bir araya getirme, tartışmanın kapsamını ve kronolojik seyrini belirleme amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda başta Hakkı Tarık Us dijital arşivindeki Osmanlıca dergi ve gazeteler olmak üzere bu dönem yayın organlarını işleyen makale, tez, kitap ve bildiriler taranmış, tartışmanın kapsamını genişletebilecek yazılar incelenmiştir. Bu incelemeler sonucunda“Yeni Lisan”tartışmalarıyla ilgili ilk defa değinilen ve Latin harflerine aktarılan yazılarla birlikte tartışma külliyatı 79 metine ulaşmıştır. Tez bu metinlerin içeriklerine göre tasnif edilip incelenmesini hedefleyen üç ana bölümden oluşmaktadır. Ekler kısmında teze konu metinlerin tamamı kronolojik olarak yer almaktadır. Onlarca farklı yazarın kaleminden çıkmış yazıların bir araya getirildiği bu çalışma ile beraber“Yeni Lisan”ın Selanik'ten Trabzon'a, Manastır'dan Konya'ya, İstanbul'dan Diyarbakır'a kadar ülkenin çok farklı bölgelerinde karşılık bulduğu ve ülkenin edebî gündeminin en önemli konularının başında yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

The article“Yeni Lisan”, published in the journal Genç Kalemler in April 1911, is a turning point in the history of simplification of Turkish, considering the literary, political and social environment in which it was published. The views defended and opposed in the article brought along quite serious discussions during its period. In this study, it was aimed to bring together the texts of this article in magazines and newspapers and to determine the scope and chronological course of the discussion, starting from the publication of the“Yeni Lisan”article until February 1913, when the effect of the last article in Genç Kalemler magazine continued. In line with this purpose, articles, theses, books and notifications covering the publications of this period, especially Ottoman magazines and newspapers in the digital archive of Hakkı Tarık Us were scanned, and articles that could broaden the scope of the discussion were examined. As a result of these investigations, the corpus of discussion reached 79 texts, together with the articles that were mentioned for the first time about the“Yeni Lisan”debates and transferred to Latin letters. The thesis consists of three main sections aiming to classify and analyze these texts according to their content. All texts subject to the thesis are included in chronological order in the appendices. With this work, which brings together the writings written by dozens of different authors, it has been concluded that the“Yeni Lisan”finds its response in many different regions of the country from Thessaloniki to Trabzon, from Manastır to Konya, from Istanbul to Diyarbakır, and that it is one of the most important issues in the country.

Benzer Tezler

  1. Çınaraltı dergisi etrafında oluşan edebi muhit

    Literary environment occuring around Çınaraltı magazine

    NECATİ TONGA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖNAL

  2. Parametric investigation of brake squeal problem through numerical and experimental methods

    Yüksek frekanslı fren gürültüsü probleminin sayısal ve deneysel yaklaşımlar kullanılarak parametrik olarak incelenmesi

    SARP ÖZEKMEKÇİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN TAHA ŞEN

  3. General assesment of landslides im İzmir metropolitan area

    İzmir metropolitan alanındaki heyelanların genel değerlendirilmesi

    MEHMET AVŞAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1997

    Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Jeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECDET TÜRK

  4. Havalandırma kanalı ve yolcu kabini içindeki hava ve termal dağılımın HAD kullanılarak araştırılması

    Investigation of air and thermal distrubition in ventilation duct and passanger cabin using CFD

    ZEKİ TUĞBERK KARASU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEVENT ALİ KAVURMACIOĞLU

  5. Ömer Seyfettin'in hikâyelerinde kadın ve kadın eğitimi

    Women and women education in short stories by Ömer Seyfettin

    ANIL KÜÇÜKAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN